वातावरणातील बदलांचा फटका बसतो प्रवाळांना

वातावरणातील बदलामुळे प्रवाळामध्ये क्लोरीनचे प्रमाण अनपेक्षितरीत्या वाढत आहे. त्यामुळे प्रवाळांवर सहजिवी पद्धतीने वाढत असलेल्या शेवाळांची वाढ वेगाने होण्याचा धोका असल्याचा दावा हॉंगकॉंग विद्यापीठातील संशोधकांनी केला आहे. हे निष्कर्ष ‘दी आयएसएनई जर्नल’ मध्ये प्रकाशित करण्यात आले आहेत.

प्रवाळ आणि शेवाळ यांच्या सहजिवी संबंधामध्ये प्रवाळ शेवाळाच्या वाढीसाठी आधार आणि पोषक घटक पुरवतात. त्या बदल्यात शेवाळ प्रवाळावरील अन्य टाकाऊ घटकांचा पूर्वापर प्रकाश संश्लेषणातून करते. त्यातून तयार होणारी शर्करा आणि प्रथिने प्रवाळांनाही पुरवते. पाण्याचे तापमान वाढत असून, त्यामुळे प्रवाळातील ऊर्जेचा अधिक वापर होऊन त्यात ताण निर्माण होतो. सागराचे तापमान ३२ अंश सेल्सिअसपेक्षा अधिक होताच प्रवाळावर वाढणारे शेवाळ (सिंबोडियम) आपल्या यजमानापासून वेगळे होते. प्रवाळाची पांढरी बाजू उघडी पडते. या प्रक्रियेला ब्लिचिंग असेही म्हटले जाते. प्रवाळाच्या एकूण ऊर्जा आवश्यकतेच्या ९५ टक्के भाग हा शेवाळाकडून मिळत असतो. शेवाळाने साथ सोडल्यामुळे प्रवाळ मरण्याची शक्यता वाढते. हॉंगकॉंग विद्यापीठातील डॉ. डेव्हिड बेकर आणि त्यांच्या सहकाऱ्यांनी केलेल्या अभ्यासामध्ये सिंबोडियमवर उच्च तापमानाचा परिणाम अत्यंत कमी होतो. तसेच ते प्रवाळापासून आपली सुटका करून घेऊ शकते. दोघांच्या सहजिवी संबंधातील चलन म्हणजे कार्बन आणि नायट्रोजन असून, प्रवाळातील या घटकांचा वापर करून शेवाळ शर्करा आणि प्रथिनांची वेगाने निर्मिती करते. यात फटका प्रवाळांनाच बसतो.