भारतीय लोकांच्या पचनसंस्थेमध्ये कार्यरत जीवाणूच्या समूहाचे वैशिष्ट्यपूर्ण गुणधर्म मिळविण्यात भोपाळ येथील भारतीय शास्त्र शिक्षण आणि संशोधन संस्थेच्या संशोधकांना यश आले आहे. त्यांनी मध्य प्रदेश आणि केरळ येथील १०० आरोग्यपूर्ण व्यक्तींच्या नमुन्यांचे विश्लेषण केले असून, त्याचा जनुकीय कॅटलॉग तयार केला आहे. यासाठी विविध अत्याधुनिक जनुकीय तंत्रज्ञानाचा वापर केला असून, कॅटलॉगमध्ये पचनसंस्थेतील जीवाणूंच्या जनुकांची संरचना मिळवण्यात आली आहे. यामुळे जीवाणूंद्वारे पचनसंस्थेमध्ये पार पाडण्यात आलेल्या कामांविषयी अधिक सखोल माहिती मिळू शकेल. हे संशोधन ‘गीगासायन्स’मध्ये प्रकाशित करण्यात आले आहे. तुलनात्मक विश्लेषण भारतीय लोकांच्या पचनसंस्थेतील सूक्ष्मजीवांची तुलना चीन, अमेरिकी आणि डेन्मार्क येथील लोकांमधील जीवाणूंशी करण्यात आली. त्यात अन्य लोकांच्या तुलनेमध्ये भारतीय लोकांच्या पचनसंस्थेतील सूक्ष्मजीवांमध्ये प्रेव्होटेल्ला जीवाणूंची पातळी सर्वोच्च आढळली. त्याविषयी माहिती देताना संस्थेतील जैवशास्त्र विभागाच्या प्रो. विनित के. शर्मा यांनी सांगितले, की भारतीय लोकांच्या पचनसंस्थेमध्ये आढळणाऱ्या वेगळ्या सूक्ष्मजीवांच्या प्रजातीमागे वेगळ्या खाद्य सवयी आणि आहार कारणीभूत आहे. भारतीयांच्या खाद्यसवयी पाश्चिमात्यांच्या तुलनेमध्ये प्रचंड वेगळ्या आहेत. असा झाला अभ्यास मध्य प्रदेशातील ५३ लोक आणि केरळ येथील ५७ लोकांच्या विष्ठेच्या नमुन्यांचा अभ्यास करण्यात आला. त्यातून सूक्ष्मजीवांची यादी बनवण्यात आली. या यादीमध्ये १,५५१,५८१ इतकी जनुके आढळली. त्यातील ९४३,३९५ जनुकांची ओळख भारतीयांमध्ये वैशिष्ट्यपूर्ण म्हणून करण्यात आली. एकूण जनुकांच्या सुमारे ९ टक्के (सुमारे दहा लाख) इतकी जनुके वैशिष्ट्यपूर्ण आहेत. ती जगातील अन्य कोणत्याही लोकांमध्ये आढळत नाहीत, असे प्रो. शर्मा यांनी सांगितले.
या अभ्यासामध्ये दोन राज्यातील लोकांच्या पचनसंस्थेतील सूक्ष्मजीवांच्या संरचनेतील फरकांवरही लक्ष केंद्रित केले होते. केरळ येथील नमुन्यांमध्ये शार्टचेन फॅटी आम्लांची निर्मिती करणाऱ्या जीवाणूंचा उदा. Faecalibacterium आणि Roseburia) यांची संख्या प्रेव्होटेल्ला जीवाणूंसोबत अधिक असल्याचे दिसून आले आहे. यामागे केरळ येथील आहारामध्ये प्राधान्याने भात, मासे आणि मांसाहाराचा समावेश असतो. प्रेव्होटेल्ला ही भारतीय लोकांतील वैशिट्यपूर्ण प्रजाती मध्य प्रदेशातील लोकांमध्ये तुलनात्मक अधिक आढळली. या गटातील लोक बहुतांशी वनस्पतीजन्य आहार करणारे होते. त्यांच्यामध्ये बहुशाखीय साखळ्या असलेली अमिनो आम्ले आणि लिपोपॉलिसॅकराईड जैव मार्गिका आढळल्या. असे होतील फायदे ः
Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.
ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम , टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.