खातेदाराची ओळख

आता पूर्वीप्रमाणे जुन्या खातेदाराची ओळख घेऊन खाते उघडले जात नाही. खातेदाराने आपली स्वत:ची ओळख ही कागदपत्राद्वारे करून देणे आवश्यक आहे. त्यासाठी स्वत:चे फोटो असलेले कागदपत्र म्हणजे आधार कार्ड, ड्रायव्हिंग लायसन्स, पॅनकार्ड, पासपोर्ट, मतदान कार्ड, तसेच नोकरदार असल्यास त्यांचे ओळख पत्र ही स्वतःची ओळख दर्शवणारी कागदपत्रे लागतात .

विमलताई आपल्या सूनेला घेऊन बँकेत आल्या होत्या. बँक   अधिकाऱ्यांना भेटून त्यांनी आपल्या सूनेची ओळख करून दिली. शाखा अधिकारी म्हणाले, ‘‘ताई , यांना मी ओळखतो. लग्नाला आलो होतो.’’ विमलताई म्हणाल्या,‘‘ ही स्नेहा तिचे आपल्या येथे बचत खाते उघडायचे आहे. त्याच प्रमाणे तिच्या नव्या व्यवसायासाठीचेही एक स्वतंत्र खाते काढायचे आहे. माझे बचत खाते आहेच. माझी ओळख घ्या.’’ त्यावर शाखा अधिकाऱ्यांनी विमलताईंना थांबवले आणि सांगितले, ‘‘आता पूर्वीप्रमाणे जुन्या खातेदाराची ओळख घेऊन खाते उघडले जात नाही. खातेदाराने आपली स्वत:ची ओळख ही कागदपत्राद्वारे करून देणे आवश्यक आहे. त्यासाठी स्वत:चे फोटो असलेले कागदपत्र म्हणजे आधार कार्ड, ड्रायव्हिंग लायसन्स, पॅनकार्ड, पासपोर्ट, मतदान कार्ड, तसेच नोकरदार असल्यास त्यांचे ओळख पत्र ही स्वतःची ओळख दर्शवणारी कागदपत्रे लागतात. सोबत राहण्याच्या पत्त्यांच्या पुराव्यासाठी रहिवासी दाखला, वीज बिल अशी काही कागदपत्रे लागतात. त्यासोबत पासपोर्ट आकाराचे दोन फोटो लागतात.’’ त्यावर विमलताई म्हणाल्या, ‘‘आम्ही काही कागदपत्रे आणली आहे. पण त्यात स्नेहाच्या माहेरच्या आडनावांची अधिक आहेत. त्यामुळे लग्नपत्रिका व विवाहनोंदणी प्रमाणपत्रही आणले आहे.’’  शाखा अधिकाऱ्यांनी त्यांना खाते उघडण्याचा अर्ज दिला. तो स्नेहाने भरला. तो भरताना आलेल्या अडचणीही त्यांनी सोडवल्या. त्याचवेळी त्यांचे स्नेहाची कागदपत्रे तपासण्याचे काम एका बाजूला सुरू होते. कागद पत्रांमध्ये तिचे आधारकार्ड, पॅन कार्ड, दोन फोटो, लग्न पत्रिका व विवाह प्रमाणपत्र यांचा समावेश होता. आधारकार्डावरील पत्ता माहेरचा होता.  नवीन पत्ता विवाह प्रमाणपत्रावर आला होता. त्याशिवाय येथील राहण्याचा पत्ता व विजेचे बिलही होते. ही सर्व कागदपत्रे पाहून, ती योग्य असल्याचे अधिकाऱ्यांनी सांगितले. मूळ कागदपत्रे पाहिल्यानंतर त्याच्या प्रती घेतल्या. त्यावर सह्या घेतल्या.  अर्जावरही सर्व जागी सह्या व्यवस्थित झाल्या असल्याची खात्री करून घेतली. त्यांनी बचत खाते उघडण्याची प्रक्रिया सुरू केली. बचत खात्याचे पासबूक तयार करून दिले. या खात्याचे चेक बूक व ए. टी. एम. कार्ड घरच्या पत्त्यावर येईल, असेही त्यांनी सांगितले. त्यानंतर त्यांनी व्यवसायासाठी वेगळे चालू खाते (CurrentAccount) सुरू करावे लागते. आणि त्यासाठी आवश्यक कागदपत्राची यादी दिली. सोबत त्याचाही अर्ज दिला.

तुमच्या ग्राहकांना ओळखा  (केवायसी) ची मार्गदर्शक तत्त्वे 

याबरोबर खालील पैकी कोणत्याही एका कागदपत्र मूळप्रत तपासणीसाठी व त्याच्या स्वसाक्षांकीत प्रती सादर करणे आवश्यक  असते.

ब. मालकी हक्क फर्म खाते  ( Proprietorship Firm) साठी चालू खाते (Current Account)  वर  अनु.क्र. १ मध्ये नमूद केलेली कागदपत्रे याशिवाय,

भागीदारी फर्म (Partnership Firm) वर  अनु.क्र. १ मध्ये नमूद केलेली कागद पत्रे याशिवाय,

- अनिल महादार, ८८०६००२०२२  

(निवृत्त सहायक महाप्रबंधक, बॅंक ऑफ इंडिया)