दीर्घ गोठलेल्या सूत्रकृमींनी गाठला सजीवतेचा उच्चांक

दीर्घ गोठलेल्या सूत्रकृमींनी गाठला सजीवतेचा उच्चांक
दीर्घ गोठलेल्या सूत्रकृमींनी गाठला सजीवतेचा उच्चांक

कोलिमा नदीच्या गोठलेल्या भागामध्ये सूत्रकृमी सुप्तावस्थेमध्ये आढळला आहे. तो वेगळा करण्यात आला असून, त्याचे नेमके वय काढले असता ४२ हजार इतके असल्याचे समोर आले आहे. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे सामान्य तापमानाला ठेवले असता, काही आठवड्यामध्ये त्यांनी सजीवतेची सर्व लक्षणे दाखवण्यास सुरवात केली. कोलिमा नदी ही ईशान्य सायबेरीया सुमारे २१२९ कि.मी. अंतर पार करून आर्क्टिक समुद्राला मिळते. वर्षातील बहुतांश काळ (सुमारे २५० दिवस प्रतिवर्ष) विविध मीटर खोलीपर्यंत गोठलेली असते. तिच्या अवतीभवतीची जमीनही सातत्याने जाड बर्फामध्ये गोठलेली असते. रशियन जीवशास्त्रज्ञांनी गोठलेल्या भागातून ३०० पेक्षा अधिक नमुने घेतले होते. त्यात सुक्ष्मजीवांचे अनेक नमुने (उदा. एकपेशीय सायनोबॅक्टेरिया, हरित शेवाळ, यीस्ट) मिळाले. यात काही सूत्रकृमींचाही समावेश होता.

  • त्यातील काही नमुने ३२ हजार वर्षांपूर्वीचे आहेत. अधिक खोलीवरील सुमारे ११.५ फूट खोलीवील नमुन्यांचे कार्बन डेटिंगद्वारे वय मिळवण्यात आले. ते ४२ हजार वर्षांपूर्वीचे असल्याचे समोर आले आहे.
  • या कृमींची ओळख पटवल्यानंतर जीवशास्त्रज्ञांनी त्यांची साठवण २० अंश सेल्सिअस तापमानामध्ये केली. या वातावरणामध्ये कृमी जिवंत असल्याची लक्षणे दाखवू लागले. काही आठवड्यांमध्ये त्यांची हालचाल सुरू झाली. त्यांचे खाणे सुरू झाले. हे कोणत्याही सजीवाचे आजवर ज्ञात असलेले सर्वात दीर्घ तग धरणे असल्याचे मानले जात आहे.
  • सन २००० मध्ये जिवाणूचे बीजाणू २५० दशलक्ष वर्षांपूर्वीच्या एक मिठाच्या स्फटिकांमध्ये आढळले होते. त्यांची योग्य काळजी घेतल्यानंतर जिवंत करण्यामध्ये यश आले होते. जिवाणूंच्या तुलनेमध्ये सूत्रकृमी हे अधिक गुंतागुंतीचे जीव असून, काही दशकांपेक्षा अधिक काळ साठवणे शक्य नसल्याचे मानले जाते. मात्र, ४२ हजार वर्षांपूर्वीचे सूत्रकृमी गोठलेल्या स्थितीत आढळले. सामान्य तापमानामध्ये त्यांची वाढही पुन्हा सुरू झाली. हे एकूणच तीव्र वातावरणामध्ये तग धरण्याचा आजवरचा उच्चांक मानला जात आहे.
  • हे संशोधन `डॉकलेडी बायोलॉजीकल सायन्सेस` मध्ये प्रकाशित करण्यात आले आहे.
  • उपयोग आणि धोका ः

  • प्लेईस्टोसीन सूत्रकृमीमध्ये जुळवून घेण्याच्या प्रचंड क्षमतेचा विचार केला असता त्याची खास यंत्रणा असल्याचे दिसून येते. या यंत्रणेचे शास्त्रीय आणि व्यावहारिक पातळीवर अनेक उपयोग होऊ शकतात.
  • या संशोधनातून पुढे आलेल्या धोक्याकडेही दुर्लक्ष करून चालणार नाही. कारण, जागतिक तापमानवाढीमुळे दीर्घ कालापासून गोठलेल्या स्वरूपातील पर्माफ्रॉस्ट वितळून अशाप्रकारे साठले गेलेले अनेक सुक्ष्मजीव बाहेर येऊ शकतात.
  • Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.

    ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.

    Related Stories

    No stories found.
    Agrowon
    agrowon.esakal.com