वनस्पती अवशेषापासून स्वस्त, शाश्वत हवाई इंधनाची निर्मिती

पिकांचे अवशेष आणि झाडांची लाकडे यांच्यापासून उत्तम दर्जाचे उच्च घनतेचे हवाई इंधन तयार करण्यात चीन येथील संशोधकांना यश आले आहे. या वनस्पतीजन्य इंधनामध्ये पर्यावरणात विमाने आणि रॉकेट यांच्या उड्डाणामुळे होणारे कार्बन डाय ऑक्साईडचे प्रदूषण कमी होण्यास मदत होईल, असा दावा संशोधकांनी केला आहे. हे संशोधन ‘जर्नल ऑफ ज्यूल’ मध्ये प्रकाशित करण्यात आले आहे. जैवइंधनाचा मुख्य घटक सेल्युलोज असतो. तो स्वस्त, पुनर्वापरयोग्य असून, वनस्पती पेशीच्या भित्तिकांमध्ये असतो. त्यातील जेट इंधनामध्ये वापरली जाणारी अल्केन्स (उदा. ऑक्टेन, डोडेकेन आणि हेक्साडिकेन) वेगळी करण्यात यापूर्वीच यश आले आहे. मात्र, त्याहीपेक्षा अधिक गुंतागुंतीच्या पॉलिसायक्लोअल्केन संयुगांच्या निर्मिती शक्य होऊ शकते, असा विश्वास संशोधकांना आहे. ही संयुगे हवाई इंधनामध्ये वापरली जातात. त्याविषयी माहिती देताना संशोधन निंग ली यांनी सांगितले, की कर्बवायूंच्या उत्सर्जनाच्या समस्येवर मात करण्यामध्ये जैवइंधन मोलाचे ठरणार आहेत. पारंपरिक हवाई इंधनाच्या तुलनेमध्ये बायोमासपासून मिळवलेले इंधन हे अधिक घनतेचे असणार आहे. त्यामुळे इंधनाचे आकारमान सारखेच राहिले तरी वजनामध्ये वाढ होऊ शकते. - या इंधनाच्या निर्मितीसाठी संशोधकांनी सेल्युलोजचे निवडकपणे हेक्सानेडिओनमध्ये रुपांतर केले. त्यानंतर संयुगे वेगळी करण्याची पद्धत अवलंबली. - जैवइंधनाची खरी जादू हे त्याच्या उच्च घनतेमध्ये असून, त्यामुळे इंधनाची कार्यक्षमता वाढणार आहे. त्यामुळे विमाने अधिक अंतर कापू शकतील आणि अधिक वजनही नेऊ शकतील. पर्यायाने फेऱ्यांची संख्या कमी होऊन, कर्ब उत्सर्जनामध्ये घट होईल. विशेषतः उड्डाणावेळी आणि जमिनीवर येताना त्याचा फायदा होईल.