शेळीपालन सल्ला

करडांना गोठ्यामध्ये फिरण्यासाठी जागा असावी.
करडांना गोठ्यामध्ये फिरण्यासाठी जागा असावी.
  • करडांचे कप्पे मुख्यतः हवेशीर, कोरडे, उबदार असावेत. अन्यथा गारवा, आर्द्रतेमुळे अशक्त करडे दगावतात. गोठ्यातील तापमान वाढीसाठी विद्युत दिवे लावावेत. मात्र एल.इ.डी. दिवे नकोत.
  • आर्द्रतेमुळे कप्पे लवकर सुकत नाहीत. लेंड्या, मूत्र, पातळ हगवणीमुळे कप्प्यात ओलावा कायम राहून रोगराई सहज पसरते. त्यामुळे करडांची जागा दिवसातून ३-४ वेळेस बदलावी.  
  • फरशीपेक्षा माती, मुरूम यांनी घट्ट केलेली जमीन उबदार असते. त्यांना बसण्यासाठी कोरड्या गोणपाटाचा तसेच चुनखडीचा वापर करावा. त्यामुळे जमिनीतील आर्द्रता शोषली जाते.
  • करडे पावसात भिजणार नाहीत याची काळजी घ्यावी. भिजलेल्या शेळ्यांजवळ करडे ठेऊ नयेत. करडांना स्वच्छ व निर्जंतुक पाणी द्यावे.
  • वातावरणातील अचानक बदलाने करडांना रोगांचा प्रादुर्भाव, अशक्तपणा येऊन वाढ खुंटते.पावसाळ्यापूर्वी तसेच नंतर प्रतिबंधात्मक लसीकरण करावे. प्रतिजैविकांच्या गोळ्या आणि जीवनसत्त्वांची मात्रा पशुवैद्यकाच्या मदतीने द्यावी.
  • वाढीस लागलेली करडे क्षार कमतरता असल्यास  माती चाटतात. त्यामुळे पोटात जंतूंची वाढ होऊन  वाढ खुंटते. त्यामुळे करडांना  जन्मानंतर पहिल्या १५ दिवसांत व नंतर प्रत्येक महिन्याला असे वयाच्या ६ व्या महिन्यांपर्यंत जंतुनाशक द्यावे.
  • करडांच्या कप्प्यात मोकळी जागा असावी. त्यामुळे त्यांना मोकळे फिरणे, उड्या मारणे शक्य होईल. परिणामी ती अशक्त आणि दुर्बल राहत नाहीत.
  • दूध पिणाऱ्या करडांना आईजवळ जास्त वेळ ठेऊ नये. अन्यथा अतिप्रमाणात दूध पिऊन ती दगावू शकतात. त्यांच्याजवळ जास्त पाणीही ठेऊ नये. पहिल्या १५ ते २० दिवसांत अर्धा-एक तासासाठी दिवसातून ३ ते ४ वेळेस करडांना आईजवळ ठेवावे. नंतर त्यांना वेगळ्या कप्प्यात सोडावे.
  • करडांना शेळीचे दूध अपुरे होत असल्यास बाटलीने दूध पाजावे. त्यांना खाण्याची सवय लागण्यासाठी कप्प्यात हिरवा, लुसलुशीत चारा टांगून ठेवावा.
  • करडे कोंडण्यासाठी दुरडी, पाट्या किंवा मोठे पातेले यांचा वापर टाळा. यामुळे व्यवस्थित हालचाल न करता आल्याने श्वसनाचे आजार पसरतात.
  • अशक्त करडांवर पशुवैद्यकाकडून उपचार करावेत. वयाच्या तिसऱ्या महिन्यानंतर नर आणि मादी वेगळे करावेत.
  • संपर्क : अजय गवळी ः ८००७४४१७०२ ( पशुजैवतंत्रज्ञान विभाग, के. के. वाघ कृषी जैवतंत्रज्ञान महाविद्यालय, नाशिक)

    Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.

    ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.

    Related Stories

    No stories found.
    Agrowon
    agrowon.esakal.com