नावीन्यपूर्ण उपक्रमांत तावशीची आघाडी

रस्ते, वीज, पाणी, शिक्षण, आरोग्य यासारख्या मूलभूत सुविधा पुरवताना निर्मलग्राम, तंटामुक्त गाव आणि स्मार्टग्रामसारख्या सर्वच स्पर्धांतील बक्षिसांवर तावशी (जि. सोलापूर) गावाने यशाची मोहोर उमटवली आहे. "आयएसओ' मानांकन मिळवत मोफत पिठाची गिरणी, गावची ‘वेबसाईट’, मोबाईल ॲप, कर्मचाऱ्यांसाठी बायोमॅट्रिक प्रणाली, प्लॅस्टिक बंदी ठरावासह कापडी पिशव्या वापरण्याबाबत प्रबोधन आदी नावीन्यपूर्ण उपक्रम राबवत तावशी गावाने सर्वच कामांत-उपक्रमांत चांगलीच आघाडी घेतली आहे. सोलापूर जिल्ह्यात पंढरपूर-मंगळवेढा रस्त्यावर एकलासपूर गावापासून आत सहा किलोमीटरवर माण नदीच्या काठावर तावशी गाव (ता. पंढरपूर) वसले आहे. तावशी गावची अोळख

गावातील विकासकामे पिण्यासाठी शुद्ध पाणी पाण्यासाठी माण नदीवरून दोन किलोमीटरवरून पाइपलाइन केली. प्रत्येकी पन्नास हजार लिटरच्या दोन टाक्‍यांत साठवून प्रत्येकाच्या घरी पाणी पोचवले जाते. पिण्याच्या दृष्टीने शुद्ध पाणीपुरवठा प्रकल्प उभारला आहे. त्या माध्यमातून पाच रुपयांत वीस लिटर पाणी पुरवले जाते. तासाला साधारण एक हजार लिटर पाणी ‘फिल्टर’ करण्याची प्रकल्पाची क्षमता आहे. सकाळी सहा ते दहा आणि दुपारी चार ते आठ या वेळेत पाणी दिले जाते. वापरावयाच्या पाण्याबाबतही चोख नियोजन करताना गावात वेगवेगळ्या चार भागांत चार वॉल्व्हज बसविले आहेत. टाक्‍या भरून घेतल्यानंतर सकाळी सात ते दुपारी बारा वाजेपर्यंत आलटून-पालटून चारही विभागांना वेगवेगळ्या वेळेत पाणी पुरवले जाते. महत्त्वाची कामे

   ‘आयएसओ" मानांकन तावशी ग्रामपंचायतीने "आयएसओ' मानांकन प्राप्त केले आहे. आवश्यक दफ्तरकाम अद्ययावत केले असून बहुतेक सर्व कामकाज संगणकीकृत आहे. प्राथमिक आरोग्य उपकेंद्र, दोन प्राथमिक शाळा आणि दोन अंगणवाड्यांनाही ‘आयएसओ’ मानांकन मिळाले आहे. ग्रामपंचायतीत कर्मचाऱ्यांसाठी ‘बायोमेट्रिक’ प्रणाली बसविली आहे. नावीन्यपूर्ण काही नावीन्यपूर्ण उपक्रम म्हणजे ग्रामपंचायतीचा शंभर टक्के कर भरणाऱ्या ग्रामस्थांना प्रति माणशी १० किलो दळण मोफत दळून देण्यात येते. त्यासाठी प्रत्येक महिन्याला कार्ड वाटप केले जाते. त्यावर कुटुंबातील सदस्य संख्या, दळण तारीख यांचा उल्लेख असतो. स्मार्टकार्डही देण्यात आले असून ते पाणी वाटपासाठी वापरात आणले जाते. त्यावर कुटुंब प्रमुखाचे नाव, सदस्य संख्या यांचा उल्लेख असतो. गावाची माहिती, वैशिष्ट्य, लोकसंख्या, ग्रामपंचायत, पंचायत समिती आणि जिल्हा परिषदेतील अधिकाऱ्यांचे संपर्क क्रमांक असणारे गावाचे स्वतंत्र ‘मोबाईल ॲप’ तयार करण्यात आले आहे. संकेतस्थळही तयार करण्यात येऊन त्यावर विविध माहितीसह शासकीय योजना, अधिकाऱ्यांचे संपर्क क्र. व उपयुक्त माहिती ‘अपलोड’ करण्यात आली आहे. प्लॅस्टिक बंदीचा ठराव, कापडी पिशव्यांचा वापर प्लॅस्टिक बंदीची अंमलबजावणी नुकतीच सुरू झाली. मात्र, ज्या वेळी शासनाने निर्णय घेतला त्यानंतर ग्रामपंचायतीने त्वरित प्लॅस्टिकबंदीचा ठराव केला. अंमलबजावणीसाठी कापडी पिशव्यांचे वाटप करण्यात आले. विद्यार्थ्यांची जागृती रॅली गावातून काढण्यात आली. ग्रामपंचायतीत येणाऱ्या प्रत्येक पाहुण्याला एक झाड आणि कापडी पिशवी आवर्जून दिली जाते. ॲग्रोवन' सरपंच महापरिषदेने दिली प्रेरणा तावशी ग्रामपंचायतीच्या सरपंच सौ. सोनाली यादव सुशिक्षित असून गावच्या विकासासह नावीन्यपूर्ण उपक्रमांसाठी त्या सतत धडपडत असतात. ॲग्रोवनच्या वतीने यंदा आळंदीत आयोजित सरपंच महापरिषदेत सहभाग घेण्याची संधी त्यांना मिळाली. त्यातून खूप माहिती मिळालीच, पण कार्यासाठी प्रेरणाही दिल्याचा उल्लेख सौ. यादव यांनी आवर्जून केला.

प्रतिक्रिया ग्रामस्थांचं जीवनमान सुसह्य करण्याचा प्रयत्न आहे. विकासकामे सुरूच आहेत. नावीन्यपूर्ण उपक्रमांतून वेगळीच सकारात्मक ऊर्जा ग्रामस्थांमध्ये आणणे, गावच्या विकासात अधिकाधिक लोकसहभाग वाढवून ‘स्मार्टग्राम’चा लौकिक कायम ठेवण्याचा आमचा प्रयत्न आहे. सौ. सोनाली गणपत यादव, सरपंच, तावशी

घनकचरा व्यवस्थापन हा मोठा विषय आमच्यासाठी बाकी आहे. उकिरडा मुक्त गाव करायचे आहे. वृक्ष लागवड वाढवून ‘हरितग्राम’ करायचे आहे. त्याशिवाय ‘डिजिटल’ तंत्रज्ञानातही काम सुरू आहे. - श्रीमती ज्योती पाटील, ग्रामसेविका, तावशी ग्रामस्थांचे सहकार्य असल्याशिवाय कामे होत नाहीत. त्यातूनच शासनाच्या योजना यशस्वी राबविल्या. विकासाचा वेगळा पायंडा आमच्या गावाने घालून दिला आहे. तो टिकवण्याचा प्रयत्न आहे. -अल्लाउद्दीन मुलाणी, उपसरपंच, तावशी, ता. पंढरपूर संपर्क -सौ. सोनाली यादव - ९६६५६४१०१६ (सरपंच) ज्योती पाटील - ७७४४०५२३७३ (ग्रामसेविका)