बीटी कापूस बियाणे दरावर ५ मार्चला निर्णय

नागपूर : येत्या हंगामात शेतकऱ्यांना कमी दराने बीटी कापूस बियाणे पुरवण्याचा विचार केंद्र सरकार करत आहे. त्या पार्श्‍वभूमीवर २२ फेब्रुवारीला या संदर्भाने पहिली बैठक पार पडली. त्यानंतर आता या संदर्भाने अंतिम निर्णय घेण्याकरिता ५ मार्चला बैठक होणार असल्याचे सूत्रांकडून सांगण्यात आले. देशात सुरवातीला बोलगार्ड-१ तंत्रज्ञानाचा वापर केला गेला. त्यानंतर विविध प्रकारच्या बोंड अळीला बोलगार्ड-२ हा जिन प्रतिकारक असल्याचे सांगत या तंत्रज्ञानाच्या प्रसारणालादेखील मान्यता देण्यात आली. सुरवातीला ९४० रुपये दराने बीटी बियाण्याची विक्री झाली. त्यानंतर सरकारने हस्तक्षेप करत हे दर ८०० रुपये प्रतिपाकटी इतके खाली आणले. दरम्यान, गेल्या खरिपात देशात सर्वदूर बीजी-२ तंत्रज्ञानावर गुलाबी बोंड अळीचा प्रादुर्भाव झाला. महाराष्ट्रातदेखील बोंड अळीने कपाशी उत्पादक पूरता उद्ध्वस्त झाला. त्यानंतर बोलगार्ड-२ तंत्रज्ञान बोंड अळीला बळी पडत असल्याचा मुद्दा चर्चेत आला. बोंड अळीचा प्रादुर्भाव हे तंत्रज्ञानाचे अपयश असल्याचे सांगत नॅशनल सिड असोसिएशनने यापोटी महिको मोन्सॅटोला देण्यात येणारे प्रतिपाकीट ४९ रुपयाचे तंत्रज्ञान शुल्क रद्द करण्याची मागणी केली. त्याकरिता केंद्र व राज्य सरकार स्तरावर असोसिएशनकडून पाठपुरावा सुरू आहे. २२ फेब्रुवारीला तंत्रज्ञान पुरवठादार महिको मोन्सॅटो तसेच नॅशनल सिड असोसिएशनच्या वतीने आपली बाजू मांडण्यात आली.

सरकार दर कमी करण्यासाठी आग्रही बीटी बियाणे दर नियंत्रण समिती केंद्र सरकारने गठित केली आहे. संयुक्‍त सचिव (बियाणे) अश्‍वनी कुमार हे या समितीचे अध्यक्ष आहेत. ही समिती येत्या हंगामासाठी बीटी बियाणे दराचा पुनर्विचार करून ते कमी करण्यासाठी आग्रही असल्याचे सूत्र सांगतात. दरम्यान, कंपन्यांनी मात्र बियाणे दर कमी करण्याला विरोध करत तंत्रज्ञान शुल्क हटवून शेतकऱ्यांना दिलासा द्यावा, असा रेटा लावला आहे. समितीची पुढील बैठक पाच मार्चला होणार असून, या बैठकीत बीटी बियाणे दराबाबत अंतिम निर्णय होणार असल्याचे सूत्र सांगतात.