अन्नद्रव्यांचा ब्रिकेट्स स्वरूपात वापर
कोकण कृषी विद्यापीठाने मुखत्वे भात पिकाचे उत्पादन अधिक मिळविण्यासाठी खरीप हंगामात खतांच्या ब्रिकेट्सच्या वापराची शिफारस केली आहे. रब्बी पिकांमध्येदेखील या ब्रिकेट्सचा वापर केल्यानंतर उत्पादनात वाढ दिसून आली आहे. कोकणामध्ये खरीप हंगामात प्रामुख्याने भात, नागली व वेलवर्गीय भाज्यांचे उत्पादन घेतले जाते. कोकणातील जमिनीमध्ये पाण्याचा निचरा त्वरित होत असल्याने पिकांना दिलेल्या खतांमधील अन्नद्रव्यांचा पाण्यामार्फत ऱ्हास होतो. त्याकरिता डॉ. बाळासाहेब सावंत कोकण कृषी विद्यापीठाने मुखत्वे भात पिकाचे उत्पादन अधिक मिळविण्यासाठी खरीप हंगामात खतांच्या ब्रिकेट्सचा वापर करण्याची शिफारस केली आहे. रब्बी पिकांमध्येदेखील या ब्रिकेट्सचा वापर केल्यानंतर उत्पादनात वाढ दिसून आली आहे. तसेच खतांच्या मात्रेमध्ये बचत झाल्याचे आढळून आले. युरीयासोबत इतर मिश्र खतांचे विशिष्ट गुणोत्तर वापरून क्रांती ब्रिकेटर यंत्रामध्ये तयार केलेल्या गोळ्या म्हणजेच ‘खतांच्या ब्रिकेट्स’ होय. कोकण कृषी विद्यापीठाने संशोधन करून विविध प्रकारच्या ब्रिकेट्स तयार करण्याचे तंत्र विकसित केले आहे.
ब्रिकेट्चे प्रकार | अन्नद्रव्यांचे प्रमाण (%) |
युरिया- डीएपी ब्रिकेट्स (नत्र: स्फुरद: पालाश) | ३४:१४:१८ |
युरिया – सुफला ब्रिकेट्स (नत्र: स्फुरद: पालाश) | ३४:१७:०० |
युरिया – १०:२६:२६ ब्रिकेट्स (नत्र: स्फुरद: पालाश) | २१.५:२२:२४ |
कोकण अन्नपूर्णा ब्रिकेट्स (नत्र: स्फुरद: पालाश) | ३४:१४:०६ |
सिलिकॉनयुक्त कोकण अन्नपूर्णा ब्रिकेट्स (नत्र : स्फुरद: पालाश: सिलिका) | ३४:१४:०६:०.४४ |
बोरॉनयुक्त कोकण अन्नपूर्णा ब्रिकेट्स (नत्र: स्फुरद: पालाश: बोरॉन) | ३४:१४:०६:०.२२ |
फायदे
डॉ. बाळासाहेब सावंत कोकण कृषी विद्यापीठाद्वारे कोकण अन्नपूर्णा ब्रिकेट्सच्या मात्रेची रब्बी पिकांसाठी केलेली शिफारस.
पीक | ब्रिकेट्सची संख्या (हेक्टरी) | ब्रिकेट्सची संख्या (प्रति झाड/रोपटे) | उत्पादनात वाढ (%) |
भात | ८३३३३ | १/४ | १६ |
सुपारी | २०५८२३ | १५० | १३ |
भेंडी | ६९५०० | ३ | २० |
मिरची | ६९५०० | ३३ | ४ |
आंबा | ९९९०० | १५०० | ७ |
घेवडा | ३७०३७ | १/२ | १५ |
युरिया ब्रिकेट्स तयार करताना घ्यावयाची काळजी
ब्रिकेट्स वापरताना घ्यावयाची काळजी
- डॉ. मनिष कस्तुरे, ९४०३६४२२९५ (संशोधन उपसंचालक (कृषी) डॉ. बाळासाहेब सावंत कोकण कृषी विद्यापीठ, दापोली)
Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.
ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम , टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.