कोबीवरील मावा, चौकोनी ठिपक्याचा पतंगाचे व्यवस्थापन

कोबीवरील मावा, चौकोनी ठिपक्याचा पतंगाचे व्यवस्थापन
कोबीवरील मावा, चौकोनी ठिपक्याचा पतंगाचे व्यवस्थापन

कोबी व फुलकोबी ही थंड हवामानातील पिके असून, राज्यातील बहुतांश जिल्ह्यामध्ये त्यांची लागवड केली जाते. सध्याचे थंड आणि मधूनच होणारे ढगाळ वातावरण मावा आणि चाैकोनी ठिपक्यांच्या पतंगच्या वाढीसाठी पोषक आहे. त्यामुळे पिकात या किडींचा प्रादुर्भाव वाढू शकतो. १) मावा (अॅफिड्स ): शा. नाव ः Brevicoryne brassicae कोबीवर्गीय भाजीपाला पिकांवर ही कीड आढळते. त्याची पिले पिवळसर रंगाची, तर प्रौढ काळसर रंगाचे असतात. पिले व प्रौढ कीटक कोवळ्या पानांतून रस शोषतात. परिणामी पाने पिवळी होऊन गळून पडतात. आर्थिक नुकसान संकेत पातळी ः मावा कीड ः १० प्रतिपान प्रादुर्भाव दिसताच, फवारणी प्रतिलिटर पाणी फ्लोनिकॅमिड (५० डब्लूजी) ०.२ ग्रॅम किंवा ब्युप्रोफेझिन (२५ एससी) २ मिली किंवा इमिडाक्लोप्रिड (१७.८ एसएल) ०.२ मिली किंवा फिप्रोनील (५ एससी) ३ मिलि किंवा अॅसिफेट (५० टक्के) अधिक इमिडाक्लोप्रीड (१.८ एसपी) (संयुक्त कीटकनाशक) २ ग्रॅम २) चौकोनी ठिपक्याचा पतंग (डायमंड बॅक मॉथ) : शा. नाव ः Plutella xylostella 

  • मादी पतंग कोबीवर्गीय भाजीच्या पानांवर पिवळसर ५० ते ६० राखी रंगाची अंडी घालतो. त्यातून फिकट हिरव्या किंवा भुरकट रंगाच्या अळ्या बाहेर पडतात. अळी अवस्था १४ ते १५ दिवसांची असते. भुरकट रंगाच्या पाकोळीच्या पाठीवर चौकटीच्या आकाराचा पांढरा ठिपका असल्याने 'चौकोनी ठिपक्याचा पतंग' हे नाव पडले आहे.
  • अळ्या पानाच्या खालचा पृष्ठभाग खरडून खातात. पानांवर असंख्य छिद्रे पडून पान चाळणीसारखे दिसते. जास्त प्रादुर्भाव असल्यास पानाची चाळणी होऊन पानाच्या शिराच शिल्लक राहतात.
  • नियंत्रण व्यवस्थापन :

  • प्रादुर्भाव ग्रस्त पाने तोडून टाकावीत.
  • एकरी ४ ते ५ कामगंध सापळे (झायलोल्यूर) चौकोनी ठिपक्याच्या पतंगाच्या नियंत्रणासाठी लावावेत.
  • मित्रकीटक असलेल्या कोटेशिया प्लुटेला या अळी परजीवीचे -संवर्धन करावे.
  • मोहरी या सापळा पिकाच्या २ ओळी कोबीच्या २० ते २२ ओळीनंतर लावाव्यात. मोहरी झाडांकडे ८० ते ९० टक्के चौकोनी ठिपक्याचा पतंग आकर्षित होतात, तर टोमॅटो आंतरपीक घेतल्यास हे पतंग यावर जास्त अंडी घालतात.
  • आर्थिक नुकसान संकेत पातळी ः चौकोनी ठिपक्याचा पतंगाच्या अळ्या ः २ ते ३ प्रतिझाड. प्रादुर्भाव दिसताच, फवारणी प्रतिलिटर पाणी निंबोळी तेल (०.०३ टक्के) किंवा कडूनिंब आधारित कीटकनाशक (ॲझाडिरेक्टीन ३००० पीपीएम) ०.५ मिली किंवा सायॲण्ट्रानीलीप्रोल (१०.२६ ओडी) १.२ मिली किंवा डायफेंथुरॉन (५० डब्लूपी) १ ग्रॅम किंवा फिप्रोनिल (५ इसी) ३ मिली किंवा फ्लुबेंडिअमाइड (३९.३५ एससी) ०.२५ मिली किंवा ल्यूफेन्युरॉन (५.४ इसी) १.२ मिली. विवेक सवडे, ९६७३११३३८३ डॉ. धीरज कदम, ९४२१६२१९१० (लेखक कृषी कीटकशास्त्र विभाग व.ना.म.कृ.वि. परभणी येथे सहयोगी प्राध्यापक असून, विवेक सवडे आचार्य पदवीच्या अंतिम वर्षाचे विद्यार्थी आहेत.)

    Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.

    ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.

    Related Stories

    No stories found.
    Agrowon
    agrowon.esakal.com