सध्या पावसाळी वातावरण सुरू होत आहे. अशा वातावरणामध्ये पेरुची रोपे तयार करण्यासाठी अनुकूल वातावरण असते. पेरुची अभिवृद्धी बियांपासून, गुट्टी तयार करून किंवा कलम पद्धतीने करता येते. पेरू हे समशितोष्ण कटीबंधातील महत्त्वाचे फळ आहे. पेरुची अभिवृद्धी बियांपासून रोपे तयार करणे (लैंगिक) व अलैंगिक (व्हेजिटेटिव्ह) अशा दोन्ही पद्धतीने करता येते. बियांपासून अभिवृद्धी ः
अभिवृद्धीची अलैंगिक पद्धती ः 1) गुट्टी कलम ः पावसाळ्याच्या हंगामामध्ये गुट्टी कलम खूप किफायतशीर ठरते. पावसाळ्यामध्ये मुळे फुटण्याचे प्रमाण अधिक असून, गुट्टी यशस्वी होण्याचे प्रमाण 80-85 टक्के असते. गुटी कलम करण्यासाठी फांदीची लांबी 1-1.5 मीटर व वय 1 वर्षे असावे. गुट्टी कलम करण्याची पद्धती ः
2) कलम पद्धतीने अभिवृद्धी ः पेरुमध्ये निमुळते कलम (वेज ग्रॉफ्टिंग) हे अभिवृद्धीसाठी किफायतशीर ठरते. या पद्धतीमध्ये पॉलिथिन बॅगमध्ये बियांपासून तयार केलेले 6-8 महिन्याचे रोपे खुंट म्हणून निवडावीत. या खुंटाची जाडी साधारणतः अर्धा ते एक सें.मी. असावी. वेज ग्रॉफ्टिंग (निमुळते कलम) करण्याची पद्धती
पेरुच्या महत्त्वाच्या जाती ः सरदार (एस-49) ः सरदार जातीच्या फळाचा गर पांढरा असून, या जातीच्या फळाचे वजन साधारणतः 175 ग्रॅम असते. ही जात डॉ. चिमा यांनी 1927 मध्ये पुणे येथील गणेशखिंड फळ संशोधन केंद्रामध्ये अलाहाबाद सफेदा या जातीपासून निवड पद्धतीने विकसित केली आहे. या जातीची चव उत्कृष्ट असते. अलाहाबाद सफेदा ः उत्तर प्रदेशातील प्रसिद्ध जात असून, या जातीचे फळ साधारणतः 185 ग्रॅम असते. या फळाची चव (गोडी) उत्कृष्ट असते. अर्का अमुल्या ः ही संकरित जात असून, या जातीची फळे 180 - 200 ग्रॅम वजनाची असतात. ही संकरित जात भारतीय फळबाग संशोधन संस्था, बेंगलोर येथे अलाहाबाद सफेदा व ट्रिप्लॉईड यांच्या संकरातून तयार केलेली आहे. या जातीचा गर पांढरा असून, गोडी (टीएसएस 12 अंश ब्रिक्स) आहे. अर्का मृदुला ः ही जात भारतीय फळबाग संशोधन संस्था, बेंगलोर येथे अलाहाबाद सफेदा या जातींपासून निवड पद्धतीने विकसित केली आहे. या जातीचे फळ साधारणतः 180 ग्रॅम व टीएसएस 12 अंश ब्रिक्स असतो. अर्का किरण ः ही संकरित जात कामसारी व पर्रपल लोकल यांच्या संकरातून विकसित केली आहे. या फळांचा गर गुलाबी असून सरासरी वजन 90-120 ग्रॅम असते. या फळाचा टीएसएस 13-14 अंश ब्रिक्स असतो. व्हीएनआर बिही ः ही जात उत्तर प्रदेशातील खासगी नर्सरीमध्ये विकसित केलेली आहे. या जातीचे फळ 300 ग्रॅम ते 1.2 किलोपर्यंत वजनाचे असते. फळांचा रंग मोहक आहे. लवकर येणारी जात असून, काढणीपश्चात टिकवणक्षमता चांगली आहे. ललित ः ही जात लखनऊ येथील मध्यवर्ती समशीतोष्ण फळ संशोधन संस्थेमध्ये ऍपल कलर या जातींपासून निवड पद्धतीने विकसित केली आहे. आतील गर गुलाबी रंगाचा आहे. श्वेता ः मध्यवर्ती समशीतोष्ण फळ बागवाणी संस्थेमध्ये (लखनऊ) निवड पद्धतीने विकसित केलेल्या या जातीच्या फळाचा गर पांढरा आहे. संपर्क ः डॉ. पी. ए. साबळे, 8408035772 (उद्यानविद्या विभाग, कृषी विज्ञान केंद्र, खेडब्रह्मा, सरदार कृषिनगर दांतिवाडा, कृषी विद्यापीठ, गुजरात)
Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.
ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम , टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.