रोगामुळे होणारी मोसंबीतील फळगळ

वातावरणातील बदलामुळे मोसंबीमध्ये फळगळ होते, शिवाय काही बुरशीजन्य रोगामुळेही मोसंबीमध्ये फळगळ दिसून येते. पावसाची संततधार व त्यानंतर कोरडे हवामान यामुळे बुरशीचा प्रादुर्भाव होत असून, त्यानुसार उपाययोजना कराव्यात. रोगांच्या प्रादुर्भावामुळे होणारी फळगळ : यंदा काही दिवस पावसाची संततधार व त्यानंतर कोरडे हवामान असे वातावरण आहे. त्यामुळे फळांवर बुरशीजन्य रोगांचा प्रादुर्भाव होत आहे. कोलेटोट्रीकम व फायटोप्थोरा या बुरशींचा प्रादुर्भाव होऊन फळगळ होत आहे.

कोलेटोट्रिकम बुरशीमुळे होणारे नुकसान : फळांचे देठ पिवळे पडतात. त्यानंतर देठाजवळ काळा डाग पडतो. प्रादुर्भाव वाढल्यामुळे फळगळ होते. नियंत्रण : फवारणी प्रतिलिटर पाणी कार्बेन्डाझिम - १.५ ग्रॅम

फायटोप्थोरा बुरशीमुळे होणारे नुकसान : मोसंबीच्या खालील बाजूची फळे अगोदर सडण्यास सुरवात होते. त्यानंतर वरील भागातील फळे सडून फळगळ होते. नियंत्रण : फवारणी प्रतिलिटर पाणी मेटॅलॅक्‍झिल + मॅंकोझेब (संयुक्त बुरशीनाशक) २.५ ग्रॅम टीप : पंधरा दिवसांच्या अंतराने दोन फवारण्या घ्याव्यात.

अंबिया बहरातील फळगळीच्या अवस्था :      प्राथमिक अवस्था : फळधारणा झाल्यानंतर त्वरित ही फळगळ होते. नैसर्गिकरित्या जास्त फुले येऊन फळधारणा झाल्यामुळे ही फळगळ होते. ही फळगळ अपरिहार्य असून, झाडाच्या आरोग्यासाठी फायद्याची असते.     दुसरी अवस्था : ही फळगळ मुख्यतः उन्हाळ्यातील तीव्र उष्णतेमुळे होते. उष्ण व कोरड्या हवामानात या फळगळीचे प्रमाण जास्त असल्याने तिला उन्हाळी फळगळ म्हणतात.      तिसरी अवस्था : या अवस्थेमध्ये पूर्ण वाढलेल्या परंतु अपरिपक्व फळांची गळ होते. ही फळगळ आर्थिकदृष्ट्या नुकसानकारक असते. तोडणीपूर्वीची फळगळ असेही तिला म्हणतात.

संपर्क :  डॉ. एम. बी. पाटील, ९४२२८७३४१७ (मोसंबी संशोधन केंद्र, बदनापूर)