सुरु उसाला द्या शिफारशीत खतमात्रा

sugar cane
sugar cane

रासायनिक खते प्रत्येक वेळी सेंद्रिय खतांमध्ये मिसळून दिल्यास या खतांची उपयुक्तता वाढते. उभ्या पिकात खते देताना जमिनीत वापसा असावा. रासायनिक खते दिल्यानंतर लगेच पाणी देऊ नये शक्यतो दुसऱ्या दिवशी हलके पाणी द्यावे. 

सुरु उसाचा कालावधी १२ महिन्यांचा असल्यामुळे ऊस तोडणी १५ फेब्रुवारीच्या आत होते. त्यामुळे खोडवा उत्तम ठेवता येतो. खोडवा ठेवायचा नसल्यास जमिनीची मशागत करून जमिनीला चार महिने ऊन मिळते. या जमिनीमध्ये खरीप व रब्बी पिके घेऊन पुन्हा सुरू उसाची लागवड करता येते. यामुळे पिकांची चांगली फेरपालट होऊन जमिनीचे भौतिक, रासायनिक व जैविक गुणधर्म सुधारून  सुपीकता राखता येते.  सुरु लागवड १५ फेब्रुवारीपर्यंत पूर्ण करावी. यानंतर लागवड झाल्यास जादा तापमानामुळे खोड किडींचा प्रादुर्भाव मोठ्या प्रमाणावर आढळतो, पर्यायाने उत्पादनही घटते. लागवडीसाठी जास्त साखर उतारा आणि उत्पादन देणाऱ्या को ८६०३२ (नीरा), व्हीएसआय ४३४, कोसा ६७१, एमएस १०००१ आणि व्हीएसआय ०८००५ या जातींची निवड करावी.

सेंद्रिय खतांचा वापर

 एकरी ५ टन चांगले कुजलेले शेणखत किंवा कंपोस्ट खत रोटाव्हेटरच्या साहाय्याने जमिनीत चांगले मिसळून घ्यावे. त्यानंतर लागणी अगोदर एकरी ५ टन शेणखत आणि रासायनिक खताचा पहिला हप्ता सरीमध्ये मातीत मिसळावा. शेणखत किंवा कंपोस्ट खत पुरेसे नसल्यास प्रेसमड केक, कोंबडी खत, बायोकंपोस्ट, उपलब्ध असलेल्या वेगवेगळ्या पेंडी अशा अनेक पर्यायांनी जमिनीमध्ये सेंद्रिय पदार्थ मिसळता येतात. याचबरोबरीने ताग किंवा धैंचा ही हिरवळीची पिके  फायदेशीर ठरतात. 

रासायनिक खतांचा वापर

  • उसाच्या चांगल्या वाढीसाठी एकरी १०० किलो नत्र, ४६ किलो स्फुरद व ४६ किलो पालाशची शिफारस आहे. माती परीक्षण करून खत मात्रेत योग्य बदल करावा.
  •  को-८६०३२ या मध्यम उशिरा पक्व होणाऱ्या जातीस अन्नद्रव्यांची गरज जास्त असल्याने या जातीस नत्र, स्फुरद आणि पालाशयुक्त खतांची २५ टक्के जास्त मात्रा म्हणजे १२० किलो नत्र, ५६ किलो स्फुरद व ५६ किलो पालाश प्रतिएकरी द्यावी. 
  •  खतांचा पहिला हप्ता म्हणजेच १० टक्के नत्र लागवडीपूर्वी, मुळांच्या व अंकुरांच्या जोमदार वाढीसाठी स्फुरद व पालाश प्रत्येकी ५० टक्के देणे फायदेशीर ठरते. लागणीनंतर ६ ते ८ आठवड्यांत उसास फुटवा येण्यास सुरुवात होते, फुटव्यांची वाढ अधिक जोमदार व्हावी म्हणून नत्र खताची ४० टक्के मात्रा उसाच्या बुडात द्यावी. त्यानंतर अवजाराच्या साहाय्याने बाळ बांधणी करावी. बाळबांधणी केल्यामुळे खताची मात्रा मातीत गाडली जाते, उसाच्या बुडाला मातीची हलकीशी भर दिली जाते. त्यामुळे फुटवा चांगला फुटतो आणि जोमदार वाढ होते. 
  • पीक १२ ते १४ आठवड्यांचे झाल्यानंतर उसास कांड्या सुटण्यास मदत होते. त्या वेळी नत्रयुक्त खताचा तिसरा हप्ता म्हणजे शिफारशीच्या १० टक्के नत्राची मात्रा (युरिया) द्यावी. अवजारांच्या साहाय्याने हातपेरणी करावी किंवा खत उसाच्या बुडाला देऊन तीन दातेरी अवजार चालवावे म्हणजे खत मातीआड होईल, जमीन मोकळी होईल. 
  •  लागणीनंतर ३.५ ते ४ महिन्यांत उसाची पक्की बांधणी करून घ्यावी. मोठी बांधणी करताना प्रथम शिफारशीप्रमाणे नत्रयुक्त खताची ४० टक्के, स्फुरद व पालाशची उर्वरित प्रत्येकी ५० टक्के मात्रा उसाच्या बुडाला देऊन तीन दातेरी अवजार चालवावे, म्हणजे खत मातीआड होईल. जमीन मोकळी होईल. त्यानंतर रिझरच्या साहाय्याने बांधणी करावी म्हणजे उसाला चांगली भर लागेल. 
  • रासायनिक खते कुदळीने चळी घेऊन किंवा खते देण्याच्या अवजारांच्या साहाय्याने द्यावीत.
  • उभ्या पिकात खते देताना जमिनीत वापसा असावा. 
  • रासायनिक खते दिल्यानंतर लगेच पाणी देऊ नये शक्यतो दुसऱ्या दिवशी हलके पाणी द्यावे. 
  • स्फुरदयुक्त खते मुळांच्या सान्निध्यात किंवा कंपोस्ट खतात मिसळून द्यावीत. हेक्टरी २.५ लिटर द्रवरूप स्फुरद विरघळविणाऱ्या जिवाणू खतांचा वापर केल्यास स्फुरदाची उपलब्धता वाढते. 
  • पालाशयुक्त खते सरीमध्ये रांगोळी पद्धतीने द्यावीत. शक्यतो ही खते नत्रयुक्त खतांबरोबर दिल्यास नत्राच्या उपलब्धतेवर चांगला परिणाम होतो. 
  • रासायनिक खते प्रत्येक वेळी सेंद्रिय खतांमध्ये मिसळून दिल्यास रासायनिक खतांची उपयुक्तता वाढते. 
  • गंधक हे जरी दुय्यम अन्नद्रव्य असले तरी उसासाठी त्याचा वापर महत्त्वाचा आहे. लागणीच्यावेळी हेक्टरी ६० किलो गंधक शेणखतात मिसळून द्यावा. 
  • - ०२०- २६९०२२७८

    (वसंतदादा शुगर इन्स्टिट्यूट, मांजरी (बु.), पुणे)

    Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.

    ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.

    Related Stories

    No stories found.
    Agrowon
    agrowon.esakal.com