दालचिनीची वेळेवर काढणी महत्त्वाची

दालचिनी झाडाची साल ही मसाल्यात दालचिनी म्हणून वापरली जाते. पानांचा उपयोग तमालपत्र म्हणून करतात. साल आणि पानांतील अर्क काढून त्याचा वापर मसाला, औषधे, अत्तर उत्पादनात केला जातो.

नारळ बागेत दालचिनीची आंतरपीक किंवा मुख्य पीक म्हणून लागवड करता येते. मसाल्याच्या इतर पिकांच्या मानाने दालचिनी कणखर पीक असून पाण्याचा ताण सहन करू शकते. तसेच सावलीविना सलग पीक म्हणून दालचिनीची लागवड करता येते. जाती  कोकण तेज

कोकण तेज पत्ता 

 साल काढणीची तपासणी

दालचिनी काढणी आणि उत्पादन

काढणीचे वर्ष आणि हंगाम ः झाड तोडून त्यापासून साल काढावी लागते. त्यासाठी लागवड केल्यापासून तिसऱ्या वर्षी नोव्हेंबर ते मे दरम्यान दालचिनीचे झाड तोडून साल काढावी. त्यानंतर चौथे वर्षाने झाड तोडणीस येत नाही. त्यानंतर मात्र पुढील प्रत्येक वर्षी झाडाच्या तयार फांद्या काढून त्याची साल काढता येते.  साल ः तिसऱ्या वर्षी ३५ ते ५० ग्रॅम वाळलेली साल मिळते. पाचव्या वर्षांपासून पुढे उत्पादनात वाढ होते. दहाव्या वर्षांपासून प्रतिझाड २०० ते २५० ग्रॅम वाळलेली साल मिळते. लागवड केल्यापासून सरासरी ६० ते ६५ वर्षे उत्पादन घेता येते. खोड ः वापर इंधन म्हणून होतो किंवा खोड जर जाड असेल तर त्याचा उपयोग खेळणी बनविण्याकरिता केला जातो.     पाने ः झाडे तोडल्यानंतर फांद्यांवरची पाने अलग करावीत आणि ती सावलीत वाळवावीत. त्याचा तमालपत्र म्हणून उपयोग करता येतो किंवा सदर पानांपासून कारखान्यामध्ये तेल काढता येते. तेलाचा उपयोग लवंगाच्या तेलासारखा करता येतो. त्यामध्ये युजेनॉल हा घटक असतो.   काळा नागकेशर ः दालचिनी तोडण्यापूर्वी त्यावरती येणारी लहान फळे उन्हात वाळवावीत. त्याचा उपयोग काळा नागकेशर म्हणून मसाल्यामध्ये केला जातो.

 - डॉ. वैभव शिंदे, ०२३५२-२५५३३१ (प्रादेशिक नारळ संशोधन केंद्र, भाट्ये, जि. रत्नागिरी)