विषाणूंपासून मधमाश्यांच्या बचावासाठी अळिंबीचा अर्क उपयुक्त

विषाणूंपासून मधमाश्यांच्या बचावासाठी अळिंबीचा अर्क उपयुक्त
विषाणूंपासून मधमाश्यांच्या बचावासाठी अळिंबीचा अर्क उपयुक्त

अळिंबीचा अर्क मधमाश्यांना खाद्यामध्ये दिल्यास विषाणूंच्या प्रादुर्भावाची पातळी लक्षणीयरीत्या कमी होत असल्याचे वॉशिंग्टन राज्य विद्यापीठातील संशोधनात दिसून आले आहे. प्रक्षेत्रावरील चाचण्यामध्ये मधमाश्यांच्या वसाहतीमध्ये मायसेलियम अर्काचा वापर केल्या डिफार्मड विंग व्हायरस आणि लेक सिनाई व्हायरस यांच्या प्रादुर्भावामध्ये प्रचंड घट झाल्याचे दिसून आले. नियंत्रित वसाहतीच्या तुलनेमध्ये ही घट अनुक्रमे ७९ पट आणि ४५ हजार पट इतके अधिक होती. यामुळे मधमाश्यांच्या वसाहतींचे विषाणूपासून संरक्षण करण्याचा विश्वास मिळाला आहे. हे संशोधन ‘जर्नल सायंटिफीक रिपोर्टस’मध्ये प्रकाशित करण्यात आले आहे. मधमाश्यांच्या वसाहती वेगाने नष्ट होण्यामध्ये अन्य कारणांसोबतच विषाणूंचा प्रादुर्भाव हे महत्त्वाचे कारण असल्याचे अनेक संशोधनातून सिद्ध झाले आहे. वसाहतीमध्ये होणारा विषाणूजन्य रोगांचा प्रादुर्भाव रोखण्यासाठी सातत्याने संशोधन होत आहे. त्याविषयी माहिती देताना वॉशिंग्टन राज्य विद्यापीठातील कीटकशास्त्रज्ञ स्टिव्ह वेब्राईट यांनी सांगितले, की व्हॅरोवा कोळ्यामुळे मधमाश्यांमध्ये पसरणाऱ्या विषाणूजन्य रोगांचा फटका वसाहतींना मोठ्या प्रमाणात बसत आहे. त्यांचे प्रमाण कमी करण्यासाठी मधमाश्यांच्या खाद्यामध्ये अधिक पोषक घटकांच्या वापराचे प्रयोग करण्यात आले. त्यामध्ये अळिंबीच्या अर्काचे फायदे होत असल्याचे निष्कर्ष मिळाले आहेत.

कोळी आणि विषाणू यांचे संबंध

  •  वॉल्टर शेफर्ड यांनी सांगितले, की व्हॅरोवा कोळ्यामध्ये मधमाश्यांसाठी दुहेरी धोका असतो. ते विषाणूंचा प्रसार करतात. तसेच त्यांच्यामुळे मधमाश्यांच्या प्रतिकार क्षमतेवर  ताण निर्माण होतो. तसेच त्या विषाणूंच्या प्रादुर्भावासाठी अधिक संवेदनशील होतात. परिणामी कामकरी माश्यांचा आयुष्यकाळ कमी होतो.
  •  हे संशोधन शेफर्ड यांची प्रयोगशाळा आणि फंजाय परफेक्टी या खासगी संस्थेच्या भागीदारीतून करण्यात आले. या संस्थेचे संस्थापक पॉल स्टॅमेट यांनी आधी मायसेलियल अर्काचे विषाणूरोधक गुणधर्माचा मानवी पेशींवरील परिणामांचा अभ्यास केला आहे.
  •  व्हरोवा कोळ्यामुळे गेल्या दशकामध्ये प्रति वर्ष सरासरी ३० टक्क्यांपर्यंत घट होत असल्याचे दिसून आले. त्यांच्यामुळे प्रसार होणारे विषाणू यांचा फटका मोठा असतो. पंखामध्ये विकृती निर्माण होते. कामकरी माश्यांचे आयुष्य कमी होते.
  •  लेक सिनाई विषाणूही व्हॅरोवा कोळ्याची संबंधित असून, त्याचा अमेरिकेमध्ये मोठा प्रसार होत आहे. या विषाणूची बाह्य कोणतीही लक्षणे दिसत नसली तरी अधू होणे, आजारी पडणे आणि अशक्त होणे अशा बाबी दिसून येत असल्याचे सहायक संशोधन प्रो. ब्रॅण्डन हॉपकिन्स यांनी सांगितले.
  • बुरशींची प्रक्रिया या प्रयोगामध्ये मायसेलियल अर्काची तोंडावाटे प्रक्रिया करण्यात आली. विशेषतः व्हॅरोवा कोळ्यांचा प्रादुर्भाव असलेल्या लहान मधमाशी सुमारे एक डझन वसाहतींमध्ये हा प्रयोग करण्यात आला. शेपर्ड यांनी सांगितले, की ही प्रक्रिया तुलनेने सोपी असून, मोठ्या वसाहतींचा वर्षभर पाठपुरावा करण्यात आला. त्यातून अर्काचा वापर कसा करावयाचा, याविषयी शिफारशी तयार केल्या आहेत.

    Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.

    ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.

    Related Stories

    No stories found.
    Agrowon
    agrowon.esakal.com