विदर्भात रुजणार धवलक्रांतीची बीजे

नागपूर : दुधाच्या बाबतीत पश्चिम महाराष्ट्रावर अवलंबून असलेल्या विदर्भात शेतकऱ्यांच्या प्रयत्नातून धवलक्रांतीचे बीज रुजणार आहेत. याकरिता बुलडाणा व वाशीम जिल्ह्यांतील शेतकऱ्यांनी पुढाकार घेतला असून, लवकरच विदर्भ डेअरी अँड फूड प्रोडक्‍टस प्रा. लिमिटेड कंपनीची स्थापना केली जाणार आहे.

विदर्भ कधीकाळी दुधासाठी संपन्न होता. १९८० ते १९८५ या कालावधीत एकट्या अकोला शासकीय दुग्ध योजनेचे एक ते दीड लाख लिटर दुधाचे संकलन होत होते. दुधाची आवक वाढती असल्याने काही दुग्धोत्पादक संस्थांना दूध घालण्यास नकार दिला जात होता. अतिरिक्‍त दुधावर त्या वेळी प्रक्रिया करून दूध पावडर तयार करून तिचा पुरवठा राज्यात होत होता. १९८५ नंतर मात्र ही परिस्थिती बदलली. दुग्ध योजनेतील अधिकाऱ्यांची खाबुगिरी आणि त्यातून गैरप्रकारांना देण्यात येणारे प्रोत्साहन तसेच चाऱ्याची टंचाई, पाण्यात वाढलेल्या क्षाराचे प्रमाण यामुळे दुग्धोत्पादन कमी होत दुग्ध व्यवसायाला अवकळा आली. त्यानंतर आजवर वऱ्हाड तसेच उर्वरित विदर्भातील परिस्थिती बदलू शकली नाही. ही परिस्थिती बदलावी यासाठी आता पुन्हा नव्याने प्रयत्न होत आहेत. त्यासाठी वाशीम आणि बुलडाणा जिल्ह्यांतील शेतकऱ्यांनी पुढाकार घेतला आहे.

नव्याने होणार रुजवात चिखली, मेहकर, रिसोड, मालेगाव, वाशीम या गावांत हे शेतकरी दूध संकलनाचे काम सध्या करतात. दहा हजार लिटर दुधाचे संकलन त्यांच्यामार्फत आजच्या घडीला होते. त्यांनी एकत्रित येत विदर्भ डेअरी अँड फूड प्रोडक्‍टस प्रा. लिमिटेड कंपनीची स्थापन करण्याचा निर्णय घेतला आहे. त्या संदर्भातील पहिली बैठक महिनाभरापूर्वी तर दुसरी बैठक गुरुवारी (ता. २३) रिसोड (जि. वाशीम) येथे झाली. या बैठकीत जालना, नगर येथील दुग्ध संकलन व प्रक्रियेसाठी लागणाऱ्या सयंत्राचा पुरवठा करणाऱ्यांनीदेखील हजेरी लावली होती. रिसोड येथील मनोज जाधव, वाशीम येथील चामुंडा डेअरीचे गजानन वानखडे, शिरपूर येथील अभिमन्यू उलेमाले, चिखली येथील हरीशभाऊ उदासी तर चिखली येथील शंतनू पाटील यांच्यासह बुलडाणा जिल्ह्यातील दुग्धोत्पादक या बैठकीत होते.