किडीचा प्रकार, प्रादुर्भाव तीव्रता यानुसार कीडनाशकांची निवड करावी. कीडनाशके ही विषारी असून, त्यांच्या हाताळणी व फवारणी करताना योग्य ती काळजी घ्यावी. कीडनाशकांची फवारणी करताना विषबाधा झाल्याच्या स्थितीमध्ये नेमके काय करावे, याविषयी सर्वसामान्य शेतकऱ्यांमध्ये जागृती आवश्यक आहे.
कोणत्याही कीडनाशकांची फवारणी करण्यापूर्वी किडीच्या प्रादुर्भावाची तीव्रता, आर्थिक नुकसानीची संकेत पातळी जाणून घ्यावी. त्यानंतर किडींच्या नुकसानीचा प्रकार, अवस्था आणि किडीच्या तोंडाची रचना (सोंड/जबडे) कशी आहेत, यावरून कीडनाशकांची निवड करावी. उदा. सर्वसाधारणपणे पाने, फुले, फळे खाणाऱ्या अळ्यांच्या व्यवस्थापनाकरिता उदर विष (Stomach poison), रस शोषक किडीच्या व्यवस्थापनाकरिता आंतरप्रवाही (Systemic Poison) आणि जमिनीत वास्तव्य करणाऱ्या किडीच्या व्यवस्थापनाकरिता धुरीजन्य (Fumigant poison) किंवा जमिनीतून द्याव्या लागणाऱ्या कीडनाशकांची निवड करावी. लाल त्रिकोण असलेले कीडनाशके सर्वात विषारी असतात. त्यानंतर पिवळा, निळा व हिरवा असा उतरता क्रम लागतो. एकच एक किंवा एकाच गटातील कीडनाशकांची वारंवार फवारणी करू नये. आवश्यकतेनुसार केंद्रीय कीटकनाशक मंडळाने संमत केलेल्या कीडनाशकांचा (लेबल क्लेम) वापर करावा. तणनाशके, बुरशीनाशके, व इतर कोणतेही घटक शिफारस असल्याशिवाय मिसळून फवारू नयेत. अति तीव्र विषारी (वर्ग १ अ) कीडनाशकाच्या आवेष्टनावर उलटा लाल त्रिकोण असून, त्रिकोणाच्या वरील बाजूस धोक्याचे चिन्ह व लाल अक्षरात Poison (विष) असले लिहिलेले असते. फार विषारी कीडनाशकाच्या आवेष्टनावर पिवळा त्रिकोण व त्यावरील भागात अक्षरात Poison (विष) असे लिहिलेले असते. मध्यम विषारी कीडनाशकाच्या आवेष्टनावर निळा त्रिकोण व त्यावरील भागात अक्षरात Danger (धोका) असे लिहिलेले असते. कमी विषारी कीडनाशकाच्या आवेष्टनावर हिरवा त्रिकोण व त्या वरील भागात अक्षरात Caution (दक्षता) असे दर्शविलेले असते. खरेदी करताना घ्यावयाची काळजी
कीडनाशके परवानाधारक विक्रेत्याकडूनच खरेदी करावीत. खरेदी केलेल्या कीडनाशकाचे विक्रेत्याकडून पक्के बिल घ्यावे. कीडनाशके खरेदी करताना त्यासोबतचे माहिती पत्रक घेण्यास विसरू नये. त्यातील सूचनांचे पूर्ण पालन करावे. कालबाह्य झालेल्या किंवा आवेष्टन खराब झालेल्या कीडनाशकांची खरेदी करू नये. हाताळताना व फवारताना घ्यावयाची काळजी
कीडनाशकाची शेतात फवारणी करतेवेळी प्रथमोपचार साहित्य सोबत ठेवावे. खाद्य पदार्थ, इतर औषधांसोबत कीडनाशकांचा संपर्क येऊ देऊ नये; तसेच कीडनाशके लहान मुलांच्या संपर्कात येणार नाहीत, अशा ठिकाणी कुलूप बंद ठेवावीत. पीक, कीड व रोगनिहाय कीडनाशकाची निवड करून शिफारशीत प्रमाणातच फवारणीसाठी वापरावी. कीडनाशक वापरण्यापूर्वी लेबल व माहितीपत्रक व्यवस्थित वाचून खबरदारीच्या सर्व सूचनांचे पालन करावे. तणनाशके फवारणीचा पंप कीडनाशक फवारणीसाठी वापरू नये. गळक्या फवारणी पंपाचा वापर करू नये. कीडनाशक हाताळताना नेहमी हातात हातमोजे घालावेत. कीडनाशकाचे द्रावण हाताने न ढवळता काडीच्या साह्याने हातात हातमोजे घालूनच ढवळावे. फवारणी करताना अंगरक्षक कपडे, हातमोजे, चष्मा, मास्क, टोपी, बूट इ. चा वापर करावा. संपूर्ण शरीर झाकले जाईल, याची काळजी घ्यावी. कीडनाशके फवारणीसाठी हातापायावर जखम असलेल्या व्यक्तींची निवड करू नये. फवारणीचे काम एकाच व्यक्तीकडून सतत, सलग करण्याऐवजी आळीपाळीने करून घ्यावे. फवारणीदरम्यान नोझल गच्च झाल्यास किंवा कचरा अडकल्यास तोंडाने साफ करू नये. तारेचा वापर करावा. फवारणीचे काम सुरू असताना खाणे, पिणे, तंबाखूचे सेवन, धूम्रपान अगर मद्यपान करू नये. फवारणी केलेला पोषाख संरक्षित ठिकाणी योग्य काळजी घेऊन स्वच्छ धुवावा. जेणेकरून पर्यावरणात कोणतेही प्रदुषण होणार नाही. फवारणीनंतर स्वच्छ स्नान करावे. कीडनाशकाचे रिकामे डबे शेतात फेकून देऊ नयेत. रिकामे डबे, बाटल्या यांची योग्य विल्हेवाट लावावी. त्यामध्ये विहीर, नदीपासून दूर जमिनीत सुरक्षित ठिकाणी खोल गाडून टाकावेत. फवारणी करताना पंपाच्या विशिष्ट दाबानुसार फवारणीचे तुषार बाहेर पडतात, त्यानुसार फवारणाऱ्या व्यक्तीने चालण्याचा वेग नियंत्रित करावा. फवारणीचे द्रावण एकसमान पद्धतीने झाडावर पसरेल अशी फवारणी करावी. विषबाधा झाल्यास घ्यावयाची काळजी
विषबाधा झाल्यास वेळ न घालवता बाधित व्यक्तीस अपघात स्थळापासून सावलीच्या ठिकाणी न्यावे. ताबडतोब प्रथमोपचार करावा. विषबाधित व्यक्तीचे अंग/ बाधित अवयव ताबडतोब साबण लावून स्वच्छ पाण्याने धुवावे. कोरड्या स्वच्छ टॅावेलने पुसावे. विषबाधित व्यक्तीला जास्त घाम येत असल्यास कोरड्या टॉवेलने पुसावे. कीडनाशक पोटात गेलेले असल्यास विषबाधित व्यकक्तीला ताबडतोब उलटी करण्याची उपायोजना करावी. विषबाधित व्यक्तीला पिण्यासाठी दूध किंवा द्रव पदार्थ देऊ नयेत. विषबाधित व्यक्तीला थंडी वाजत असल्यास अंगावर पांघरूण द्यावे. विषबाधित व्यक्तीचा श्‍वासोच्छ्‌वास योग्यरीतीने सुरू आहे का, ते तपासावे. श्‍वासोच्छ्‌वास अनियमित किंवा बंद झाल्यास त्वरित मानवाद्वारे कृत्रीम श्‍वासोच्छ्‌वास सुरू करावा. विषबाधित व्यक्तीला झटके येत असल्यास, त्याच्या दातामध्ये मऊ कापडाची छोटी गुंडाळी टाकावी. विषबाधित व्यक्ती बेशुद्ध पडल्यास त्याला शुद्धीवर आणावयाचे प्रयत्न करावेत, परंतु काहीही खाऊ घालू नये. विषबाधित व्यक्तीला त्वरित कीटकनाशकांच्या माहितीपत्रकासह डॉक्टरांकडे न्यावे. विषबाधित व्यक्ती बरी झाल्यावर त्याची संपूर्ण वैद्यकीय तपासणी करून घ्यावी. अधिक माहितीकरिता कृषी विद्यापीठातील तज्ज्ञ, कृषी विभागातील अधिकारी/कर्मचारी व वैद्यकीय अधिकारी/डॉक्टर यांच्यांशी संपर्क साधावा. 
