पाणीटंचाईमुळे कांदा लागवडीच्या क्षेत्रात वाढ

पुणे ः वाढत असलेल्या पाणीटंचाईमुळे शेतकऱ्यांनी रब्बी हंगामात पीकबदल केला आहे. बहुतांशी शेतकऱ्यांनी कमी पाण्याच्या पिकांवर भर दिला आहे. रब्बी कांद्याच्या लागवडीच्या क्षेत्रात चांगलीच वाढ झाली आहे. पुणे विभागात रब्बी हंगामात एक लाख २१ हजार ७६० हेक्टरवर कांदा लागवड झाली आहे. त्यामुळे कांद्याच्या उत्पादनात चांगलीच वाढ होण्याची शक्यता आहे.

चालू वर्षी आॅक्टोबरपासून पाणीटंचाई सुरू झाली आहे. रब्बी हंगामात पिकांना लागणाऱ्या पाण्याचा प्रश्न उभा राहिला आहे. अनेक शेतकऱ्यांनी हरभरा, कांदा भाजीपाला पिके घेण्यावर भर दिला आहे. रब्बी कांदा तीन ते चार महिन्यांत काढणीस येत असून, पाण्याचा ताण पडला तरी हातात काहीतरी प्रमाणात उत्पादन हाती येईल, या उद्देशाने अनेक शेतकरी कांदा लागवडीकडे वळले आहेत. 

शेतकरी वर्षभरामध्ये खरीप, लेट खरीप, रब्बी (उन्हाळी) हंगामात कांद्याची लागवड करतात. त्यादृष्टीने शेतकऱ्यांनी रब्बी हंगामात नोव्हेंबर, डिसेंबरमध्ये कांद्याची लागवड केली आहे. यंदा पावसाळ्यात कमी पावसामुळे शेतकऱ्यांनी मोठ्या प्रमाणात कांदा लागवडी केल्या होत्या. त्यामुळे उत्पादनात वाढ झाली आहे. त्यातच रब्बी हंगामातील कांद्याचेही उत्पादन निघणार आहे. त्यामुळे खरीप, लेट खरीप हंगामात उत्पादित झालेल्या कांद्याची विक्री करत आहे. बाजारात एकाच वेळी आवक वाढत असल्यामुळे कांद्याच्या दरावर परिणाम होत आहे. सध्या किरकोळ विक्रीच्या ठिकाणी कांद्याचा प्रतिकिलोचा दर १० ते २० या दरम्यान असला तरी कांद्याच्या मार्केटमध्ये हा दर अत्यंत कमी आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांना कांदा पिकांतून मोठा तोटा सहन करावा लागत असल्याचे चित्र आहे. 

पुणे विभागातील नगर जिल्ह्यात पारनेर, श्रीगोंदा, कोपरागाव, राहुरी, नेवासा, नगर या तालुक्यात मोठ्या प्रमाणात कांदा लागवड झाली आहे. श्रीगोंदा तालुक्यात सर्वाधिक ११ हजार ६०० हेक्टरवर कांदा लागवड झाली आहे. जामखेड, शेवगाव, पाथर्डी, अकोले, श्रीरामपूर या तालुक्यांत कमी लागवडी झाल्या आहेत. 

पुणे जिल्ह्यातील जुन्नर तालुक्यात सर्वाधिक १० हजार ७० हेक्टरवर लागवड झाली आहे. शिरूर, खेड, बारामती, दौड, आंबेगाव या तालुक्यांतही बऱ्यापैकी कांदा लागवड झाली आहे. सोलापूर जिल्ह्यातील बार्शी, मोहोळे, माढा या तालुक्यांत बऱ्यापैकी कांदा लागवडी झाल्या आहेत. करमाळा, पंढरपूर, सोगाला, मंगळवेढा, माळशिरस, उत्तर सोलापूर, दक्षिण सोलापूर या तालुक्यांत पाणीटंचाई अधिक आहे. त्यामुळे कमी प्रमाणात लागवडी झाल्या आहेत.