जैविक वायूचा वापर दळणवळणासाठी लागणारे इंजिन तसेच जनरेटरचा वापर करून वीजनिर्मिती करण्यासाठी करता येतो. जैविक वायूचे शुद्धीकरण केल्यावर याचे ज्वलन प्रदूषणविरहित होते. जैविक वायू निर्मिती प्रक्रियेतून उरलेला टाकाऊ भाग शेतीमध्ये उत्तम खत म्हणून वापरता येतो. सध्याच्या काळात इंधन म्हणून तेल, कोळसा, नैसर्गिक गॅस, आणि अणू ऊर्जेचा प्रामुख्याने वापर केला जातो; परंतु पर्यावरणामध्ये होणारे प्रदूषण पाहता या इंधनांऐवजी आता सौर ऊर्जा, पवन ऊर्जा, जैविक वायू, जलविद्यूत ऊर्जा या अपारंपारिक उर्जेचा वापर करण्यासाठी प्रोत्साहन देण्यात येत आहे. या सर्व अपारंपरिक उर्जा स्त्रोतांमध्ये जैविक वायू हा इंजिनमध्ये वापरता येणे शक्य आहे. जैविक वायूचा वापर दळणवळणासाठी लागणारे इंजिन तसेच जनरेटरचा वापर करून वीजनिर्मिती करण्यासाठी करता येतो. जनावरांच्यापासून मिळणारे शेण, मूत्र तसेच स्वयंपाक घरातील आणि इतर शहरी टाकाऊ पदार्थांचा वापर जैविक वायू निर्मितीसाठी केला जातो. जैविक वायूचे शुद्धीकरण केल्यावर याचे ज्वलन प्रदूषणविरहित होते. जैविक वायू निर्मिती प्रक्रियेतून उरलेला टाकाऊ भाग शेतीमध्ये उत्तम खत म्हणून वापरता येतो. जैविक वायूची निर्मिती ः आॅक्सिजनच्या अनुपस्थितीमध्ये जैविक घटकांचे सूक्ष्मजिवांकडून विघटन घडवून त्यातून जैविक वायू निर्माण होतो. जैविक भाराचे रूपांतरण वायुरूपी मिथेन आणि कार्बनडाय ऑक्साइडमध्ये होते. जैविक वायूमधील घटक ः
घटक | प्रमाण (टक्के) |
मिथेन | ५०-७० |
कार्बनडाय ऑक्साइड | ३०-४० |
हायड्रोजन | ५-१० |
नायट्रोजन | १-२ |
पाण्याची वाफ | ०.३ |
हायड्रोजन सल्फाइड | उर्वरित |
निर्मितीमधील काही अडचणी :
बायोगॅसचा डिझेल इंजिनमध्ये वापर :
फायदे :
मर्यादा :
उत्सर्जन :
आर्थिक आणि व्यवहार्यता ः
संपर्क : डॉ. वैभवकुमार शिंदे - ९९६०९७५२७१ (कृषी अभियांत्रिकी विभाग, महाराष्ट्र इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नोलॉजी, औरंगाबाद)
Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.
ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम , टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.