कीडनाशकयुक्त आहाराचीही मधमाश्‍यांना लागते चटक

कीडनाशकयुक्त आहार खाण्यात असलेल्या बंबल बी माश्यांच्या वर्तनात बदल होत जातो. विशेषतः अशा आहाराविषयी व्यसन लागल्यासारखी स्थिती इम्पिरिअल कॉलेज ऑफ लंडन आणि क्विन मेरी युनिव्हर्सिटी ऑफ लंडन येथील अभ्यासात आढळली आहे. कीडनाशकयुक्त आहार वसाहतीमध्ये येत राहिल्यास वसाहतीच्या प्रजोत्पादनांच्या क्षमतेवर विपरीत परिणाम होत असल्याचे दिसून आले. हे संशोधन ‘प्रोसिंडिग्स ऑफ दी रॉयल सोसायटी बी’मध्ये प्रकाशित करण्यात आले आहे. निओनिकोटीनॉईड वर्गातील कीटकनाशकांवर युरोपिय महासंघात जवळपास संपूर्ण बंदी घातली असली तरी जगभरामध्ये त्यांचा वापर अद्यापही सुरू आहे. या कीटकनाशकांचा मधमाश्यांवर होणाऱ्या परिणामांवर सातत्याने बोलले जाते. मधमाश्‍यांच्या शरीरक्रियांवर होणाऱ्या परिणामांविषयी अभ्यासही होतो. मात्र नुकत्याच झालेल्या अभ्यासामध्ये वर्तनामध्येही बदल होत असल्याचे दिसून आले. संशोधक डॉ. रिचर्ड गील यांनी सांगितले, की सुरवातीला पर्याय दिला असता मधमाश्‍या शक्यतो निओनिकोटीनॉईडची प्रक्रिया केलेल्या आहाराला टाळत असल्याचे आढळले. मात्र, जेव्हा एखादी मधमाशी अशा आहाराच्या संपर्कात येते, तेव्हा त्याविषयी आकर्षण निर्माण होत असल्याचे दिसून आले आहे. माणसांमध्ये निकोटीनच्या वापरामुळे जी स्थिती निर्माण होते, तशीच स्थिती कीटकांमध्ये निओनिकोटीनॉईडमुळे ग्रहण पेशींवर दिसून येते.