भातावरील तुडतुडे प्रादुर्भावाकडे दुर्लक्ष नको

भातावरील तुडतुडे प्रादुर्भावाकडे दुर्लक्ष नको
भातावरील तुडतुडे प्रादुर्भावाकडे दुर्लक्ष नको

सध्या खरीप हंगामातील भात पीक बहुतेक ठिकाणी फुलोरावस्थेत आहे. भंडारा जिल्ह्यातील हवामानामध्ये पावसाचा अनियमितपणा, वाढते तापमान व कोरडे हवामान अशी स्थिती आहे. ही स्थिती तुडतुड्यांच्या वाढीसाठी पोषक आहे. भंडारा जिल्ह्यात भात पिकावर हिरवे, तपकिरी, तसेच पांढऱ्या पाठीच्या तुडतुड्यांचा प्रादुर्भाव दिसून येत आहे. असा प्रादुर्भाव दरवर्षी सप्टेंबर व आॅक्टोबर महिन्यांमध्ये दिसून येतो. भात पिकाचे निरीक्षण व सर्वेक्षण व्यवस्थिक करावे. तुडतुड्यांची संख्या आर्थिक नुकसान पातळीच्या वर गेल्यास व्यवस्थापन उपाययोजना अवलंबाव्यात. गेल्या वर्षी धान पिकावर तुडतुडे या किडींचा प्रादुर्भाव मोठ्या प्रमाणात होऊन मोठे नुकसान झाले होते. हिरवे तुडतुडे -

  • तुडतुड्यांचे प्रौढ आणि पिल्ले पानातील रस शोषतात. परिणामी, पाने पिवळी पडून रोपांची वाढ खुंटते.
  • ही कीड भात पिकावर टुंग्रो या विषाणूजन्य रोगाचा प्रसार करते.
  • प्रादुर्भाव कालावधी - सप्टेंबर व आॅक्टोबर.
  • आर्थिक नुकसानीची पातळी -

  • २ तुडतुडे प्रति चूड- टुंग्रो रोगाचा नियमित प्रादुर्भाव होणाऱ्या क्षेत्रासाठी.
  • १० तुडतुडे प्रति चूड - पुनर्लागवडीनंतर
  • २० तुडतुडे प्रति चूड - फुटवे ते दुधाळ अवस्थेपर्यंत.
  • तपकिरी तुडतुडे-

  • पिल्ले व प्रौढ तुडतुडे झाडाच्या बुंध्यामधून व खोडामधून सतत रस शोषतात. पाने पिवळी पडून, झाड निस्तेज होते. सुकून वाळते.
  • तपकिरी तुडतुड्यांचा प्रादुर्भाव शेताच्या मध्य भागातून गोलाकार खळ्याप्रमाणे पिवळे भाग दिसतात. पुढे त्याच वाढ होऊन शेत जळल्यासारखे दिसते. यालाच ‘हाॅपर बर्न’ असे म्हणतात.
  • प्रामुख्याने प्रादुर्भाव कालावधी - सप्टेंबरचा दुसरा आठवडा ते आॅक्टोबरच्या दुसरा आठवडा.
  • १० तुडतुडे प्रति चूड - फुटव्याच्या वेळी
  • ५-१० तुडतुडे प्रति चूड - लोंबीच्या पुढील अवस्थेत.
  • पांढऱ्या पाठीचे तुडतुडे तपकिरी तुडतुड्याच्या प्रादुर्भावाबरोबरच पांढऱ्या पाठीच्या तुडतुड्याचाही प्रादुर्भाव होतो. प्रादुर्भाव मोठ्या प्रमाणात असल्यास चुडाच्या बाहेरील पाने करपलेली आढळतात. तुडतुड्यांचे एकात्मिक नियंत्रण व्यवस्थापन

  • नत्र खतांचा संतुलित वापर करावा.
  • पिकामध्ये मित्रकिडींची संख्या वाढविण्यासाठी भात शेतीच्या बांधावर झेंडू, चवळी यासारख्या पिकाची लागवड करावी.
  • बांधीतील पाणी काढून टाकावे.
  • या किडीसाठी पिकाचे सातत्याने निरीक्षण करावे. किडीने आर्थिक नुकसानीची पातळी ओलांडल्यानंतर खालील पैकी एका कीटकनाशकाची फवारणी प्रतिलिटर पाणी या प्रमाणे करावी. अॅझाडीरेक्टीन ०.१५ टक्के (१५०० पी.पी.एम) ३ मि.ली. किंवा इमिडाक्लोप्रीड (१७.८ एस.एल.) ०.२ मि.ली. किंवा फिप्रोनिल (५ एस.सी.) २ मि.ली. किंवा फ्लोनीकॅमीड (५० डब्ल्यु.जी.) ०.३ ग्रॅम किंवा बुप्रोफेझीन (२५ एस.सी.) २ मि.ली.
  • संपर्क - डॉ. उषा डोंगरवार, ०७१८६२३६८०५ (प्रकल्प समन्वयक, कृषी विज्ञान केंद्र, भंडारा (साकोली).  

    Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.

    ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.

    Related Stories

    No stories found.
    Agrowon
    agrowon.esakal.com