परभणी जिल्ह्यातील ईळेगांव येथील काळे बंधूंनू यंदाच्या दुष्काळी स्थितीमुळे रब्बी ज्वारीची टोकण पद्धतीने व ठिबक पद्धतीने लागवड केली. पाण्याचा काटेकोर करीत प्रतिकूल परिस्थितीत त्यांनी धान्य व कडबा यांचे घेतलेले उत्पादन प्रतिकूल परिस्थितीला मोठा आधार देणारे ठरले आहे. ईळेगांव (ता. गंगाखेड, जि. परभणी) येथे दिगंबरराव, मारोतराव, कैलास, विलास या चार काळे भावांचे एकत्रित कुटूंब व मध्यम ते भारी प्रकारची ५० एकर जमीन आहे. विहीर, बोअरची सुविधा आहे. मात्र पाणी कमी पडू लागल्यामुळे गेल्यावर्षी कौडगांव शिवारात जमीन घेतली. तेथे बोअर खोदून दोन किलोमीटर पाइपलाइनद्वारे शेतातील जुन्या विहिरीत पाणी आणले. पूर्वी पाऊस चांगला पडायचा. विहिरीत भरपूर पाणी असायचे. पाऊस कमी झाल्यापासून ऊस घेणे बंद केले. सध्या खरीपात सोयाबीन, कापूस, तूर, रब्बीत ज्वारी, हरभरा, गहू तसेच मका, चारा पिके ही पीक पद्धती आहे. चाऱ्याचे संकट
ठिबक सिंचनावर रब्बी ज्वारी दोन वर्षांपूर्वी रब्बीत एक एकरवर ठिबक सिंचन पध्दतीने गावरान ज्वारी घेतली होती. त्या वेळी १६ क्विंटल ज्वारी (धान्य) उत्पादनासह कडब्याचेही चांगले उत्पादन मिळाले. त्या अनुभवातून यंदा सात एकरांवर ठिबक पद्धतीने ज्वारी घेतली. यंदा सप्टेंबरमध्ये पाऊस उघडला तो परत आलाच नाही. सोयाबीन काढणीनंतर ओलाव्याच्या पाच एकरांत ज्वारीची पेरणी केली. एकवेळ तुषार संचाने पाणी दिले. सोयाबीनच्या आणखी चार एकर शिल्लक क्षेत्रात डिसेंबरमध्ये ठिबक पद्धतीने ज्वारी घेण्याचे निश्चित केले. लागवडीचे नियोजन प्रत्येकी चार फूट अंतरावर ठिबकच्या नळ्या अंथरल्या. लॅटरल लाईनला प्रत्येक दीड फूट अंतरावर आउटलेट ठेवले. एकवेळ पाणी देऊन जमीन ओलावून घेतली. त्यानंतर एक फूट अंतर ठेवून लॅटरलच्या दोन्ही बाजूंनी आउटलेटच्या चारही बाजूंनी गावरान ज्वारीची (स्थानिक नाव दगडी किंवा डुकरी) टोकण केली. त्यातून एकरी अडीच ते पावणेतीन किलो बियाणे लागले. जानेवारीत तीन एकर कपाशीच्या जागेतही ठिबकवर टोकण पध्दतीने लागवड केली. पाणी नियोजन
दुष्काळात आश्वासक उत्पादन
दुग्ध व्यवसायाचा उत्पन्न स्त्रोत
चारा व्यवस्थापन
जमीन सुपीकतेवर भर जनावरांचे मूत्र, गोठा धुतलेले पाणी जमा करण्यासाठी सिमेंटचा हौद बांधला आहे. त्यातील द्रावणाचा वापर पिकांसाठी केला जातो. दरवर्षी सुमारे १०० ट्रॉली शेणखत जमा होते. त्यापासून दरवर्षी १० ते १५ एकर क्षेत्र खतवून निघते. त्यामुळे जमिनीची सुपिकता ठेवण्यास मदत होत आहे. एकत्रित कुटूंब
संपर्क- कैलास काळे - ९५६१८२४१६९
Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.
ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम , टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.