दुष्काळग्रस्त मोसंबी उत्पादक विमा योजनेबाबत संभ्रमात

पुणे : मोसंबीच्या आंबिया बहरासाठी विमा हप्ते भरलेले, परंतु दुष्काळामुळे बहर न धरलेल्या शेतकऱ्यांनी आंबिया बहराचादेखील हप्ता भरावा की नाही, याबाबत संभ्रमाची स्थिती तयार झालेली आहे.  पुनर्रचित हवामान आधारित फळपीक विमा योजनेत आंबिया बहरासाठी द्राक्ष, डाळिंब, केळी, संत्रा, मोसंबी, पेरू, आंबा, लिंबू व काजू यांचा समावेश आहे. त्यासाठी यंदा ३० जिल्ह्यांमध्ये महसूल मंडळ हा घटक धरून ही योजना राबविली जात आहे. राज्यातील डाळिंब, मोसंबी, पेरू, केळी उत्पादकांसाठी आज (ता. ३१) सायंकाळपर्यंत विमा अर्ज भरावा, असे आवाहन कृषी विभागाने केलेले आहे.  हवामान आधारित फळपीक विमा योजना सन २०११-१२ राज्यात सुरू झाली. त्यानंतर २०१६ च्या मृग बहरापासून समूह (क्लस्टर) पद्धतीने राबविण्यात येत आहे. राज्यात मृग बहरासाठी पाच व आंबिया बहरासाठी चार समूह तयार करण्यात आले आहेत.  औरंगाबाद भागातील मोसंबी उत्पादक शेतकरी डॉ. विजय डक म्हणाले, की शेतकऱ्यांनी प्रतिएकरी ३९०० रुपये भरून मृगासाठी विमा हप्ता भरला. मात्र, पाणी नसल्यामुळे आम्ही बहर धरलेला नाही. त्यामुळे आंबिया बहरात पुन्हा विमा भरवा किंवा कसे असा प्रश्न शेतकऱ्यांना पडला आहे. मी स्वतः कृषी विभागाला याविषयी माहिती विचारली असता "तुमचा प्रश्न सुंदर आहे, पण उत्तर आमच्याकडे नाही, असे मला सांगण्यात आले आहे. दरम्यान, आपण जिल्हा अधीक्षक कार्यालयात याबाबत विचारणा केली असता विमा फक्त एकदाच भरता येत असल्याचे सांगितले गेले. मात्र, काही बॅंका दोनदादेखील प्रस्ताव स्वीकारत असल्यामुळे कृषी विभागाने याबाबत सहानुभूतीची भूमिका घेत संभ्रम दूर करावा, अशी मागणी डॉ. डक यांनी केली आहे. कृषी विभागाच्या म्हणण्यानुसार, अधिसूचित क्षेत्रात अधिसूचित फळपिके घेणारे शेतकरी आंबिया बहरात विमा योजनेत भाग घेण्यास पात्र आहेत. कर्जदार शेतकऱ्यांना ही योजना सक्तीची आहे. मात्र, बिगर कर्जदार शेतकऱ्यांना ऐच्छिक राहील, असे सांगण्यात आले.