लसीकरणातून रोखा ब्रुसेलॉसीस रोगाचा प्रसार

सद्यःस्थितीमध्ये म्हशींमध्ये ब्रुसेलॉसीस रोगाचा प्रादुर्भाव दिसून येत अाहे. या रोगामुळे गर्भपात व प्रजननासंबंधी अडचणींचे प्रमाण वाढते. जास्त जनावरांमध्ये या रोगाचा प्रादुर्भाव झाल्यास मोठ्या प्रमाणात नुकसान होते. बहुतांशवेळी रोगी जनावर विकले जाते यामुळे प्रसाराचे प्रमाण वाढते. याकरिता म्हशींचे योग्य वेळी लसीकरण करावे. म्हणजे पुढे या रोगाचा प्रसार होणार नाही.

म्हैसपालन करताना प्रत्येक म्हैसपालकाने उत्तम वंशावळीच्या म्हशी, सुयोग्य अाहार व्यवस्थापन, नियमित प्रजनन व रोगांना प्रतिबंध या बाबींकडे बारकाईने लक्ष दिले पाहिजे. अन्यथा आर्थिक तोटा सहन करावा लागतो. दर दीड वर्षाला एक वेत मिळणे व सशक्त रेडकांची उत्तम वंशावळ निर्माण करणे हा व्यवसाय वाढविण्यासाठी अत्यंत अावश्‍यक अाहे. परंतु म्हशीमध्ये ब्रुसेलॉसीस या रोगामुळे होणारे गर्भपात व प्रजननासंबंधी अडचणींचे प्रमाण वाढवताना दिसत अाहे. सांसर्गिक गर्भपात किंवा ब्रुसेलॉसीस हा रोग म्हशीमध्ये ब्रुसेला अबोरटस या जिवाणूंमुळे होतो. ब्रुसेलॉसीस रोगामध्ये म्हशींना जिवाणूंचा प्रादुर्भाव झाल्यास शरीरामध्ये उपचारानंतरही जिवाणू राहतात यामुळे म्हशी रोगाचे संक्रमण करतात व रोग इतर निरोगी म्हशींना पसरतो. या रोगामुळे गाभण म्हशींमध्ये सहा महिन्यानंतर गर्भपात होतो, त्यामुळे आर्थिक नुकसान होते व दूध उत्पादन मिळत नाही. रोगाचे प्रमाण कमी करण्यासाठी शासनाकडून लसीकरणाची मोहीम ठराविक जिल्ह्यांमध्ये सध्या सुरू करण्यात अाली अाहे. जनावरांच्या सानिध्यात असणाऱ्या माणसांनाही या रोगाचा प्रादुर्भाव होऊ शकतो.   प्रसार ः गर्भाशयातील स्त्राव, दूध, पाणी, दूषित चारा, मलमूत्र इ. मार्गांनी या रोगाचा प्रसार होतो. लक्षणे

उपाय

लसीकरण

माणसांमधील ब्रुसेलॉसीस रोगाची लक्षणे ब्रुसेलॉसीस हा रोग संसर्गजन्य असल्यामुळे प्रादुर्भाव झालेल्या जनावरापासून माणसांना होतो. जनावरामध्ये काम करणारे कामगार, पोस्टमाॅर्टम करणारे लोक, पशुवैद्यक, इ. लाेकांमध्ये हा रोग होण्याची शक्यता असते. माणसामध्ये या रोगाला मॉल्टा फिनर असे म्हणतात.

माणसामध्ये  दिसणारी लक्षणे

प्रतिबंधात्मक उपाययोजना

संपकर्  ः डॉ. एम. व्ही. इंगवले, ९४०५३७२१४२ (स्नातकोतर पशुवैद्यक व पशुविज्ञान संस्था, अकोला.)