करडई हे रब्बी हंगामातील प्रमुख तेलबियापैकी महत्त्वाचे पीक असून, कमी पाण्यातही चांगले उत्पादन देण्याच्या क्षमतेमुळे कोरडवाहू क्षेत्रासाठी उपयुक्त आहे. पिकाच्या वाढीच्या सुरवातीच्या व फुलोरा स्थितीमध्ये मावा किडीचा प्रादुर्भाव होऊन उत्पादनात घट येते. हे टाळण्यासाठी वेळीच नियंत्रणाकडे लक्ष द्यावे. करडईवर मावा (शास्त्रीय नाव ः Uroleucon compositae Th.) या किडीच्या प्रादुर्भावास पेरणीनंतर ३५ ते ४० दिवसांनी प्रदुर्भावास सुरवात होते. ५५ ते ६० दिवसांनी सर्वात जास्त प्रादुर्भाव दिसून येतो. मावा काळ्या रंगाचा मृदू, अर्धगोलाकार असून, पाठीमागच्या बाजूस असलेल्या दोन शिंगांमुळे सहज ओळखता येतो. पंख असलेला मावा करडईच्या पिकावर प्रामुख्याने सुरवातीला व पीक परिपक्वतेच्या वेळी आढळतो. या किडीचे पुनरुत्पादन संयोगाशिवाय सरळ पिलांना जन्म देऊन होते. प्रौढ मादी सुमारे ३० पिलांना जन्म देते. ७ ते ९ दिवसांत पिलांची वाढ पूर्ण होते. या प्रकारे अधिक प्रजनन क्षमता आणि पिढी पूर्ण होण्याचा कमी कालावधी यांमुळे प्रादुर्भावानंतर दुर्लक्ष झाल्यास किडीची तीव्रता वाढते. उत्पादनात ५५ ते ८० टक्क्यापर्यंत घट येऊ शकते.
नुकसानीचा प्रकार :
एकात्मिक कीड नियंत्रण :
ः डॉ. धीरजकुमार कदम, ९४२१६२१९१० ः विलास खराडे, ९४२१५९६१७९ (लेखक डॉ. कदम हे कृषी कीटकशास्त्र विभाग, वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषी विद्यापीठ परभणी, येथे सहयोगी प्राध्यापक असून, श्री. खराडे व श्री. मात्रे हे पीएच.डी. चे विद्यार्थी आहेत.)
Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.
ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम , टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.