शेतावरच करा गांडूळ खताची निर्मिती

गांडूळ खत जमीन सुधारण्याच्या व पिकाच्या वाढीच्या दृष्टीने अतिशय महत्त्वाचे आहे. गांडुळाचे मुख्य काम हे सेंद्रिय पदार्थ, ह्युमस व माती यांचे एकत्रित मिश्रण करणे व ते जमिनीच्या विविध थरांत पसरणे हे आहे. त्यामुळे जमिनीची पाणी धरून ठेवण्याची क्षमता वाढते. गांडुळाच्या विष्ठेमध्ये नत्र, स्फुरद, पालाश, कॅल्शिअम व सूक्ष्म अन्नघटक असतात. त्यामुळे जमिनीचा सामू योग्य पातळीत ठेवण्यासाठीही मदत होते.

गांडुळांची निवड फायटोफॅगस, एपीजी किंवा ह्युमस फॉर्मर या गटातील गांडुळे यशस्वीपणे गांडूळ खत तयार करतात. या उलट एंडोजीज जीओफेगस जमिनीत खोल जाणारी गांडुळे गांडूळ खत तयार करण्यासाठी उपयोगी पडत नाहीत.

गांडूळ खत कसे तयार करावे

संपर्क ः डॉ. दिलीप देवकर, ९४२३००३३६४ (गो संशोधन व विकास प्रकल्प, महात्मा फुले कृषी विद्यापीठ, राहुरी)