पुणे विभागात हरभरा, गव्हाची काढणी वेगाने सुरू

पुणे ः उन्हाचा चटका वाढल्याने रब्बी हंगामातील गहू, हरभरा काढणी वेगाने सुरू आहे. एप्रिलच्या १५ तारखेपर्यत पुणे विभागात ही काढणी अंतिम टप्प्यात येण्याची शक्यता आहे. रब्बी हंगामात पाणीटंचाईमुळे काही भागांत उत्पादनात जवळपास ४० ते ५० टक्क्यापर्यंत घट येण्याची शक्यता आहे. 

पुणे विभागात गव्हाचे सरासरी एक लाख ५४ हजार ८४२ हेक्टर क्षेत्र आहे. त्यापैकी ७५ हजार ६६४ हेक्टर म्हणजेच ४९ टक्के पेरणी झाली होती. यामध्ये शेतकऱ्यांनी मोठ्या प्रमाणात देशी वाणासह, संकरित यांसारख्या वाणाची पेरणी केली होती. हरभऱ्यांचे सरासरी २ लाख १७ हजार २२४ हेक्टर क्षेत्र आहे. त्यापैकी एक लाख सहा हजार ७५१ हेक्टर म्हणजेच ४९ टक्के पेरणी केली होती. यामध्ये शेतकऱ्यांनी मोठ्या प्रमाणात विजय, विशाल यांसारख्या वाणाच्या हरभऱ्यांची पेरणी केली होती. 

यंदा या शेतकऱ्यांनी आर्थिक परिस्थिती नसताना पीक कर्ज घेऊन रब्बीची तयारी केली होती. अनेकांनी खते, बियाण्यांची खरेदी केली होती. परंतु परतीचा पुरेसा पाऊस न झाल्याने मोठा परिणाम झाला आहे. त्यामुळे अनेक शेतकऱ्यांना पेरणी करता आली नाही. परिणामी, विभागात मोठ्या प्रमाणात क्षेत्र पेरणीपासून दूर राहिले आहे.

रब्बी हंगामात पाण्याची सुविधा असलेल्या काही शेतकऱ्यांनी हरभरा, गव्हाची पेरणी केली. पुरेसा पाऊस न झाल्यामुळे विहिरी कोरड्या पडू लागल्याने पिकांना पाणी देण्यास अडचणी तयार झाल्या. त्यामुळे पिकांच्या वाढीवर मोठा परिणाम झाला असून, उत्पादनात मोठी घट होण्याची शक्यता आहे. याशिवाय पाणीटंचाईमुळे कोरडवाहू भागात पुरेशा प्रमाणात हरभरा, गव्हाच्या पेरण्या होऊ शकल्या नाहीत. त्याचा परिणामही उत्पादनावर होणार असल्याचे कृषी विभागाच्या सूत्रांमधून बोलले जात आहे.

सध्या हरभरा, गव्हाची काढणी वेगाने सुरू असली तरी त्याला मजूरटंचाईचा मोठा बसत आहे. त्यावर पर्याय म्हणून बहुतांशी शेतकरी यांत्रिकीकरणाद्वारे थेट काढणी करण्यास प्राधान्य देऊ लागला आहे. विभागातील अनेक भागांत गहू, हरभरा काढणीसाठी यंत्राचा (हार्वेस्टर) अवलंब करत असून, त्यासाठी शेतकऱ्यांना एकरी दीड ते दोन हजार रुपये मोजावे लागत आहे.