पुणे ः हवामान अंदाजाबाबत अचूक माहिती मिळावी यासाठी पुणे जिल्ह्यातील १०० मंडळांत शंभर स्वयंचलित हवामान केंद्रे उभारण्यात आली असल्याचा अहवाल कृषी आयुक्तालयास प्राप्त झाला आहे. जिल्ह्यात उभारण्यात आलेल्या स्वयंचलित हवामान केंद्राची रॅंडम पद्धतीने तपासणी करून त्यासंबधी अहवाल जिल्हा अधीक्षक कृषी अधिकाऱ्यांनी येत्या रविवारपर्यंत (ता. २५) सादर करण्याच्या सूचना कृषी आयुक्तलयातील सूत्रांनी दिल्या आहेत.
महावेध प्रकल्प हा सार्वजनिक व खासगी भागीदारीतून उभारला आहे. या माध्यमातून राज्यात प्रत्येक महसूल मंडळ स्तरावर एक याप्रमाणे स्वयंचलित हवामान केंद्रांचे जाळे उभारलेले आहे. या प्रकल्पांतर्गत स्वयंचलित हवामान केंद्राची उभारणी सर्वसाधारण प्रदेशात आणि डोंगराळ प्रदेशात करण्यात आली आहे.
या हवामान केंद्रातील संवेदक तापमान, पर्जन्य, आर्द्रता आणि वारा या महत्त्वपूर्ण घटकांच्या नोंदी घेणार आहे. त्यासाठी सौरघटकांचा वापर करण्यात आला आहे. त्यामुळे देखभालीचा खर्च कमी लागणार आहे. याशिवाय ही सर्व स्वयंचलित हवामान केंद्रे स्कायमेट माहिती संकलकांशी जोडली असून, संवेदकाद्वारे नोंद केलेली हवामानाची आकडेवारी तेथेच संकलित होईल.
जमा झालेली हवामानविषयक माहिती हवामानाधारित पीकविमा योजना, हवामान अंदाज, पीकविषयक सल्ला, हवामानविषयक संशोधन आणि इतर कल्याणकारी योजना राबविण्यासाठी महत्त्वाची ठरणार आहे. या प्रकल्पाचा कालावधी सात वर्षे आहेत.
स्कायमेटने या प्रकल्पाकरिता डेटा व्यवस्थापन आणि वितरणासाठी समर्पित पोर्टल विकसित केले आहे. जेणेकरून कोणत्याही शासकीय अधिकाऱ्यास गाव, तालुका, जिल्हा पातळ्यांवरील आवश्‍यक हवामानविषयक माहिती सहजपणे मिळू शकेल.
या पोर्टलमध्ये अत्यंत साधी आणि सोपी रचना, विविध डाउनलोड पर्याय, दैनंदिन सरासरी, कमाल आणि किमान तापमान नोंदीची उपलब्धता आणि कोणत्याही हवामान घटकांचा विशिष्ठ दिवशी असलेला सर्वसाधारण कल आदी यात सुविधा उपलब्ध करून दिल्या आहेत. लवकरच ही यंत्रणा कार्यन्वित होणार आहे.
