चारा पिके

लसूणघास हे पीक वेगवेगळ्या प्रकारच्या जमिनीमध्ये चांगले वाढू शकते. मध्यम ते भारी, चांगला निचरा होणारी, सामू ७.५ ते आठदरम्यान असणारी जमीन पिकास मानवते.

• हे पीक तीन वर्षांपर्यंत टिकणारे असल्यामुळे जमिनीची चांगली मशागत करावी. या पिकास भरपूर प्रमाणात भरखते व वरखते देणे गरजेचे आहे. मशागतीच्या वेळी हेक्‍टरी १५ ते २० टन शेणखत जमिनीत मिसळावे. पेरणीपूर्वी २० किलो नत्र, १०० किलो स्फुरद व ५० किलो पालाश या रासायनिक खतांची प्रतिहेक्‍टरी आवश्‍यकता आहे. त्यानंतर दर तीन ते चार कापण्यांनंतर हेक्‍टरी ५० किलो स्फुरद खताची मात्रा द्यावी.
• जातिवंत व शुद्ध बियाणे लागवडीसाठी निवडावे. लागवडीसाठी आरएल-८८, आनंद-२, आनंद-३, को-१ सुधारित जातींची निवड करावी. लागवड ऑक्‍टोबर- नोव्हेंबर महिन्यात करावी. दोन ओळींत एक फूट अंतर ठेवून ओळीत बियाणे पेरणी केली असता हेक्‍टरी २५ किलो एवढेच बी पुरेसे होते.
• ओळीत पेरणी केल्याने खते देणे सोपे जाते. हातकोळप्याने आंतरमशागत करता येते. ओळीत बियाणे पेरणी करण्याअगोदर जमिनीमध्ये वाफे तयार करून घ्यावेत, यासाठी जमिनीचा उतार बघून साधारणपणे तीन ते पाच मीटर रुंद व १० मीटर लांबीचे वाफे तयार करावेत. त्यानंतर एक फूट अंतरावर काकऱ्या पाडाव्यात. यासाठी अत्यंत साधे व सोपे अवजार तयार करता येऊ शकते. तयार केलेल्या काकऱ्यामध्ये चिमटीने बी पेरावे. हाताने काकऱ्या बुजवून घ्याव्यात. पेरणीपूर्वी १० किलो बियाण्यास २५० ग्रॅम रायझोबियमची बीजप्रक्रिया करावी.
• बी पेरल्यानंतर पहिले पाणी हळुवार द्यावे. जमिनीच्या मगदुरानुसार पाण्याच्या पाळ्या द्याव्यात. तुषार सिंचनाने पाणी देणे फायद्याचे ठरते. यामध्ये रानबांधणीचा खर्चही बराच वाचतो.
• लसूणघास हे बहुवर्षीय पीक असल्याने प्रत्येक कापणीनंतर खुरपणी करून तणांचे नियंत्रण करावे. ओळीत बियाणे पेरले असल्यास हातकोळपणी यंत्राने कमी खर्चात तणनियंत्रण करता येते.
• लसूण घासाची पहिली कापणी पेरणीनंतर ५० ते ५५ दिवसांनी करावी. पहिल्या कापणीनंतर दर २२ ते २५ दिवसांनी कापणी करावी. बहुवार्षिक लसूण घासापासून दर वर्षी १२ ते १५ कापण्या मिळतात.
• लसूण घासाच्या वर्षभरातील १२ ते १५ कापण्यांपासून सरासरी १०० ते १२५ टन हेक्‍टरी हिरव्या चाऱ्याचे उत्पादन मिळते.

संपर्क :  ०२०- २६९२६२४८
बायफ, मध्यवर्ती संशोधन केंद्र, उरुळी कांचन, जि. पुणे.