मराठवाड्यात अोवा

दुष्काळ वा आपत्कालीन स्थितीत साथ देणारे कमी खर्चिक व समाधानकारक अर्थप्राप्ती देणारे अोवा पीक मराठवाड्यासाठी पर्यायी हुकमी ठरू शकते. अौरंगाबाद जिल्ह्यातील सुमारे ५० शेतकऱ्यांकडे मागील खरिपात या पिकाच्या सुधारित लागवड तंत्राची प्रात्यक्षिके झाली. उत्पादनाबरोबरच अोव्याला थेट हुकमी बाजारपेठ मिळवून देण्यासाठीही येथील शेतकरी व संस्था एकजुटीने कामास लागल्या आहेत.   मराठवाडा- मुख्य खरीप पिके- कापूस, सोयाबीन -या समस्या-बोंडअळी, सततचा दुष्काळ, पाणीटंचाई, दर त्याला होऊ शकतो आश्वासक पर्याय- अोवा पीक अोवा लागवड कोठे होते? १))गुजरात, राजस्थानासह काही प्रमाणात अन्य राज्यांतही २)विदर्भात अकोला, बुलडाणा, अमरावती जिल्हा- खारपाणपट्टा मराठवाड्यात रुजतेय अोवा पीक

अंदाजे क्षेत्र अौरंगाबाद जिल्हा- १७५ एकर, परिसरातील जिल्हे मिळून- ३०० ते ४०० एकर. अधिकृत नोंद नाही. मध्यंतरीच्या पावसात यंदा मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाल्याने क्षेत्र घटल्याचा जाणकारांचा अंदाज.

अोवा लागवडीची गावे

खरीप २०१७- अोवा सुधारित तंत्र- प्रात्यक्षिक प्रयोग

अोवाच का?

तंत्रज्ञानासाठी बळकटीकरण साह्य

थ्रेशरद्वारे काढणीचा प्रयोग पारंपरिक मळणी- अोव्याचे बियाणे लहान असते. काठीने बडवून मळणी केल्यास पाच ते सहा दिवस जातात. नुकसानही ४० टक्के होते. यांत्रिक मळणी केव्हीकेमार्फत यंदा विदर्भात वापरात थ्रेशरद्वारे ओवा मळणी प्रात्यक्षिक ठिकाण- वजनापूर येथील दोन प्लॉट. त्यातून वेळ व नुकसान वाचविले. -पुढील वर्षी थ्रेशर तंत्रात सुधारणा करून स्वच्छ ओवा काढण्याचे प्रयत्न अोव्याची बाजारपेठ

'मार्तंड ओवा' ब्रॅंड

प्रतिक्रिया सहा-सात वर्षांपासून अोवा घेत आहे. एकरी चार क्विंटलपर्यंत उत्पादन यंदा सुधारित तंत्र प्रात्यक्षिकाद्वारे पाच क्‍विंटल मिळाले. कपाशी, मक्याला या पिकाची जोड मिळाली. एकरी खर्च सात ते आठ हजार रुपयांपर्यंत येतो. दोन वर्षांपूर्वी क्विंटलला १६ हजार रुपये दर मिळाला. गेल्या दोन वर्षांत तो पाच हजारांपर्यंत घसरला आहे. - साहेबराव पोटे-८३९०२९३५४६ शंकरपूर ता. गंगापूर गेल्या वर्षी तेरा एकर, तर यंदा आठ एकर ओवा लागवड होती. अवर्षणात आधार देण्याचे काम हे पीक करते आहे. -नारायण चव्हाण. वजनापूर, ता. गंगापूर खरिपात शेवटचा पर्याय म्हणून ओवा घेतला जातो. शिवना नदीच्या खोऱ्यात सव्वाचारशे मिमी पावसाच्या गावांमध्ये या पिकाचा काळ्या, भारी जमिनीत विस्तार झाला आहे. -दिलीप मोटे-९८२२३४७७०० बीटीएम गंगापूर यंदा दीड एकरांत पाच क्‍विंटल ओवा झाला. दोन वर्षांपासून दर समाधानकारक नाहीत. ते वाढण्याची वाट पाहतोय. त्यातून क्षेत्रात वाढ करता येईल. -योगेश वारे औराळी, ता. कन्नड   शेतकऱ्यांना आम्ही सुधारित वाण व तंत्रज्ञान पुरविले. त्याचे सकारात्मक परिणाम दिसले आहेत. बाजारपेठ, खरेदीदार मिळवून देण्याचाही प्रयत्न आहे. -व्यंकट ठक्‍के-९४२२२४०००५ तालुका कृषी अधिकारी गंगापूर