जामखेड (जि. नगर) येथील सौ. अर्चना सुनील भोगे यांनी परिसरातील बाजारपेठेचा अभ्यास करीत घरगुती स्वरूपात धिंगरी अळिंबी (आॅयस्टर मशरूम) उत्पादनास सुरवात केली. टप्प्याटप्प्याने ग्राहकांकडून मागणी वाढत असल्याने त्यांनी अळिंबी उत्पादनात वाढ केली. ताज्या अळिंबीसोबत त्यांनी विविध खाद्य पदार्थांची निर्मिती करून बाजारपेठेत वेगळी ओळख तयार केली आहे. गेल्या काही वर्षांत प्रक्रिया उद्योग, लघुउद्योगातून ग्रामीण भागातील महिलांनी स्वतःची वेगळी ओळख तयार केली आहे. या महिलांपैकीच एक आहेत जामखेड (जि. नगर) येथील अर्चना सुनील भोगे. ग्रामीण भागातील पारंपरिक प्रक्रिया उद्योगापेक्षा त्यांनी धिंगरी अळिंबी (आॅयस्टर मशरूम) उत्पादनाला एक वर्षापासून सुरवात केली. अळिंबी उत्पादन सुरू करण्यापूर्वी अर्चना भोगे यांनी सहा महिने परिसरातील बाजारपेठेचा अभ्यास केला. ग्राहकांची मागणी लक्षात घेतली. उत्पादनाबाबत तांत्रिक प्रशिक्षण पूर्ण केले. त्यामुळे गुणवत्तापूर्ण उत्पादनासाठी त्यांना फायदा झाला.
अळिंबी उत्पादनाला सुरवात
अळिंबी उत्पादनाबाबत अर्चना भोगे म्हणाल्या, की २६ फूट लांब, १५ फूट रुंद आणि बारा फूट उंचीची शेड बांधली. हवा खेळती राहण्यासाठी शेडला खिडक्या ठेवल्या. अाळिंबीच्या वाढीसाठी २२ ते ३० अंश सेल्सिअस तापमान आणि ६५ ते ९० टक्के आर्द्रता असावी लागते. तापमान व आर्द्रतेच्या नियंत्रणासाठी शेडच्या आतील बाजूने गोणपाट लावले जाते. उन्हाळ्यात तापमान थंड राहण्यासाठी गोणपाटावर पाण्याची फवारणी केली जाते.
तयार केली बाजारपेठ अळिंबी उत्पादनाबाबत अर्चना भोगे म्हणाल्या, की पहिल्या वेळी ५६ बेडपासून अळिंबी उत्पादन घेतले. एक किलो स्पाॅनपासून सहा बेड होतात. एक किलो स्पाॅनचा खर्च ८० ते शंभर रुपये आहे. सहा बेडसाठी स्पॉनसहित सरासरी २०० रूपये खर्च येतो.एका बेडपासून आठशे ग्रॅम ताजी अळिंबी मिळते. माझे पती सुनील भोगे, मुलगी सायली आणि मुलगा साहिल यांची अळिंबी उत्पादनासाठी मदत होते. जामखेडसारख्या ठिकाणी अळिंबी विक्रीसाठी बाजारपेठ नव्हती. परंतु गावातील नागरिकांमध्ये अळिंबीच्या आहारातील महत्त्व सांगण्यासाठी विशेष मोहीम राबविली. परिसरातील हॉटेलमध्ये मी स्वतः मशरूम मसाला, मशरूम लॉलीपॉप, मशरूम भजी हे खाद्यपदार्थ तयार करून दिले. त्यांच्याकडून खाद्य पदार्थाच्या चवीबाबत मते घेतली, त्यानुसार बदल केले. त्यामुळे हॉटेल, तसेच ग्राहकांकडून अळिंबी आणि खाद्य पदार्थांची मागणी वाढत आहे. सध्या मी ताजी अळिंबी पाचशे रुपये प्रतिकिलो दराने विकते. दररोज सरासरी एक किलो अळिंबीची विक्री परिसरातील हॉटेल, दुकानदार आणि थेट ग्राहकांना केली जाते. दरमहा सरासरी उत्पादन खर्च वजा जाता सात हजाराचे उत्पन्न मिळते. अळिंबी विक्रीसाठी मुंबईमधील पंचतारांकित हॉटेलशी मी संपर्क साधला आहे.
खाद्यपदार्थ निर्मितीला संधी
- सौ. अर्चना भोगे, ९७६७६४९८६२
Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.
ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम , टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.