सोयाबीनमधील मावा कीड प्रतिकारक जनुक गट ओळखला

दरवर्षी सोयाबीन पिकावर होणाऱ्या मावा किडीच्या प्रादुर्भावामुळे अब्जावधी डॉलरचे नुकसान होते. या किडीच्या प्रतिकारकतेशी जोडलेल्या सोयाबीनमधील जनुकांच्या गटाचा शोध संशोधकांनी घेतला आहे. असे गट असलेल्या अनेक सोयाबीन जाती असून, त्यांचा उपयोग मावा किडीसाठी प्रतिकारक जाती विकसित करण्यासाठी होऊ शकतो. आकाराने लहान असलेली मावा ही कीड वायव्येकडील अमेरिकन राज्यांमध्ये सोयाबीन पिकांचे मोठे नुकसान करते. त्याविषयी माहिती देताना मिन्निसोटा विद्यापीठातील कृषी विद्या आणि वनस्पती जनुक तज्ज्ञ अॅरोन लॉरेन्झ यांनी सांगितले, की मावा किडीला प्रतिकार करण्याची मूलद्रव्यीय यंत्रणा सोयाबीनमध्ये अंतर्भूत असून, जनुकीय पातळीवर तिचा शोध घेण्यात आला. सध्या प्रचलित व लागवडीखाली असलेल्या व्यावसायिक जातींमध्ये हा गुणधर्म फारसा दिसून येत नाही. सध्या मावा किडीच्या नियंत्रणासाठी कीडनाशकांचा वापर होतो. मात्र, सातत्याने होत असलेल्या कीडनाशकांच्या फवारण्यामुळे त्यांच्यामध्ये प्रतिकारक्षमता विकसित होत आहे. त्याचप्रमाणे कीडनाशकांच्या अतिरिक्त वापराचे पर्यावरणावरही विपरित परिणाम होतात. भविष्यात कीडनाशकांच्या वापरावरही मर्यादा येत जाणार आहेत. अशा वेळी पर्याय म्हणून नावीन्यपूर्ण तंत्राचा-वनस्पतीतील प्रतिकारक्षमतेचा वापर करणे आवश्यक ठरणार आहे. असे झाले संशोधन