थंडी वाढण्यास हवामान घटक अनुकूल

महाराष्ट्रासह उत्तर व दक्षिण भारतावर; तसेच पश्‍चिम व पूर्व भारतावर हवेच्या दाबात वाढ होऊन तो १०१२ हेप्टापास्कल इतका राहील. सद्यस्थितीत संपूर्ण भारतावर समान हवेचा दाब राहण्यामुळे हवामान स्थिर राहील. बंगालच्या उपसागरात हवेच्या दाबात बदल होण्याने २८ ऑक्‍टोबर रोजी दक्षिण कोकणात हलक्‍या अल्प स्वरूपात पावसाची शक्‍यता राहील. महाराष्ट्रावर १०१२ हेप्टापास्कल हवेचा दाब कमी राहण्यामुळे वारे उत्तर दिशेकडून दक्षिण दिशेस वाहतील आणि त्याचा परिणाम थंडीचे प्रमाण वाढण्यात होईल.  उस्मानाबाद, नागपूर, सांगली, सातारा, पुणे व नगर जिल्ह्यात सकाळी हवामान थंड राहून थंडी जाणवेल; तसेच सिंधुदुर्ग, ठाणे, नाशिक, अकोला, चंद्रपूर या जिल्ह्यांत दुपारी हवामान उष्ण राहील. दिवसाचा कालावधी कमी होत जाईल व रात्रीचा कालावधी वाढण्यास सुरवात होईल.   कोकण  ठाणे व सिंधुदुर्ग जिल्ह्यात कमाल तापमान ३५ ते ३६ अंश सेल्सिअस राहील; तर रत्नागिरी व रायगड जिल्ह्यात कमाल तापमान ३२ ते ३३ अंश सेल्सिअस राहील. सिंधुदुर्ग व रायगड जिल्ह्यात किमान तापमान २५ अंश सेल्सिअस राहील. ठाणे व रत्नागिरी जिल्ह्यात किमान तापमान २३ ते २४ अंश सेल्सिअस राहील. सिंधुदुर्ग व रत्नागिरी जिल्ह्यात आकाश अंशतः ढगाळ राहील आणि २८ ऑक्‍टोबर रोजी अल्पशा पावसाची शक्‍यता आहे. रायगड जिल्ह्यात तुरळक ठिकाणी अल्पशा पावसाची शक्‍यता असून ठाणे जिल्ह्यात आकाश निरभ्र राहिल. सकाळची सापेक्ष आर्द्रता ठाणे जिल्ह्यात ७३ टक्के तर सिंधुदुर्ग जिल्ह्यात ९० टक्के राहिल.  उत्तर महाराष्ट्र उत्तर महाराष्ट्रात नाशिक जिल्ह्यात कमाल तापमान ३५ अंश सेल्सिअर राहील; तर जळगाव जिल्ह्यात कमाल तापमान ३४ अंश सेल्सिअस राहील. नंदुरबार व धुळे जिल्ह्यात कमाल तापमान ३१ ते ३२ अंश सेल्सिअस इतके कमी राहील. जळगाव जिल्ह्यात किमान तापमान २० अंश सेल्सिअस राहील; तर नाशिक जिल्ह्यात २३ अंश सेल्सिअस आणि धुळे व नंदुरबार जिल्ह्यात २२ अंश सेल्सिअस राहील. नाशिक व धुळे जिल्ह्यात आकाश अंशतः ढगाळ राहील. नंदुरबार व जळगाव जिल्ह्यात आकाश निरभ्र राहील. नाशिक जिल्ह्यात सकाळची सापेक्ष आर्द्रता ७१ टक्के; तर नंदुरबार जिल्ह्यात ५० टक्के; तर धुळे व जळगाव जिल्ह्यात ५४ ते ५९ टक्के राहिल.   मराठवाडा   लातूर जिल्ह्यात कमाल तापमान २८ अंश सेल्सिअस राहील. जालना जिल्ह्यात कमाल तापमान ३१ अंश सेल्सिअस राहील. उर्वरित सर्वच जिल्ह्यांत  कमाल तापमान ३२ ते ३३ अंश सेल्सिअस राहील. औरंगाबाद जिल्ह्यात किमान तापमान २३ अंश सेल्सिअस राहील. उस्मानाबाद जिल्ह्यात किमान तापमान केवळ १८ अंश सेल्सिअस इतके कमी राहील. उर्वरित जिल्ह्यात किमान तापमान २० ते २१ अंश सेल्सिअस राहील. बीड जिल्ह्यात आकाश निरभ्र राहील. सकाळची सापेक्ष आर्द्रता लातूर, नांदेड व परभणी जिल्ह्यात ८० ते ८२ टक्के राहील. बीड, हिंगोली व जालना जिल्ह्यात सकाळची सापेक्ष आर्द्रता ७६ ते ७८ टक्के राहिल. औरंगाबाद जिल्ह्यात सकाळची सापेक्ष आर्द्रता ६७ टक्के राहील. दुपारची सापेक्ष आर्द्रता ३८ ते ५१ टक्के राहील.  पश्‍चिम विदर्भ  भारतीय कृषी हवामानशास्त्र विभागाने वाशिम व बुलडाणा जिल्ह्यात अत्यअल्प पावसाची शक्‍यता वर्तवली आहे. अमरावती जिल्ह्यात वाऱ्याची दिशा ईशान्येकडून राहील; तर उर्वरीत सर्वच जिल्ह्यात वाऱ्याची दिशा आग्नेयेकडून राहील. वाऱ्याचा ताशी वेग २ ते ४ किलोमीटर राहील. अकोला जिल्ह्यात कमाल तापमान ३५ अंश सेल्सिअस; तर बुलढाणा, वाशीम व अमरावती जिल्ह्यात कमाल तापमान ३३ ते ३४ अंश सेल्सिअस राहील. किमान तापमान २० ते २१ अंश सेल्सिअस राहील. सकाळची सापेक्ष आर्द्रता वाशिम जिल्ह्यात ८५ टक्के, उर्वरित जिल्ह्यात ७३ ते ७९ टक्के राहील. दुपारची सापेक्ष आर्द्रता ४२ ते ५३ टक्के राहील.    पूर्व विदर्भ  यवतमाळ जिल्ह्यात अल्पशा पावसाची शक्‍यता भारतीय कृषी हवामानशास्त्र विभागाने वर्तवली आहे. वाऱ्याची दिशा नागपूर जिल्ह्यात ईशान्येकडून राहील. तर उर्वरीत जिल्ह्यात वाऱ्याची दिशा नैऋत्येकडून राहील. वाऱ्याचा ताशी वेग ३ किलोमीटर राहील. कमाल तापमान ३३ ते ३४ अंश सेल्सिअस राहील. किमान तापमान १९ ते २१ अंश सेल्सिअस राहील. सकाळची सापेक्ष आर्द्रता ६५ ते ९० टक्के राहिल. तर दुपारची सापेक्ष आर्द्रता ३२ ते ४७ टक्के राहील.  चंद्रपूर व गडचिरोली जिल्ह्यात भारतीय कृषी हवामानशास्त्र विभागाने अल्पशा पावसाची शक्‍यता वर्तवली आहे. चंद्रपूर व भंडारा जिल्ह्यात कमाल तापमान ३५ अंश सेल्सिअस राहील. गडचिरोली व गोंदिया जिल्ह्यात ३४ अंश सेल्सिअस राहील. चंद्रपूर व गडचिरोली जिल्ह्यात किमान तापमान २१ ते २२ अंश सेल्सिअस व भंडारा जिल्ह्यात २० अंश सेल्सिअस राहील. गडचिरोली व भंडारा जिल्ह्यात आकाश अंशतः ढगाळ राहील. चंद्रपूर व गडचिरोली जिल्ह्यात सकाळची सापेक्ष आर्द्रता ९५ ते ९६ टक्के, भंडारा व गोंदिया जिल्ह्यात ७८ ते ८२ टक्के राहिल. दुपारची सापेक्ष आर्द्रता ४३ ते ६० टक्के राहील.    दक्षिण पश्‍चिम महाराष्ट्र  कोल्हापूर व सातारा जिल्ह्यात भारतीय कृषी हवामानशास्त्र विभागाने ७ ते ९ मिलीमीटर पावसाची शक्‍यता सांगितलेली आहे. पुणे व नगर जिल्ह्यातही अल्पशा पावसाची शक्‍यता आहे. वाऱ्याची दिशा ईशान्य व आग्नेयेकडून राहील. वाऱ्याचा ताशी वेग ५ ते ९ किलोमीटर राहील. कमाल तापमान ३१ ते ३२ अंश सेल्सिअस राहील. तर किमान तापमान १६ ते २४ अंश सेल्सिअस राहील. आकाश अंशतः ढगाळ राहील. सकाळची सापेक्ष आर्द्रता कोल्हापूर जिल्ह्यात ९५ टक्के; तर उर्वरुत जिल्ह्यात ६९ ते ८९ टक्के राहील. दुपारची सापेक्ष आर्द्रता ४२ ते ६४ टक्के राहील. 

कृषी सल्ला 

डॉ.रामचंद्र साबळे (ज्येष्ठ कृषी हवामान तज्ज्ञ, सदस्य, संशोधन परिषद डॉ. बाळासाहेब सावंत कोकण कृषी विद्यापीठ, दापोली आणि वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषी विद्यापीठ, परभणी)