सुपारीची पाने, करवंटीपासून पर्यावरणपूरक उत्पादने

सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील परुळे (ता.वेंगुर्ला) येथील प्रथमेश नाईक यांनी सुपारीची पाने आणि नारळाची करवंटी यांच्यापासून विविध उत्पादनांची निर्मिती केली. गुणवत्तापूर्ण, कलात्मक पद्धतीने निर्मिती व पर्यावरणपूरक अशा या उत्पादनांना राज्य, परराज्यांसह अमेरिका, इंग्लंडपर्यंत बाजारपेठ मिळवली आहे. सिंधुदुर्ग जिल्ह्यात पाटपरुळे-मालवण सागरी महामार्गावरील परुळे आजारवाडी येथे प्रथमेश नाईक यांचे घर व काजू, नारळ अशी शेती आहे. बीएस्सीपर्यंत शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर औषधी विषयातील कंपनीचे वितरक म्हणून त्यांनी काम केले. स्वतःचा व्यवसाय करून त्यात नाव मिळवावे असे त्यांना वाटायचे. केरळ, कर्नाटकात सुपारीच्या पानांपासून होणारी विविध उत्पादनांची निर्मिती व बाजारपेठ याबाबत माहिती त्यांना मिळाली. आपल्या भागातही मोठ्या प्रमाणात सुपारीच्या बागा असून, त्याची पाने वाया जातात. त्यावर प्रकिया केली, तर शेतकरी व आपला फायदा होईल असा विचार त्यांनी केला. उद्योजक होण्याचे प्रयत्न

संकटात शोधली संधी

उद्योगाविषयी आठ एकर जमीन घेत सिद्ध ॲग्रो कंपनी उभारली. सन २०१० मध्ये सुरू झालेल्या व्यवसायात आता ११ वर्षांचा अनुभव तयार झाला आहे. प्रति पान ६० ते ८० रुपये दराने शेतकऱ्यांकडून सुपारीच्या पानांची बांधावर खरेदी होते. नारळाच्या करवंट्या पूर्वी हॉटेल व्यावसायिक फेकून द्यायचे. त्या विकत घेण्यास सुरुवात केली. कच्चा माल डिसेंबर ते जून या काळात साठवला जातो. प्रक्रियेसाठी सुरुवातीला अडीच लाख रुपये खर्चून मनुष्यबळावर चालणारी सहा यंत्रे खरेदी केली. सन २०१५ मध्ये तीन लाख रुपये खर्चून हायड्रॉलिक यंत्रे घेतली. त्या माध्यमातून पाच प्रकारच्या उत्पादनांची एकावेळेस निर्मिती करता येते. या व्यवसायासाठी किमान भांडवल १० लाखांचे अपेक्षित आहे. बँकेचे कर्ज न घेता स्व गुंतवणुकीतून रक्कम उभारली आहे. यंत्रांसाठीच्या खोलीसाठी एक लाख रुपये व गोदामासाठीही तेवढाच खर्च आला. उत्पादने

बाजारपेठ गुणवत्ता, पर्यावरण पूरक संकल्पना, सातत्य व कलात्मक पद्धती या बाबींवर लक्ष केंद्रित केले. सुरवातीला बाजारपेठेत जाऊन उत्पादनांचे महत्त्व विशद केले. सोशल मीडियाच चांगला उपयोग केला. त्यातून आज मुंबई, पुणे, धुळे, अमरावती, जळगाव, कर्नाटक, कोइमतूर, केरळ या भागात माल पाठविला जातो. परदेशात निर्यात अमेरिका, इंग्लंड या देशांमध्येही निर्यातदारांच्या माध्यमातून माल पाठवण्यात प्रथमेश यशस्वी झाले आहेत. या देशांमध्ये बाउल्स व चमचे पाठवले जातात. हॉटेल व रेझॉर्ट व्यावसायिकांकडून उत्पादनांना मागणी आहे. लग्न समारंभासह विविध कार्यक्रमांसाठीही उत्पादनांचा वापर होतो. प्रकल्पस्थळी येऊन ग्राहक थेट खरेदी करतात. ज्येष्ठ समाजसेवक प्रकाश आमटे यांनी प्रकल्पाला भेट देत प्रथमेश यांचे कौतुक केले आहे. थर्माकोल, प्लॅस्टिकला पर्याय थर्माकोल आणि प्लॅस्टिकचे विघटन होत नसल्यामुळे ते पर्यावरणाला हानिकारक आहे हे स्पष्ट झाले आहे. सुपारी आणि करवंटीपासूनच्या वस्तू त्यास सक्षम पर्याय ठरत आहेत. त्यांचे वापरानंतर विघटन होते. निर्मितीत कोणत्या रसायनांचा वापर होत नाही. संपर्क : प्रथमेश नाईक, ९४२३०५१६८७, ९४०५९७३६८६