उसाला ठिबक सिंचनाने पाणी देताना...

ऊस पिकाला पाणी देताना विभाग, जमिनीचा प्रकार, पिकाचे वय, तत्कालीन हवामान इत्यादी बाबींचा विचार करावा. कमाल उत्पादन मर्यादेसाठी लागणाऱ्या पाण्याची गरज लक्षात घेऊनच ऊस पिकामध्ये ठिबक सिंचन संचाने पाणी व्यवस्थापन करावे. ठिबक सिंचन पद्धतीने उसाला लागणाऱ्या पाण्याची गरज ही उगवण, रोपावस्था, फुटवा,  जोमदार वाढ व पक्वावस्था या निरनिराळ्या वेळी भिन्न असते.

वरील सर्व मुद्द्यांचा अभ्यास केल्यानंतर पिकाला वाढीच्या निरनिराळ्या अवस्थांमध्ये लागणारी पाण्याची गरज समजते. पाण्याची गरज प्रत्येक दिवसासाठी काढली जाते.

पाण्याची प्रतिदिन गरज काढताना महत्त्वाच्या बाबी :   

ठिबक सिंचनात प्रतिदिनी पाण्याची गरज काढण्यासाठीचे सूत्र ः   दररोज पिकाला लागणारे पाणी (लिटर) = अ x ब x क x ड

अ. पिकाची संदर्भ पाण्याची गरज (बाष्पीभवन मि.मी. x पात्र गुणांक)     बाष्पीभवन पात्र गुणांक ०.७ इतका धरला जातो. ब. पीक गुणांक (क्रॉप फॅक्टर) क. पिकाच्या वाढीचा/ विस्ताराचा गुणांक (कॅनॅापी फॅक्टर) ड. दोन ओळींतील अंतर (मीटर)

उदाहरण ः ऊस पीक वय ः ६ महिने ठिकाण = सोलापूर जिल्हा महिना = मार्च अ. पिकाची संदर्भ पाण्याची गरज     = १० मि.मी. ब. पिकाचा गुणांक     = ०.७ क. पिकाच्या वाढीचा/ विस्ताराचा गुणांक (पूर्ण वाढलेली अवस्था) गुणांक     = १.०० ड. दोन ओळींतील अंतर (मीटर)     = १.८ मीटर

त्यामुळे अ = १० ब = ०.७ क = १.०० ड = १.८

दररोज ऊस पिकाला लागणारे पाणी (लिटर) = अ x ब x क x ड             = १० x ०.७ x १.० x १.८             = १२.६ लिटर / मीटर / दिवस               = १२.६ x २२१४             = २७८९६.४ लिटर/एकर/ दिवस

पूर्वहंगामी ऊस लागवडीसाठी पाण्याची गरज (लिटर/मीटर/दिवस)

टीप : वरील तक्त्यामधील उसाची पाण्याची गरज मार्गदर्शनाकरिता आहे. जमिनीचा प्रकार, हवामान (तापमान, आर्द्रता, वाऱ्याचा वेग), पिकाची अवस्था यानुसार पाण्याची गरज बदलू शकेल. पाण्याची मात्रा लिटरमध्ये प्रतिमीटर ठिबकची नळी अशी आहे.

संपर्क ः विजय माळी, ९४०३७७०६४९ (वरिष्ठ कृषी विद्यावेत्ता, जैन इरिगेशन सिस्टिम्स लिमिटेड, जळगाव)