दर्जेदार गुळासाठी प्रसिद्ध सांगलीची बाजारपेठ

सांगलीची बाजार समिती हळद, बेदाण्यासाठी देशात प्रसिद्ध आहेच. त्याचबरोबर दर्जेदार गुळासाठीही ही बाजारपेठ अग्रेसर ठरू लागली आहे. इथे वर्षभर सौदे सुररू असल्याने गुळाला राज्यासह विविध राज्यांतही मोठ्या प्रमाणात मागणी असते. विशेष करून गणपती, दिवाळी आदी सणांना मागणी व त्याचबरोबरच दरही वाढून गूळ उत्पादकांना त्याचा फायदा मिळतो. सांगली कृषी उत्पन्न बाजार समितीची स्थापना १९५१ मध्ये महाराष्ट्राचे नामवंत राजकीय नेते स्व. वसंतदादा पाटील यांनी केली. सन १९५० च्या सुमारास दक्षिण सातारा जिल्हा म्हणून सांगलीचा समावेश होता. स्थापनेपासूनच या बाजार समितीत सर्व प्रकारच्या शेतीमालाचे सौदे सुरू झाले. त्यानंतर ही उतारपेठ म्हणून प्रसिद्ध झाली. हळद, बेदाणा, गूळ आणि मिरची या शेतीमालांसाठी ती प्रसिद्ध आहेच. शिवाय कडधान्यासाठीही तिला अोळख मिळाली. गुळासाठीची बाजारपेठ खरे तर ऊस, गूळ व त्याची बाजारपेठ म्हटले की कोल्हापूरकडे बोट दाखवले जाते. इथला गूळ उद्योग सर्वत्र प्रसिद्ध आहे. पण सांगली कृषी उत्पन्न बाजार समितीदेखील गुळासाठी महत्त्वाची बाजारपेठ आहे हे अनेकांना माहीत नसावे. इथे गुळाचे सौदे १९५६ पासून सुरू झाले. हळूहळू वीस वर्षांनी म्हणजे १९७६ च्या सुमारास ती गुळाची बाजारपेठ म्हणून ती फुलू लागली. सांगली, सातारा जिल्ह्यांतील शेतकरी या बाजारपेठेचा आधार घेत होते. त्या वेळी पश्‍चिम महाराष्ट्रात साखर कारखान्यांची संख्या कमी असल्याने अनेक शेतकरी गूळ उत्पादनावरच भर द्यायचे. गूळही उत्कृष्ट तयार करायचे. पुढे साखर कारखानादारी वाढली. सांगली व सातारा जिल्ह्यांतील शेतकऱ्यांनी कारखान्याला ऊस देण्यास प्रारंभ केला. पण तरीही गुळाची आवक आणि सौद्यावर या बाबीचा फारसा फरक पडला नाही असे सांगली बाजार समितीचे अधिकारी आणि व्यापारी सांगतात. सांगली बाजार समितीची वैशिष्ट्ये

गूळ बाजारपेठ दृष्टिक्षेपात

गुळ सौद्याची वैशिष्ट्ये

बाजाराचा बदलता ‘ट्रेंड’ मॉल, सुपर मार्केट यांच्यामुळे ग्राहकांची मानसिकता बदलल्याने गुळाच्या बाजारपेठेचा ट्रेंडही त्यानुसार बदलला आहे. तीस किलोची ढेपीला केवळ ग्रामीण भागात मागणी आहे. तीही थोडी कमी झाली आहे. या ढेपीच्या तुलनेत क्विंटलला सरासरी २०० रुपये दर अधिक मिळत असल्याने शेतकरी ग्राहकांच्या मागणीनुसार विविध वजनांत गूळ आकर्षक पॅकिंगमधून देऊ लागले आहेत.

गुळाची वार्षिक उलाढाल (आवक क्विंटल, दर रुपयांत)

गेल्या वीस वर्षांपासून सांगली बाजार समितीत गूळ विक्रीसाठी घेऊन येत आहे. इथे नेहमीच अपेक्षित दर मिळतो. दिवाळीनिमित्त अधिक मागणी असल्याने दर कायम चढा राहतो. - सदाशिव नाईक, निडगुंद्दी, जि. बेळगाव व्यापारी आणि ग्राहक यांच्या मागणीचा नेहमीच अभ्यास करीत असल्याचा फायदा झाला. गेल्या पाच वर्षांपासून २५० ग्रॅम, अर्धा व एक किलो पॅकिंगमधून गूळ बाजार समितीत घेऊ येतो. अशा पॅकिंगला जास्त मागणी व दरही अधिक मिळतो. - विठ्ठल चण्णाप्पा आवटे, बिरनाळ, ता. रायबाग, जि. बेळगाव कर्नाटक राज्यातील गूळ उत्पादकांसाठी सांगली बाजार समितीचा मोठा आधार आहे. शेतकरी सौद्यात भाग घेत नाहीत. बाजार समिती आणि व्यापाऱ्यांच्या कार्यपद्धतीवर त्यांचा विश्‍वास आहे. - मुकेश शहा, गूळ व्यापारी, सांगली बाजार समिती चोख व्यवहारामुळे बाजार समिती आणि व्यापाऱ्यांवर शेतकऱ्यांचा विश्‍वास आहे. दिवाळी सणाच्या पार्श्‍वभूमीवर गुळाची आवक इथे मोठ्या प्रमाणात होते. दरही तेजीत असतात. याचा शेतकऱ्यांना फायदा होतो. - प्रशांत शेजाळ, सभापती सांगली कृषी उत्पन्न बाजार समिती. संपर्क- ९८९०७३७१४७ कार्यालय संपर्क ः ०२३३-२६७१३६५