जागतिक तेलबिया उत्पादन घटणार

मुंबई  ः जानेवारी महिन्यात जागतिक तेलबिया उत्पादन ५८०.०८ दशलक्ष टन होणार असल्याचे अंदाज होता. मात्र जगभरात तेलबिया पिकांवर आलेल्या संकटांमुळे उत्पादनावर परिणाम झाला आहे. त्यामुळे २०१७-१८ वर्षात जागात तेलबिया उत्पादन कमी होऊन ५७८.६२ दशलक्ष टन होणार आहे, असा अंदाज अमेरिकेच्या कृषी विभागाने (यूएसडीए) नुकताच जाहीर केला आहे.  जागतिक सोयाबीन उत्पादनातही घट होणार आहे. जानेवारी महिन्यात सोयाबीन उत्पादन ३४८.५७ दशलक्ष टन होणार असल्याचा अंदाज होता. मात्र सुधारित अंदाजात महत्त्वाच्या उत्पादक देशांमध्ये पिकाला फटका बसल्याने उत्पादन घटले आहे, त्यामुळे यंदा जागतिक सोयाबीन उत्पादन ३४६.९२ दशलक्ष टन होईल, असा अंदाज व्यक्त करण्यात आला आहे. अमेरिका, ब्राझील आणि अर्जेंटिना हे जागातील आघाडीचे सोयाबीन उत्पादक देश आहेत. चालू हंगामात अर्जेंटिनामध्ये सोयाबीन उत्पादन घटणार असून, ब्राझीलमध्ये उत्पादन वाढेल. अर्जेंटिनामध्ये पेरणी कमी झाली आणि कमी पाऊस व पावसाच्या ओढीने उत्पादकतेवर परिणाम झाला आहे. त्यामुळे आधीच्या ५६ दशलक्ष टन उत्पादनाच्या तुलनेत ५४ दशलक्ष टन उत्पादन होईल. ब्राझीलमध्ये पूरक मॉन्सून आणि वाढलेली पेरणी, तसेच चांगली उत्पादकता यामुळे यंदा उत्पादनात वाढ होणार आहे. त्यामुळे जानेवारीमध्ये जाहीर केलेल्या ११० दशलक्ष टन उत्पादनाच्या तुलनेत ११२ दशलक्ष टन उत्पादन होईल, असा अंदाज ‘यूएसडीए’ने व्यक्त केला आहे. सायबीन निर्यातीचा विचार करता अमेरिकेच्या निर्यातीत मागील तीन महिन्यांत सतत घट झाली आहे. मागील महिन्यात अमेरिकेतून ५८.७९ लाख टन निर्यात झाली होती. ती चालू महिन्यात कमी होऊन ५७.१५ दशलक्ष टन झाली आहे. मात्र ब्राझीलच्या सोयाबीन निर्यातीत वाढ झाली आहे. ब्राझीलमधून मागील महिन्यात ६७ दशलक्ष टन निर्यात झाली होती. तुलनेत चालू महिन्यात ६९ दशलक्ष टन निर्यात झाली आहे. तर जागतिक सायोबीन आयातीत १५०.१७ दशलक्ष टनांवरुन १५०.२४ दशलक्ष वाढ झाली आहे. साेयाबीन जागतिक साठाही ९८.५७ दशलक्ष टनांवरून ९८.१४ दशलक्ष टनांवर आला आहे. तर अमेरिका साठा १२.७९ दशलक्ष टनांवरून १४.४२ दशलक्ष टनापर्यंत वाढला आहे.  जागतिक तेलबिया साठा अर्जेंटिना, बोलाविया, पेरू आणि भारतात उत्पादन घटल्याने कमी झाला आहे. तर अमेरिकेत पोषक वातावरणामुळे उत्पादन वाढल्याने जास्त झाला आहे, असेही ‘यूएसडीए’ने अहवालात म्हटले आहे.  सोयाबीन उत्पादन ८ दशलक्ष टनांवर स्थिरावणार ः ‘एसईए’ देशात २०१७-१८ मध्ये सुरवातीला ९ दशलक्ष टन उत्पादन होणार असल्याचा आंदाज व्यक्त केला होता. मात्र सुधारित अंदाजात सोयाबीन उत्पादन ८ दशलक्ष टन होणार आहे, असल्याचे सॉल्व्हेंट एक्स्ट्राक्टर्स असोसिएशनचे (एसईए) कार्यकारी संचालक बी. व्ही. मेहता यांनी जाहीर केले आहे. मेहता म्हणाले, की देशात यंदा सुरवातीला जाहीर केलेल्या अंदाजपेक्षा कमी उत्पादन होणार आहे. मागील वर्षी ९.५ दशलक्ष टन उत्पादन झाले होते. देशात झालेला असमान व कमी पाऊस आणि इतर नैसर्गिक अपत्तींमुळे पिकाला फटका बसला आहे. २०१७-१८ मध्ये सोयाबीनची १०.५ दशलक्ष हेक्टरवर पेरणी झाली होती. ही पेरणी मागील वर्षाच्या तुलनेत ८.२ टक्क्यांनी कमी होती. तर क्रमांक एकच्या मध्य प्रदेश राज्यात यंदा पेरणी कमी झाली होती. मागील वर्षी या राज्यात ५.४० दशलक्ष हेक्टरवर पेरणी झाली होती, परंतु यंदा ५.०१ दशलक्ष हेक्टरवरच पेरा झाला होता. त्यामुळे देशातील उत्पादनावर परिणाम झाला आहे. भारतात ८.३५ दशलक्ष टन उत्पादन होणार ः सोपा देशातील महत्त्वाच्या सोयाबीन उत्पादक मध्य प्रदेश, महाराष्ट्र आणि राजस्थान या राज्यांमध्ये उत्पादन कमी झाल्याने २०१७-१८ मध्ये देशात सोयाबीन उत्पादन ८.३५ दशलक्ष टन होणार आहे, असा सुधारित अंदाज ‘सोपा’ने व्यक्त केला आहे. याआधी सोपाने देशात ९.१५ दशलक्ष टन उत्पादन होईल, असा अंदाज व्यक्त केला होता. सोपाने मध्य प्रदेश, महाराष्ट्र आणि राजस्थान या राज्यांतील महत्त्वाच्या सोयाबीन उत्पादक जिल्ह्यांमध्ये सर्वेक्षण केले आणि त्यानंतर उत्पादन घटीचा अंदाज जाहिर केला आहे. उत्पादनात आघाडीच्या मध्य प्रदेशात २०१७-१८ मध्ये आधी ५.४ दशलक्ष टन उत्पादनाचा अंदाज व्यक्त केला होता. त्यात घट होऊन ४.२ दशलक्ष टन उत्पादन होणार आहे. महाराष्ट्रात सोपाने या आधी ३.६ दशलक्ष टन उत्पादन होईल असे जाहीर केले होते. या अंदाजात घट करून आता २.९ दशलक्ष टन उत्पादन होईल असे जाहीर केले आहे. राजस्थानमध्ये ९ लाख ८१ हजार टन उत्पादनाचा अंदाज होता त्यात आता घट होऊन ७ लाख ५० हजार टन उत्पादन होईल, असे जाहीर केले आहे. तेलबिया उत्पादन दृष्टिक्षेपात