भारतातील विविध राज्यांत उत्पादित होणाऱ्या एकूण सहा केळींच्या पारंपरिक जातींना त्यांच्या वैशिष्ट्यपूर्ण गुणधर्मामुळे जीआय मानांकन मिळाले आहे. त्यामध्ये महाराष्ट्रातील जळगावची केळी, कर्नाटकमधील कमलापूर लाल केळी आणि नंजनगुड केळी आहे. आजच्या भागात कर्नाटकमधील जीआय मानांकन मिळाल्या कमलापूर लाल केळी व नंजनगुड केळीविषयी जाणून घेऊया. सर्वसामान्यांना परवडणाऱ्या आणि वर्षभर उपलब्ध होणाऱ्या केळी उत्पादनाच्या बाबतीत भारताचा जगात पहिला क्रमांक लागतो, तर चीन दुसऱ्या क्रमांकावर कायम आहे. युगांडा, फिलिपिन्स, ब्राझील, इंडोनेशिया, कोलंबिया या देशांतही केळीचे उत्पादन घेतले जाते. केळीच्या जागतिक उत्पादनापैकी भारतात २० टक्के उत्पादन होते. भारतात आंब्यानंतर केळीची लागवड मोठ्या प्रमाणात केली जाते. भारतामध्ये महाराष्ट्र, गुजरात, आसाम, केरळ, पश्चिम बंगाल, मध्य प्रदेश, ओडिशा, कर्नाटक, तमिळनाडू आणि गोवा या राज्यांत मोठ्या प्रमाणात केळीची लागवड केली जाते.
कर्नाटकमध्ये केळीचे उत्पादन म्हैसूर, चामराजनगर आणि गुलबर्गा या जिल्ह्यामध्ये प्रामुख्याने घेतले जाते. म्हैसूर आणि चामराजनगर जिल्ह्यामध्ये नंजनगुड केळीचे उत्पादन विशेषकरून घेतले जाते तर गुलबर्गा या जिल्ह्यातील कमलापूर या ठिकाणी लाल केळीचे उत्पादन घेतले जाते. या दोन्ही केळींचे वैशिष्ट्य वेगवेगळे आहेत. यांच्यातील वैशिष्ट वेगळे असण्याचे कारण या जिल्ह्यातील माती, पाणी, हवामान आणि जमिनीचा पोत हे आहे.
कमलापूर लाल केळीची वैशिष्ट्ये
नंजनगुड केळीची वैशिष्ट्ये
संपर्क ः गणेश हिंगमिरे, ९८२३७३३१२१ (लेखक जी अाय विषयातील तज्ज्ञ व अांतरराष्ट्रीय पुरस्कार विजेते अाहेत.)
Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.
ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम , टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.