कांदा - लसूण पीक सल्ला

गादीवाफ्यावरील  कांदा रोपवाटिका.
गादीवाफ्यावरील कांदा रोपवाटिका.

बहुतांश शेतकऱ्यांच्या शेतामध्ये खरीप कांदा पिकाची पुनर्लागवड होऊन पीक सुमारे १५ ते ४५ दिवसांचे झाले आहे. या महिन्यामध्ये रांगडा कांद्याची रोपवाटिका करणे आवश्यक आहे. काही शेतकऱ्यांनी आधीच रोपवाटिका केली होती, त्यांची रोपे पुनर्लागवडीसाठी तयार आहेत. खरीप कांद्याच्या उभ्या पिकाकरिता सध्या पावसाळी वातावरण दिसत आहे. सलग तीन दिवस पाऊस, ८५ टक्क्यांपेक्षा अधिक आर्द्रता आणि ढगाळ वातावरण राहिल्यास कांदा पिकावर करपा रोगाचा प्रादुर्भाव होऊ शकतो. तो टाळण्यासाठी शेतातील अतिरिक्त पाण्याचा निचरा करून घ्यावा.

  • रोग, कीड नियंत्रण ः  फवारणी प्रतिलिटर पाणी
  • करपा ः प्रोपिकोनॅझोल १.५ मिलि.
  • १५ दिवसांच्या अंतराने करपा व फुलकिडे नियंत्रण ­ः मॅन्कोझेब २.५ ग्रॅम अधिक मिथोमिल ०.८ ग्रॅम.
  • वरील दोन फवारणीनंतरही नियंत्रण न मिळाल्यास, १५ दिवसांनी ः प्रोफेनोफॉस १ मिलि अधिक हेक्झाकोनॅझोल १ ग्रॅम (टॅंक मिक्स)
  • पुनर्लागवडीनंतर ३० दिवस झाले असल्यास नत्र खताचा पहिला हप्ता आणि ४५ दिवस झाल्यानंतर नत्र खताचा दुसरा हप्ता द्यावा. (प्रमाण ः हेक्टरी २५ किलो). काही ठिकाणी नत्र खताची कमतरता दिसत असल्यास, युरिया १० ग्रॅम प्रतिलिटरप्रमाणे फवारणी घेऊन नत्राचा पुरवठा करावा.  
  • पुनर्लागवडीनंतर ४० ते ६० दिवसांनी खुरपणी करावी. ४५, ६० आणि ७५ दिवसांनंतर
  • फवारणीद्वारे सूक्ष्म अन्नद्रव्ये (प्रमाण ः सूक्ष्म अन्नद्रव्यांचे मिश्रण ५ मिलिप्रतिलिटर)
  • रांगडा कांदा रोपवाटिका एक हेक्टर क्षेत्रासाठी पाच गुंठे रोपवाटिका पुरेशी असते. त्यासाठी अर्धा टन चांगले कुजलेले शेणखत मिसळून १ मीटर रुंद व १० ते १५ सेंमी उंच गादीवाफे तयार करावेत. तण नियंत्रणासाठी पेरणीपूर्वी पेंडीमिथेलिन २ मिलि प्रतिलिटर या प्रमाणात फवारणी करावी. बीजप्रक्रिया ः कार्बेन्डाझीम १ ते २ ग्रॅम प्रतिकिलो बियाणे. मर रोग नियंत्रण ः ट्रायकोडर्मा व्हिरिडी १२५० प्रति हेक्टरी वापरावे.

  • प्रति ५ गुंठे रोपवाटिकेसाठी पेरणीपूर्वी नत्र, स्फुरद, पालाश ४ः१ः१ किलोप्रमाणे वापर करावा.
  • दोन ओळींमध्ये ५० मिमी किंवा ७५ मिमी अंतर ठेवून बियाण्याची लागवड करावी. त्यावर चांगले कुजलेले शेणखत पसरून बियाणे झाकावे. त्यानंतर हलके पाणी द्यावे.
  • रांगडा कांद्याच्या पुनर्लागवडीसाठी तयारी

  • नांगरणी करून, कुळवाच्या दोन पाळ्या देऊन ढेकळे फोडून जमीन भुसभुशीत करावी.
  • हेक्टरी १५ टन शेणखत किंवा ७.५ टन कोंबडी खत किंवा ७.५ टन गांडूळ खत जमिनीत चांगले मिसळून घ्यावे.
  • १२० सेंमी रुंद, १५ सेंमी उंच गादी वाफे तयार करावेत. दोन वाफ्यांमध्ये ४५ सेंमी इतके अंतर ठेवावे.
  • पुनर्लागवडीसाठी हेक्टरी ११० किलो नत्र, ४० किलो स्फुरद, ४० किलो पालाश खतांची शिफारस आहे. माती परीक्षणानंतर गंधकाचे प्रमाण जाणून घ्यावे. गंधकाचे प्रमाण हेक्टरी २५ किलोपेक्षा जास्त असल्यास हेक्टरी १५ किलो गंधक द्यावे, ते २५ किलोपेक्षा कमी असल्यास हेक्टरी ३० किलो गंधक देणे अपेक्षित आहे. त्याचे नियोजन करावे.
  • नत्र ४० किलो, संपूर्ण स्फुरद, संपूर्ण पालाश याप्रमाणे पुनर्लागवडीवेळी मात्रा द्याव्यात. उर्वरित नत्र खते दोन हप्त्यांत विभागून पुढे ३० आणि ४५ दिवसांनी द्यावीत.
  • ॲझोस्पिरीलम आणि स्फुरद विरघळवणारे जिवाणू (पीएसबी) प्रत्येकी ५ किलो प्रतिहेक्टर याप्रमाणे देण्याची शिफारस आहे.
  • डॉ. शैलेंद्र गाडगे, ०९९२२४९०४८३ (राष्ट्रीय कांदा, लसूण संशोधन संचालनालय, राजगुरुनगर, जि. पुणे) गादीवाफ्यावरील  कांदा रोपवाटिका.  

    Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.

    ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.

    Related Stories

    No stories found.
    Agrowon
    agrowon.esakal.com