फळभाज्या

वेलवर्गीय भाजीपाला :
काकडी, कारली फळमाशी : नियंत्रणासाठी बा क्यूल्यूर सापळे (प्रति एकर ५) या प्रमाणात वापरावेत.
केवडा रोग :  
उपाय
लक्षणे दिसताच रोगग्रस्त पाने काढून नष्ट करावीत.
प्रतिबंधक उपाय : फवारणी प्रतिलिटर
वेळ : उगवण झाल्यानंतर २० दिवसांपासून  
मॅंकोझेब २.५ ग्रॅम
रोगाची तीव्रता वाढल्यास
 मेटॅलॅक्झिल एम अधिक मँकोझेब (संयुक्त बुरशीनाशक) २.५ ग्रॅम
भुरी (पावडर मिल्ड्यू)
नियंत्रण : फवारणी प्रतिलिटर
वेळ - रोगाची लक्षणे दिसताच
हेक्झाकोनॅझोल २ मि.लि. किंवा
कार्बेन्डाझिम १ग्रॅम

वाल :
मावा, करपा, पानावरील ठिपके नियंत्रण : फवारणी प्रतिलिटर
डायमिथोएट (३० ई.सी.) १.५ मि.लि. अधिक
मॅंकोझेब २.५ ग्रॅम

भेंडी :
फळ पोखरणारी अळी
नियंत्रण : फवारणी प्रतिलिटर पाणी
क्विनॉलफॉस (२५ ई.सी.) २ मि.लि. किंवा  डेल्टामेथ्रीन (२.८ ई.सी.) १ मि.लि.
हळदू रोगनियंत्रण
रोगप्रसार पांढरी माशी,  तुडतुडे यांच्याद्वारे होतो. नियंत्रणासाठी प्रतिबंधात्मक फवारण्या कराव्यात.
टीप : फवारण्यांमध्ये १० दिवसांचे अंतर ठेवावे.
फवारणी प्रमाण प्रतिलिटर पाणी
पहिली फवारणी -
थायामिथोक्झाम (२५ डब्ल्यु.डी.जी.)०.४ ग्रॅम
दुसरी फवारणी -
डायमिथोएट (३० ई.सी.) १.५ मि.लि.

टोमॅटो :  
पर्णगुच्छ  : पांढरी माशी मार्फत हा रोग होतो.
टोमॅटाे (जी.एन.बी.व्ही.) - फुलकिडीमार्फत हा रोग होतो.
पांढरी माशी, फुलकिडे, नियंत्रण : फवारणी प्रतिलिटर
इमिडाक्लोप्रीड ०.५ मि.लि. किंवा फिप्रोनिल १.५ मि.लि.
करपा रोगनियंत्रण : फवारणी प्रतिलिटर पाणी  
मॅंकोझेब २.५ ग्रॅम किंवा कॉपर ऑक्झिक्लोराईड २.५ ग्रॅम किंवा कार्बेन्डाझिम १ ग्रॅम
फळ पोखरणारी अळी नियंत्रण :
फवारणी प्रतिलिटर
सायपरमेथ्रीन (१० ई.सी.) १ मि.लि. किंवा
इमामेक्टीन बेन्झोएट (२५ डब्ल्यु.डी.जी.) ०.४ ग्रॅम किंवा क्लोर अॅन्ट्रानीलीप्रोल (१८.५ एस.सी.) ०.३ मि.लि. किंवा
फ्लूबेन्डामाईड (३९.३५ एस.सी.) ०.३ मि.लि.
टीप : आवश्‍यकतेनूसार कीटकनाशक बदलून फवारणी करावी. अधून मधून ५ टक्के निंबोळी अर्काची किंवा  अॅझाडिरॅक्टीन (१५०० पीपीएम)३ मि.लि. प्रतिलिटर पाणी याप्रमाणात फवारणी करावी.
लवकर येणारा करपा :
नियंत्रण - झाडावरील तसेच जमिनीवर पडलेली रोगग्रस्त पाने, फळे गोळा करून जाळून नष्ट करावीत. ती बांधावर किंवा टोमॅटो प्लॉटशेजारी टाकू नयेत.
फवारणी प्रतिलिटर पाणी
वेळ - रोगाची लक्षणे दिसताच मॅंकोझेब २.५ ग्रॅम किंवा कार्बेन्डाझिम १ ग्रॅम किंवा टेब्युकोनॅझोल १ मि.लि. किंवा कॉपर ऑक्झिक्लोराईड २.५ ग्रॅम
फळसड आणि उशिरा येणारा करपा :
नियंत्रण - फवारणी प्रतिलिटर पाणी  
मॅंकोझेब २.५ ग्रॅम किंवा टेब्युकोनॅझोल १ मि.लि. किंवा मेटॅलॅक्झिल अधिक मॅंकोझेब (संयुक्त बुरशीनाशक) २.५ ग्रॅम
टीप :  फवारणी नॅपसॅक पंपाने करावी.
फवारणी गरजेनुसार १०-१५ दिवसांच्या अंतराने बुरशीनाशक किंवा कीटकनाशक बदलून करावी.

संपर्क : सी. बी. बाचकर, ०२४२६-२४३३४२
(अखिल भारतीय समन्वयित संशोधन
प्रकल्प, भाजीपाला पिके, महात्मा फुले
 कृषी विद्यापीठ, राहुरी.)