जनावरांमधील रक्त संक्रमण फायदेशीर

कावीळ झालेल्या जनावराला वाचविण्यासाठी दुसऱ्या जनावराचे रक्त देणे हा पर्याय आहे. रक्त संक्रमण केल्यामुळे जनावराच्या रक्तातील हिमोग्लोबिनचे प्रमाण वाढते. जनावरांमध्ये पहिल्यांदा रक्तगट न तपासता फक्त क्रॉस मॅचिंग करून सुरक्षितरित्या रक्त देऊ शकतो. संकरित गायींमध्ये गोचीड ताप हा प्रमुख आजार दिसून येतो.या आजारामध्ये योग्य वेळी रोगनिदान आणि उपचार झाला नाही किंवा जनावर आजारी असल्याचे शेतकऱ्याच्या उशिरा लक्षात आले तर जनावराचे रक्त पातळ होते. हिमोग्लोबिन ३ ग्रॅम प्रति डीएल पर्यंन्त कमी होते. जनावराचे चारा खाणे पूर्णपणे बंद होते, हिमोग्लोबिन कमी झाल्यामुळे उती स्तरावर ऑक्सिजनचा पुरवठा कमी होतो, अवयवांची काम करण्याची क्षमता कमी होते. अशा वेळी जनावर दगावण्याची शक्यता जास्त असते. आपल्याकडे कावीळ होऊन मरण पावणाऱ्या जनावरांची संख्या खूप मोठी आहे. अशा परिस्थितीत त्या जनावराला वाचविण्यासाठी दुसऱ्या जनावराचे रक्त देणे हाच एकमेव पर्याय शिल्लक असतो.जनावराच्या शरीरात ऑक्सिजन उती स्तरावर वाहून नेण्याचे काम हिमोग्लोबिनचे असते. रक्त संक्रमण केल्यामुळे जनावराच्या रक्तातील हिमोग्लोबिनचे प्रमाण वाढते. जनावराच्या उती स्तरावर ऑक्सिजन उपलब्ध झाल्यामुळे अवयवांची काम करण्याची क्षमता वाढते, सर्व अवयव सुरळीतपणे काम करू लागल्याने जनावर चारा खाणे सुरू करते. हे लक्षात घेऊन मी आजारी जनावरांवर उपचार करण्यासाठी रक्त संक्रमण किट विकसित केले आहे. याचा वापर करून आपण जनावरांमध्ये अतिशय सोप्या पद्धतीने रक्त भरू शकतो. जनावरांचे प्राण वाचवू शकतो.ज्या जनावरांचे हिमोग्लोबीन ४ ग्रॅम प्रति डीएलच्या खाली जाते, त्या जनावरांचे प्राण वाचवण्यासाठी हे कीट उत्तम प्रकारे काम करते. जनावरांमधील रक्तगट

रक्त संक्रमणाची गरज 

रक्त संक्रमणाची योग्य वेळ 

रक्त संक्रमण करण्याची पद्धत  रक्तदात्या गाईची निवड आणि क्रॉस मॅचिंग करणे 

 रक्तदात्या गाईकडून रक्त बॅगमध्ये गोळा करणे 

रक्त आजारी जनावरास देणे 

रक्त संक्रमणाची रिॲक्शन :

जनावरांसाठी रक्त पेढीची गरज ज्या शेतकऱ्याकडे एक गाय आहे आणि त्या गाईला रक्त भरण्याची गरज आहे, अशा वेळी त्या शेतकऱ्याकडे रक्त काढण्यासाठी दुसरे जनावर उपलब्ध नसते. शेजारचा शेतकरी त्याच्या गाईचे रक्त काढू देत नाही किंवा रक्त दाता मिळत नाही. ज्या ठिकाणी रक्तदाता मिळतो ते ठिकाण आणि रक्त भरण्याचे ठिकाण यामध्ये खूप अंतर असते. आजारी गाईचे प्राण वाचवण्यासाठी रक्ताची लगेच गरज असते. अशा परिस्थितीत जर जनावरांसाठीची रक्तपेढी असेल तर त्या ठिकाणी रक्त उपलब्ध होऊन जनावर वाचू शकते. संपर्क: डॉ. विकास चत्तर, ९७६५२१५५७३ (पशुधन विकास अधिकारी, पशुवैद्यकीय दवाखाना श्रेणी १, नांदूर शिंगोटे, ता. सिन्नर, जि. नाशिक)