खोडव्याच्या अधिक उत्पादनासाठी सुधारित तंत्रज्ञान

उस खोडवा पिकाची जोपासना आधुनिक तंत्राने केल्यास त्याचे उत्पादन लागणीच्या ऊस उत्पादनाएवढे किंवा त्यापेक्षा जास्त मिळते. त्यासाठी पाचट आच्छादन, बुडखा छाटणी व खतव्यवस्थापन महत्त्वाचे आहे. फेब्रुवारीनंतर अधिक तापमानामुळे खोडकिडीचा प्रादुर्भाव वाढतो, त्यामुळे खोडवा उत्पादनात लक्षणीय घट येते. त्यामुळे १५ फेब्रुवारीपर्यंत तुटलेल्या उसाचाच खोडवा ठेवावा. त्याशिवाय खालील सुधारित तंत्रज्ञानाचा वापर करावा.

पाचट व्यवस्थापन :

बुडखा छाटणी :

खोडवा पिकास चांगला फुटवा येण्यासाठी लागण उसाची तोड जमिनीलगत करावी. तोडणीनंतर धारदार कोयत्याने बुडखे जमिनीलगत छाटून घ्यावेत. जमिनीवर उसाचे बुडखे राहिल्यास जमिनीजवळ असलेल्या कांडीवरील डोळे प्रथम फुटतात. परंतु, सदर कांडीस माती नसल्याने मुळ्या फुटत नाहीत. परिणामी अन्नांश कमी पडून फुटवे मरतात. जमिनीलगत बुडखे छाटल्यास फुटवे जमिनीतून येऊन मुळावाटे अन्न शोषून खोडव्यांची वाढ चांगली होती.

बुरशी व कीटकनाशकांचा वापर : बुडखा छाटणीनंतर कार्बेन्डाझिम १ ग्रॅम अधिक मॅलॅथिऑन ३ मि.लि. प्रतिलिटर पाणी याप्रमाणात बुडख्यांवर फवारावे.

ऊस सांधणे : उसात नांग्या पडल्यास प्लॅस्टिक पिशवी किंवा ट्रेमध्ये ऊस रोपे तयार करून नांग्या भराव्यात.

जिवाणू व सेंद्रिय खतांचा वापर : पाचटावर प्रति एकरी ५० किलो युरिया, ५० किलो सुपर फॉस्फेट तसेच ५ किलो पाचट कुजविणारे जिवाणूखत अधिक ५०० किलो शेणखत मिसळून टाकावे.

रासायनिक खतांचा वापर : रासायनिक खते देण्यासाठी पहारीचा वापर करावा. पहिले पाणी दिल्यानंतर ३-४ दिवसांनी वापसा आल्यानंतर रासायनिक खते द्यावीत. खतांची पहिली मात्रा उसाच्या एका बाजूस १० ते १५ सें. मी. अंतरावर आणि १०-१५ सें. मी. खोल छिद्रे घेऊन द्यावी. दोन छिद्रात १ फुटाचे अंतर ठेवावे. रासायनिक खताची दुसरी मात्रा विरुद्ध बाजूने १३५ दिवसांनी द्यावी. (तक्ता)

पहारीने खते दिल्याने होणारे फायदे :

सूक्ष्म अन्नद्रव्य : सूक्ष्म अन्नद्रव्यांच्या कमतरतेनुसार प्रति हेक्‍टरी २५ किलो फेरस सल्फेट, २० किलो झिंक सल्फेट, १० किलो मॅंगेनिज सल्फेट आणि ५ किलो बोरॅक्‍स चांगल्या कुजलेल्या शेणखतात (१०ः१ प्रमाणात) १-२ दिवस मुरवून सरीत द्यावे. खोडवा पीक घेताना महत्त्वाच्या बाबी :

रासायनिक खत व्यवस्थापन

संपर्क : नारायण निबे, ८८०५९८५२०५ (विषय विशेषज्ञ, कृषिविद्या, कृषी विज्ञान केंद्र, दहिगाव)