केळी पिकाची लागवड, अन्नद्रव्य व्यवस्थापन

केळी पिकाची लागवड योग्य अंतरावर करून शिफारशीप्रमाणे अन्नद्रव्यांचे नियोजन करावे. भरपूर सेंद्रिय खतांचा वापर केल्यास उत्पादन व दर्जामध्ये वाढ होते. केळी हे महत्त्वाचे नगदी पीक मानले जाते. खोल काळी जमीन आणि सिंचनासाठी पाणी असल्यास या पिकातून चांगले उत्पादन मिळू शकते. जमीन : मध्यम ते भारी, भरपूर सेंद्रिय खते असणारी जमीन उपयुक्त ठरते. जमिनीची खोली साधारण ६० ते ९० सेंमीपेक्षा जास्त असावी. सामू उदासीन असावा. केळी लागवडीचा हंगाम- मृग हंगाम व सप्टेंबर- ऑक्टोबर लागवड (कांदे बहार) १) लागवडीसाठी कंदाची निवड - जातिवंत व रोगमुक्त बागेतून केळीचे कंद निवडावेत. कंद साधारण ७५० ग्रॅम वजनाचा व तलवारीच्या प्रकाराचा असावा. कंदावर तीन ते चार रिंगा असाव्यात. कंद तीन ते चार महिने वयाची असावेत. कंदप्रक्रिया - लागवडीपूर्वी कंद इमिडाक्लोप्रीड (१७.८ एस.एल.) ०.५ मि.लि अधिक मॅन्कोझेब ३ ग्रॅम प्रतिलिटर पाणी या द्रावणामध्ये १० ते १५ मिनिटे बुडवून घ्यावी. २) ऊतिसंवर्धित रोपे - रोपे एकसारख्या उंचीची, रोगमुक्त असावीत. उंची सुमारे १ ते दीड फूट आणि पानांची संख्या सहापर्यंत असावीत. लागवड पद्धती ः केळी लागवड करण्यासाठी जातीनुसार १.२५ बाय १.२५ किंवा १.५ बाय १.५ मीटर अंतर ठेवावे. तसेच, केळी लागवड करण्यासाठी चौरस पद्धतीचा अवलंब करावा. अन्नद्रव्य व्यवस्थापन -

(टीप - उपरोक्त तक्त्यातील खत मात्रेमध्ये माती परीक्षणानुसार योग्य ते बदल करून घेणे अपेक्षित आहे. ) सूक्ष्म अन्नद्रव्ये वापर

डॉ. पी. ए. साबळे, ८४०८०३५७७२ (लेखक डॉ. साबळे हे सरदार कृषीनगर दांतीवाडा कृषी विद्यापीठ, गुजरात येथे उद्यानविद्या विभागात सहायक प्राध्यापक असून, सुषमा सोनपुरे या महात्मा फुले कृषी विद्यापीठ, राहुरी येथे कृषी विद्या विभागातून आचार्य पदवी घेत आहेत.)