बियांच्या प्रवासाचा मागोवा घेण्यासाठी उपकरण विकसित

बियांच्या प्रवासाचा मागोवा घेण्यासाठी उपकरण विकसित
बियांच्या प्रवासाचा मागोवा घेण्यासाठी उपकरण विकसित

अनेक वनस्पतींच्या बिया या आकाराने लहान असल्यामुळे त्यांचे वितरण किंवा हालचाल यांचा मागोवा घेण्यामध्ये अनेक अडचणी येतात. यावर मात करण्यासाठी मिन्निसोटा विद्यापीठातील संशोधकांनी विद्युत अभियांत्रिकी आणि गणितीय प्रारूपांची सांगड घातली आहे. त्यातून एक उपकरण विकसित केले आहे. प्रत्येक सजीव हा आपल्या अन्नासाठी किंवा प्रजोत्पादनासाठी सातत्याने प्रयत्न करत असतो. या प्रक्रियेमध्ये त्यांची हालचाल, प्रवास किंवा स्थलांतर होत असते. मात्र, वनस्पतींची मुळे एकदा रुजली की त्यांना ती जागा सोडून जाणे शक्य होत नाही. मात्र, हीच प्रक्रिया त्यांच्या बीजाद्वारे होत असते. कोणत्याही वनस्पतींचा पर्यावरणातील अभ्यास करण्यासाठी या प्रवासाचा मागोवा संशोधक घेत असतात. मात्र, असा मागोवा घेण्यामध्ये बियांचा आकार जर खूपच लहान असल्यास अडचणी येतात. यावर मार्ग काढण्यासाठी मिन्निसोटा विद्यापीठातील जैवशास्त्र महाविद्यालयातील संशोधकांनी विद्यूत अभियांत्रिकी आणि गणितीय प्रारुपांची सांगड घातली आहे. या संशोधनाचे निष्कर्ष इकॉलॉजी या संशोधनपत्रिकेमध्ये प्रकाशित करण्यात आले आहेत. संशोधनाविषयी माहिती देताना संशोधक अॅडम क्लार्क यांनी सांगितले, की बियांचा टर्मिनल वेग (म्हणजेच खाली पडत असताना किंवा वाऱ्यासोबत जाण्याचा स्थिर वेग) मोजण्यासाठी आम्ही उपकरण तयार केले आहे. या स्थितीमध्ये अन्य माहिती उदा. झाडाची किंवा वनस्पतीची उंची, स्थानिक वाऱ्याची दिशा व वेग अशा माहितीची सांगड घालण्यात आली. त्यातून बिया नेमक्या किती लांबपर्यंत प्रवास करू शकतील, याचा अंदाज मिळवणे शक्य होते.

  • या अशा प्रवासातूनच गेल्या नव्वद वर्षामध्ये यातील अनेक वनस्पती समुदायांनी अनेक शेते किंवा जंगलातील जागा व्यापली आहे.
  • या संशोधनामध्ये ५० प्रेअरी वनस्पती प्रजातींची माहिती गोळा करण्यात आली.
  • या अभ्यासातून केवळ वनस्पतींची वेगवेगळ्या अनुकूल ठिकाणापर्यंतचा प्रवासच उलगडत नाही, तर या वनस्पती आपल्याला खाणाऱ्या प्राण्यांपासूनही सुटका करून घेत असल्याचे दिसून आले आहे. त्याच प्रमाणे वाढीसाठी स्पर्धा कमी असलेल्या किंवा बदलत्या वातावरणामध्ये तग धरण्यासाठी योग्य अशा स्थानाकडे मार्गक्रमण करतात, असे संशोधक लॉरेन सुल्लिव्हॅन यांनी सांगितले.
  • Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.

    ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.

    Related Stories

    No stories found.
    Agrowon
    agrowon.esakal.com