फळबाग

विदर्भ आणि मराठवाड्यामध्ये संत्रा आणि मोसंबीच्या बागेमध्ये फळगळचे प्रमाण वाढल्याचे दिसत आहे. ही स्थिती सध्याच्या वाढलेल्या तापमानामुळे आहे. सध्या काही ठिकाणी तापमान ४२-४४ अंश सेल्सिअसपर्यंत पोचल्याचे दिसून येत आहे. सरासरीपेक्षा ३-४ अंशाने अधिक तापमान असल्याने अंबिया बहाराच्या (वसंत ऋतुबहर) फळांची गळ मोठ्या प्रमाणावर होत आहे. मुख्यतः उशिरा येणाऱ्या  फुलोऱ्याच्या बागेत आणि त्यातही पारंपरिक पद्धतीने सिंचन केल्या जाणाऱ्या बागेमध्ये पाने व फळांची गळ अधिक होताना दिसते.

उपाययोजना :

• नियमित ठिबक सिंचन वेळापत्रकाप्रमाणे सध्या एप्रिल महिन्यात १०० ते १२० लिटर पाणी/दिवस/ झाड पाणी द्यावे. पुढे मे महिन्यात १६० ते १८० लिटर पाणी/दिवस/झाड ठिबक सिंचनाद्वारे द्यावे.  
• आळे पद्धतीने पाणी देत असल्यास ३ ते ४ दिवसांच्या अंतराने डबल रिंग पद्धतीने मातीच्या मगदुराप्रमाणे पाणी (कमी प्रमाणात पण जास्त वेळा विभागून) द्यावे.
• प्लॅस्‍टिक किंवा गवताने आळ्यामध्ये आच्छादन करावे.
• फवारणी : २,४-डी (१५ पी.पी.एम) १.५ ग्रॅम अधिक युरिया किंवा पोटॅशिअम नायट्रेट २ किलो प्रति १०० लिटर पाणी किंवा पुढे १५ दिवसाच्या अंतराने जीए-३, (१५ पी.पी.एम) १.५ ग्रॅम अधिक पोटॅशिअम नायट्रेट २ किलो प्रति १२० लिटर पाणी या प्रमाणे फवारणी करावी.  

संपर्क : डॉ. एम.एस. लदानिया, ०७१२-२५००५७२
(संचालक, केंद्रीय लिंबूवर्गीय फळ संशोधन संस्था, नागपूर)