अभ्यासू, प्रयोगशील युवकाची एकात्मिक, व्यावसायिक शेती

‘बीएस्सी ॲग्री’ची पदवी, त्यानंतर सुमारे १० वर्षे नोकरी केलेल्या संजय राऊत या तरुणाने आता पूर्णवेळ व्यावसायिक शेतीवर लक्ष केंद्रित केले आहे. अत्यंत सकारात्मक व उत्साहवर्धक वृत्ती, प्रयोग करण्याची धडपड यातून एकात्मिक व व्यावसायिक पीकपद्धतीचा आदर्श त्याने उभा केला आहे. नगर जिल्ह्यात कोल्हारपासून जवळच असलेल्या भगवतीपूर (ता. राहाता) येथील संजय राऊत या युवा शेतकऱ्याची बारा एकर शेती आहे. आपले आई-वडील व बंधू यांच्या मदतीने तो शेती करतो. पूर्वी या शेतीत पारंपरिक शेती व्हायची. मात्र, शेतीत बदल घडवल्याशिवाय आपली प्रगती होणार नाही हे संजय यांनी जाणले. त्यादृष्टीने प्रयत्न सुरू केले. संजय यांची पीकपद्धती

शेवग्याचे उत्तम नियोजन

उत्पादन, विक्री व दर

व्यावसायिक गांडूळखत प्रकल्प : उत्पन्नाचे स्त्रोत वाढवण्यासाठी चार टन क्षमतेचा गांडूळखत प्रकल्प २०१५ मध्ये सुरू केला. त्याला चांगला प्रतिसाद मिळू लागला. मग गेल्यावर्षी सहा टन क्षमतेचा आणखी एका शेडमध्ये प्रकल्प सुरू केला. आज दोन्ही शेडस मिळून दहा टन गांडूळखत साधारण दोन महिन्यांत तयार होते. चाळीस किलोला ३२५ रुपये या दराने वर्षाला साधारण ४० टनांपर्यंत विक्री होते. त्यातून चांगले उत्पन्न मिळते. घरी पाच जनावरे आहेत. उर्वरीत शेणखत विकत घेतले जाते. पेरू सघन पद्धतीने दोन वर्षांपूर्वी पेरूची लागवड केली आहे. एका एकरात सुमारे ३०२ झाडे बसली आहेत. यंदा ५ ते ६ क्रेट उत्पादन घेतले. मात्र पुढील वर्षापासून खऱ्या उत्पादनास प्रारंभ होईल. लसूणघास दोन एकरांत लसूणघास घेतला आहे. पुणे, मुंबई येथे तो घोड्यांना खाद्य म्हणून जातो. त्यास प्रति किलो २.७५ रुपये दर मिळतो. त्यातील एक रुपया खर्च धरल्यास उर्वरित रक्कम नफा असते. थेट शेतात येऊन घास नेला जातो. वर्षभरात सुमारे तेरा ते पंधरा कापण्या होतात. प्रत्येक कापणीस चार टन घास मिळतो. वर्षभरात साठ टन घासाची विक्री होते. शेती व्यवस्थापनात भाऊ विजय, भावजय सौ. स्वाती, पत्नी सौ. स्वाती, वडील बबन व आई रुक्मिणीबाई राऊत यांची मोठी मदत संजय यांना होते. संपर्क - संजय राऊत - ९९७०९८७१०७