पशुपालन सल्ला

शेळी पालन
शेळी पालन

शेळीपालन व्यवसाय फायदेशीर होण्यासाठी दोन वर्षाला तीन वेत होणे आवश्यक आहे. शेळ्यांमध्ये गर्भधारणेचा काळ हा ५ महिने ५ दिवस असतो. त्यानुसार उन्हाळ्यात गाभण शेळ्यांच्या व्यवस्थापनाचे नियोजन करावे. शेळ्यांच्या गाभण काळातील प्रकृतीचा परिणाम जन्मणाऱ्या करडावरही होत असतो. त्यामुळे वातावरणातील बदलानुसार शेळ्यांच्या व्यवस्थापनात बदल करावेत.    

 उष्माघाताचा गाभण शेळ्यांवर होणारा परिणाम

  • उष्माघात हे शेळ्यांमध्ये गर्भपात होण्याचे मुख्य कारण आहे.
  • गाभण शेळी अशक्त होणे.
  • गर्भाशयातील पिलांची वाढ कमी प्रमाणात होणे.
  • अशक्त करडांचा जन्म होणे
  • चारा-पाणी कमी खाणे.
  • वार अडकणे.
  • मायांगाचा दाह होणे.
  • वंध्यत्व येणे.
  • शेळीची प्रजनन क्षमता कमी होणे.
  • गाभण शेळ्यांची काळजी

  • गाभण काळात शेळ्यांना इतर शेळ्यांपासून वेगळे ठेवावे. गर्भावस्थेतील शेवटचे दोन महिने शेळीवर ताण येऊ नये म्हणून कळपामध्ये न ठेवता तिची स्वतंत्र व्यवस्था करावी.
  • दररोज नियमित व्यायाम द्यावा.
  • १०० ते २०० ग्रॅम या प्रमाणात अतिरिक्त खुराक द्यावा.
  • खाद्याची व पाण्याची वेगळी व्यवस्था करावी.
  • एप्रिल-मे महिन्यात जास्त तापमान असते, त्यामुळे शेळ्यांना अधिक थंड अाणि हवेशीर ठिकाणी ठेवावे.
  • गोठ्यातील जागा ओली, निसरडी असू नये याची काळजी घ्यावी.
  • गोठ्यातील शिंग असणाऱ्या व मारक्या शेळ्या बाजूला ठेवाव्यात.
  • दुपारच्या वेळी शेळ्यांच्या अंगावर थंड पाणी शिंपडावे.
  • गरम पाणी पिण्यास देऊ नये.
  • अतिउष्ण तापमानामध्ये पाण्यामध्ये बर्फाचे तुकडे टाकावेत.
  • शेळ्या चरण्यासाठी सोडायच्या असतील तर सकाळी ६ ते १० पर्यंत व सायंकाळी ५ नंतर बाहेर सोडाव्यात.
  • शेळ्यांच्या गोठ्याच्या चाेहाेबाजूंनी ओली सुती पोती बांधावीत.
  • शक्य असल्यास पंख्यांची व कुलरची व्यवस्था करावी.
  • गोठ्याभोवती वृक्षांची लागवड करावी.
  • गोठ्यामधील हवा खेळती असावी.
  • हिरव्या चाऱ्याची व्यवस्था करावी.
  • संपर्क : डॉ. अनिल पाटील, ९८२२०६९०९९ (पशू प्रजननशास्त्र विभाग, पशुवैद्यकीय महाविद्यालय, उदगीर, जि. लातूर)

    Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.

    ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.

    Related Stories

    No stories found.
    Agrowon
    agrowon.esakal.com