दर्जेदार बियाणे उत्पादनातून ‘वर्णेश्‍वर’ची घोडदौड

वर्णा (जि. परभणी) येथील शेतकऱ्यांनी वर्णेश्‍वर ॲग्रो प्रोड्यूसर कंपनी स्थापन केली. मागील काही वर्षांमध्ये ग्रामबीजोत्पादन कार्यक्रम राबविला जात आहे. त्यातून खरीप व उन्हाळी सोयाबीन, हरभऱ्याचे दर्जेदार बियाणे उपलब्ध होत आहे. डाळनिर्मिती, थेट शेतीमाल विक्री, सेंद्रिय शेती आदी विविध उपक्रमांतूनही कंपनीची यशस्वी घोडदौड सुरू आहे. परभणी ते जिंतूर राज्य मार्गावर बोरी या प्रमुख बाजारपेठेच्या गावापासून पाच किलोमीटरवर वर्णा गाव आहे. श्री. वर्णेश्‍वर महादेव आणि श्री खंडोबा ग्रामदैवतांची मंदिरे आहेत. गाव शिवारात सुमारे दीड हजार एकर शेतजमीन आहे. उत्तरेकडून करपरा नदी वाहते. नदीच्या बाजूस काळी कसदार सुपीक, तर दक्षिण पश्‍चिम बाजूस माळरानाची जमीन आहे. सोयाबीन, तूर, मूग, कापूस, उडीद, हरभरा, ज्वारी, गहू, भुईमूग ही पिके हंगामानुसार घेतली जातात. करपरा मध्यम प्रकल्पाच्या कालव्याचे पाणी मिळते. गावातील बहुतांश शेती हंगामी बागायती आहे. शेतकरी उत्पादक कंपनी स्थापना महाराष्ट्र स्पर्धाक्षम कृषी विकास प्रकल्पांतर्गत गावातील तरुण शेतकरी गट एकत्र आले. त्यातून एक मे, २०१५ रोजी वर्णेश्‍वर ॲग्रो प्रोड्यूसर कंपनीची स्थापना झाली. अध्यक्ष दिलीप अंभुरे, सचिव माणिक अंभुरे यांनी जबाबदारी स्वीकारली. कंपनीचा १८ लाख रुपयांचा व्यवसाय आराखडा आहे. पैकी साडेअकरा लाख रुपये अनुदान प्राप्त झाले. गावानजीक १० गुंठे जागा भाडेतत्त्वावर घेण्यात आली. धान्य स्वच्छ करून प्रतवारी करणे हा कंपनीचा मुख्य उद्देश होता. त्यासाठी क्लिनिंग, ग्रेडिंग करणारी यंत्रसामग्री बसविण्यात आली. सहा वर्षांत राबविलेल्या उपक्रमांमुळे कंपनीच्या सभासद संख्येत सुरुवातीच्या ३०० वरून ९०० पर्यंत वाढ झाली आहे. परिसरातील गावांमधील शेतकरी सभासद आहेत. तंत्रज्ञान प्रसारासाठी कंपनी प्रशिक्षण आयोजन करते. ग्रामबीजोत्पादन दर्जेदार बियाणे उपलब्ध करून देण्यासाठी कंपनीतर्फे तीन- चार वर्षांपासून खरीप व रब्बीत ग्रामबीजोत्पादन कार्यक्रम राबविला जातो. सन २०१७ मध्ये खासगी- सार्वजनिक भागीदारी आधारे ‘वर्णेश्‍वर’ने ५० एकरांत सोयाबीनच्या फुले अग्रणी वाणाचा बीजोत्पादन कार्यक्रम घेतला. काही ठळक बाबी

उन्हाळी सोयाबीन गेल्या वर्षी ऐन काढणीच्या हंगामात पाऊस आल्याने सोयाबीनचे दर्जेदार बियाणे कमी प्रमाणात उपलब्ध झाले. यंदा कृषी विभागाने केलेल्या आवाहनानुसार कंपनीतर्फे २५ एकरांत सोयाबीनच्या विविध वाणांचा बीजोत्पादन कार्यक्रम घेण्यात आला. त्यापासून १०० ते १२५ क्विंटल बियाणे उपलब्ध होऊ शकेल. धान्ये स्वच्छता, प्रतवारी

आधारभूत किंमत खरेदी केंद्र

मिनी डाळ मिल

शेतकरी आठवडी बाजार संत शिरोमणी सावता माळी आठवडे बाजाराची आयोजक कंपनी म्हणून निवड झाल्यानंतर कंपनीतर्फे परभणी शहरात दर बुधवारी आठवडे बाजार भरविला जायचा. त्याचा शेतकऱ्यांचा फायदा झाला. मागील वर्षी लॉकडाउनमध्ये कृषी व पणन विभागाच्या मदतीने परभणी शहरातील नागरी वसाहतींमध्ये कंपनीने सहा हजार किलोहून अधिक भाजीपाला- फळांची विक्री केली. त्यातून दीड लाख रुपयाची उलाढाल झाली. बीबीएफ तंत्रज्ञानाचा अंगीकार

सेंद्रिय शेती पद्धती...

ॲग्रोवन प्रेरणादायी ‘ॲग्रोवन’मधील यशकथांच्या माध्यमातून गटशेतीची संकल्पना समजण्यास मदत झाली. त्यापासून प्रेरणा घेत गावातील तरुण शेतकरी एकत्र आले. त्यातून शेतकरी उत्पादक कंपनी स्थापन झाली. - दिलीप अंभुरे, ९६५७९६१६३५ (अध्यक्ष, वर्णेश्‍वर कंपनी) माणिक अंभुरे, ९६८९०७५८५९ (सचिव)