तण नियंत्रणासाठी दातेरी हात कोळपे, सायकल कोळपे,मोगी कोळपे,पॉवर वीडर यांचा वापर उपयुक्त ठरतो. अवजारांच्या वापरामुळे मजूर आणि वेळेची बचत होते.
दोन ओळीत निंदणी करण्यासाठी,मजुराला उभ्याने कोळपे दोन्ही हाताने मागे पुढे ढकलून चालविता येते. त्यामुळे कामाचा शीण कमी होतो. मजुराची कार्यक्षमता टिकून राहते. कोळप्याचे पाते १५ सें.मी.लांबीचे असते.त्यामुळे दोन ओळींत १५ सें.मी.पेक्षा जास्त अंतर असलेल्या पिकामध्ये या कोळप्याने निंदणी,खुरपणी करता येते. कोळप्यामुळे साधारणपणे ३ सें.मी. खोलीपर्यंत जमिनीची खुरपणी होते.सर्व प्रकारच्या पिकात आणि सर्व प्रकारच्या हलक्या,मध्यम तसेच भारी जमिनीत कोळपे सारख्या क्षमतेने वापरता येते. हात कोळप्याचे वजन सात किलो असल्याने सहज उचलून नेता येते.एक मजूर दिवसाकाठी ०.२ हेक्टर क्षेत्राची निंदणी,खुरपणी करू शकतो. याचा उपयोग १५ सें.मी. पेक्षा जास्त अंतर असलेल्या पिकात कोळपणी, निंदणी,खुरपणी करण्याकरिता होतो. ५ ते ७ सें.मी.पर्यंत जमिनीत खुरपणी करता येते. एक मजूर दिवसाकाठी ०.२ हेक्टर क्षेत्राची निंदणी,खुरपणी करू शकतो. याचा उपयोग २० सें.मी पेक्षा जास्त अंतर असलेल्या पिकात कोळपणी, निंदणी करण्यासाठी होतो. याद्वारे मातीसुद्धा लावता येते. कोळप्याबरोबर तीन वेगवेगळे पास दिलेले आहेत. ज्याच्या वापर पिकाच्या दोन ओळीतील अंतरानुसार करता येतो. बाजारपेठेत विविध क्षमतेचे पॉवर वीडर उपलब्ध आहेत. या अवजारांमुळे मजुरी तसेच वेळेत बचत होते. कामाचा दर्जा चांगला राहतो. हे अवजार ओळीत लावलेल्या पिकांमध्ये, फळपिके आणि भाजीपाला पिकात निंदणी करण्यासाठी वापरले जाते. ज्या पिकांच्या सरींमधील अंतर ६० ते ७० सें.मी.पेक्षा जास्त आहे अशा पिकांमध्ये तण काढणीसाठी पॉवर वीडरचा वापर उपयुक्त ठरू शकतो. उदा. नारळ, केळी, कापूस, ऊस, डाळिंब, संत्रा, द्राक्षे इत्यादी विविध पिकांसाठी आपण पॉवर वीडरचा वापर करू शकतो. पॉवर वीडर तीन ते सहा अश्वशक्तीपर्यंत उपलब्ध आहेत. पॉवर वीडर मध्ये इंजीन , इंधन टाकी, ब्लेड, चेन किंवा बेल्ट ट्रान्समिशन, हॅन्डल विथ स्पीड कंट्रोल इ. भाग आहेत. -वैभव सूर्यवंशी,९७३०६९६५५४,
(विषय विशेषज्ञ, कृषि शक्ती व अवजारे अभियांत्रिकी, कृषि विज्ञान केंद्र,ममुराबाद फार्म, जळगाव)
