वेळेवर करा ओट चारापिकाची लागवड

ओट हे एक महत्त्वाचे एकदल वर्गीय चारापीक आहे. ओट हे जोमाने वाढणारे, लुसलुशीत, रसदार, पौष्टिक व पालेदार असते. थंड हवामानात येणाऱ्या बरसीम लुसर्ण या द्विदलवर्गीय पिकाबरोबर खाऊ घातल्यास उत्कृष्ट संतुलित व पोषक आहार मिळतो. वेळेवर पेरणी केल्यास दोन कापण्यांमध्ये चांगले उत्पादन मिळू शकते. अन्य एकदल पिकांच्या तुलनेत ओट हे पेरणीसाठी, कापणीसाठी हाताळणीसाठी व खाऊ घालण्यासाठी सोपे असल्याने शेतकऱ्यांत लोकप्रिय पीक आहे. ओटचा हिरवा चारा म्हणून वापरता येतो. तसेच अतिरिक्त हिरव्या चाऱ्याचे मुरघासामध्ये रूपांतर करून किंवा वाळवून तुटवड्याच्या वेळी वापरता येते. पौष्टिकता ः ओटमध्ये ८ ते १० टक्के प्रथिने व १८ ते २० टक्के शुष्कपदार्थ असतात. या चाऱ्याची पचनीयता ६५ ते ७० टक्के एवढी (म्हणजेच जवळजवळ लुसर्णएवढी) आहे. हवामान ः

जमीन ः

जमिनीची पूर्वमशागत ः जमिनीची नांगरट करून, आडवी उभी काकरणी करून घ्यावी. त्यामुळे जमीन भुसभुशीत होऊन जमिनीत असणाऱ्या तणांचा व किडींचा नाश होईल. पेरणी ः ओटची पेरणी १५ ऑक्‍टोबरपासून ते १५ नोव्हेंबरपर्यंत करतात. वेळेवर व लवकर पेरलेल्या पिकापासून दोन कापण्या मिळतात. उशिरा म्हणजे डिसेंबरनंतर केलेल्या पेरणीपासून एकच कापणी मिळते. ओटची पेरणी दोन ओळींतील अंतर २५ सें.मी. ठेवून पाभरीने करावी. बियाणे ः हेक्‍टरी ८० किलो बियाणे वापरावे. पेरणीपूर्वी बियाण्यास ॲझोटोबॅक्‍टर व स्फुरद विरघळविणाऱ्या जिवाणूखताची प्रति दहा किलो बियाण्यास २५० ग्रॅम याप्रमाणे प्रक्रिया करावी. सुधारीत जाती ः कॅट, आरओ-१९, जेएचओ-८२२ खते ः

पाणी व्यवस्थापन ः पेरणी करण्यापूर्वी जमीन ओलवून घेतल्यास बियाण्यांची उगवण चांगली होते. त्यासाठी पेरणीपूर्वी पाच ते सात दिवस अगोदर जमिनीची ओलवणी करावी. जमिनीत वापसा येताच बियाण्यांची पेरणी करावी. बियाण्यांच्या उगवणीनंतर पाण्याची पहिली पाळी आठवड्याने द्यावी. नंतरच्या पाण्याच्या पाळ्या दर पंधरा दिवसांच्या अंतराने द्याव्यात. याप्रमाणे साधारणतः चार ते पाच पाण्याच्या पाळ्यांमध्ये पीक कापणीस तयार होते. तण नियंत्रण ः

चारा कापणी ः

चारा उत्पादन ः दोन कापण्या मिळून हेक्‍टरी ५० ते ६० टन एवढे हिरव्या चाऱ्याचे उत्पादन मिळते. चांगले पीक व्यवस्थापन केल्यास हेक्‍टरी ६५ टनापर्यंत हिरव्या चाऱ्याचे उत्पादन मिळू शकते.